محمد على شاه قاجار

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] محمد علی شاه فرزند مظفرالدین شاه، ششمین پادشاه قاجار و از مخالفان مشروطه است که به سبب به توپ بستن مجلس شورای ملی شهرت دارد.
محمد علی شاه پسر ارشد مظفرالدین شاه و فرزند «ام الخاقان» دختر میرزا تقی خان امیر کبیر است. او در 1249 ش در تبریز متولد شد. وی در کودکی تحت تعلیم و تربیت یک آموزگار روسی به نام شاپشال زبان و فرهنگ روسی را آموخت. آموزگار روسی وی باعث شد محمدعلی تمایل زیادی به روس ها و فرهنگ روسی داشته باشد، تا جایی که سال ها بعد در دوران پادشاهی، تصویری از وی با لباس قزاقی نیز به دست مردم افتاد که موجب رنجش مشروطه خواهان و مردم شد. محمدعلی شاه تا پیش از پادشاهی با لقب محمدعلی میرزا، ولیعهد مظفرالدین شاه و فرمانروای آذربایجان بود. محمدعلی میرزا که خود نوه دختری امیرکبیر بود، با ملکه جهان دختر کامران میرزا و نوه ناصرالدین شاه ازدواج کرد و حاصل این ازدواج چهار فرزند به نام های احمد میرزا، محمدحسن میرزا، سلطان محمود میرزا و سلطان مجید میرزا بودند.
محمد علی شاه در 28 دی 1285 تاجگذاری کرد. او برخلاف جد مادری خود امیرکبیر، بسیار قشری، خرافه پرست، مستبد، زورگو و کم ظرفیت بود.
هر چند محمدعلی شاه تا پیش از پادشاهی با مشروطه خواهان همراه بود اما در پی مرگ پدرش و نشستن بر تخت پادشاهی از همان روز اول بنا را بر مخالفت با مشروطه گذاشت و در اولین اقدام نمایندگان مجلس شورای ملی را به مراسم تاجگذاری دعوت نکرد.
وی با اینکه یک سال پس از رسیدن به قدرت در آبان ۱۲۸۶ ضمن حضور در مجلس شورای ملی سوگند وفاداری به مشروطه یاد کرد، اما کمتر از دو سال پس از تاجگذاری طی تلگرافی به تمامی ولایات و حکام با رد فعالیت مجلس اول تأکید کرد: «این مجلس خلاف مشروطیت است و از این پس مخالفین را سرکوب خواهد کرد.»
محمدعلی شاه پس از آن با شدت و حدت بیشتری به ستیز با مشروطه ادامه داد و پس از چندی کش و قوس سرانجام شمشیر را از رو بست و دستور به توپ بستن مجلس را صادر کرد. دوران حکومت محمدعلی شاه به «استبداد صغیر» مشهور است.
وی در روز 16 فروردین 1303 ش به مرض دیابت از دنیا رفت و در کنار قبر پدرش در حرم امام حسین علیه السلام دفن شد. اما قبر او همانند قبر پدرش با موزائیک فرش شده و اثری از خود قبر نیست.

پیشنهاد کاربران

بپرس