محمّد عثمانی ششم (استانبول ۱۲۷۷ـ مکه ۱۳۴۴ق)
(ملقب به وحیدالدّین) سی وششمین سلطان عثمانی (حک: ۱۳۳۶ـ۱۳۴۱ق/۱۹۱۸ـ۱۹۲۲)، پسر عبدالمجید عثمانی اول بود و پس از مرگ برادرش، محمد پنجم، به سلطنت رسید. او نیز مانند برادر خود بازیچۀ دست کمیتۀ اتحاد و ترقی بود. در ۱۳۳۷ق با متفقین اروپایی پیمان متارکۀ جنگ امضا کرد که درپی آن ، پایتخت امپراتوری عثمانی به اشغال متفقین درآمد. این رویداد واکنش شدید ملی گرایان را برانگیخت . سلطان محمد با پایان یافتن جنگ جهانی اول، در ۱۳۳۸ق، با متفقین در شهر سورِ فرانسه پیمان نامۀ صلحی (← پیمان سِوْر) منعقد کرد که براساس آن قلمرو عثمانی تجزیه و به آناتولی محدود شد. متفقین اقتصاد کشور را در دست گرفتند و مرکز قدرت حکومت در استانبول شد. در واقع، تجزیۀ قلمرو عثمانی بدین گونه بود که عراق و فلسطین به قیمومت انگلستان و سوریه به قیمومت فرانسه درآمد، دست عثمانی از حجاز کوتاه شد، ارمنستان جمهوری جداگانه ای تشکیل داد، بخش هایی از شمال عثمانی و برخی جزایر دریای اِژه به چند کشور اروپایی واگذار شد و اِزْمیر به دست نیروهای یونانی افتاد. ملیون درپی مخالفت با پیمان سور، در ۱۳۴۰ق به رهبری مصطفی کمال پاشا (آتاتورک) و معاونت عصمت پاشا با شکست نیروهای یونانی وارد ازمیر شدند و بدون مشارکت سلطان محمد با یونان و متفقین پیمان متارکۀ جنگ بستند. سپس مجلس ملی این دولت ، سلطنت عثمانی را از تاریخ ۱۳۳۸ق (اشغال استانبول به دست متفقین ) ملغا اعلام کرد. در ادامۀ این رویدادها کابینۀ توفیق پاشا استعفا کرد و سلطان محمد در مقام خلیفه در استانبول ماند و در آخرین سلامِ رسمی حضور یافت (۱۳۴۱ق). مجلس کبیر ملی تصمیم گرفت سلطان محمد را به اتهام خیانت محاکمه کند، اما پیش از آن ، سلطان محمد با یک کشتی انگلیسی به جزیرۀ مالت گریخت . مجلس ملی یک روز پس از فرار سلطان محمد او را از خلافت برکنار کرد. سلطان محمد از مالت به دعوت ملک حسین به مکه رفت و در آن جا با انتشار اعلامیه ای جدایی سلطنت را از خلافت مخالف شریعت اسلام خواند. وی سپس به ایتالیا رفت و در ۱۳۴۴ق در همان جا درگذشت . پیکرش را به شام منتقل کردند و در مسجد سلطان سلیم ، و به روایتی در مسجد صلاح الدین ایوبی، به خاک سپردند. وی تنها سلطان عثمانی است که در خارج از مرزهای ترکیه مدفون است .
(ملقب به وحیدالدّین) سی وششمین سلطان عثمانی (حک: ۱۳۳۶ـ۱۳۴۱ق/۱۹۱۸ـ۱۹۲۲)، پسر عبدالمجید عثمانی اول بود و پس از مرگ برادرش، محمد پنجم، به سلطنت رسید. او نیز مانند برادر خود بازیچۀ دست کمیتۀ اتحاد و ترقی بود. در ۱۳۳۷ق با متفقین اروپایی پیمان متارکۀ جنگ امضا کرد که درپی آن ، پایتخت امپراتوری عثمانی به اشغال متفقین درآمد. این رویداد واکنش شدید ملی گرایان را برانگیخت . سلطان محمد با پایان یافتن جنگ جهانی اول، در ۱۳۳۸ق، با متفقین در شهر سورِ فرانسه پیمان نامۀ صلحی (← پیمان سِوْر) منعقد کرد که براساس آن قلمرو عثمانی تجزیه و به آناتولی محدود شد. متفقین اقتصاد کشور را در دست گرفتند و مرکز قدرت حکومت در استانبول شد. در واقع، تجزیۀ قلمرو عثمانی بدین گونه بود که عراق و فلسطین به قیمومت انگلستان و سوریه به قیمومت فرانسه درآمد، دست عثمانی از حجاز کوتاه شد، ارمنستان جمهوری جداگانه ای تشکیل داد، بخش هایی از شمال عثمانی و برخی جزایر دریای اِژه به چند کشور اروپایی واگذار شد و اِزْمیر به دست نیروهای یونانی افتاد. ملیون درپی مخالفت با پیمان سور، در ۱۳۴۰ق به رهبری مصطفی کمال پاشا (آتاتورک) و معاونت عصمت پاشا با شکست نیروهای یونانی وارد ازمیر شدند و بدون مشارکت سلطان محمد با یونان و متفقین پیمان متارکۀ جنگ بستند. سپس مجلس ملی این دولت ، سلطنت عثمانی را از تاریخ ۱۳۳۸ق (اشغال استانبول به دست متفقین ) ملغا اعلام کرد. در ادامۀ این رویدادها کابینۀ توفیق پاشا استعفا کرد و سلطان محمد در مقام خلیفه در استانبول ماند و در آخرین سلامِ رسمی حضور یافت (۱۳۴۱ق). مجلس کبیر ملی تصمیم گرفت سلطان محمد را به اتهام خیانت محاکمه کند، اما پیش از آن ، سلطان محمد با یک کشتی انگلیسی به جزیرۀ مالت گریخت . مجلس ملی یک روز پس از فرار سلطان محمد او را از خلافت برکنار کرد. سلطان محمد از مالت به دعوت ملک حسین به مکه رفت و در آن جا با انتشار اعلامیه ای جدایی سلطنت را از خلافت مخالف شریعت اسلام خواند. وی سپس به ایتالیا رفت و در ۱۳۴۴ق در همان جا درگذشت . پیکرش را به شام منتقل کردند و در مسجد سلطان سلیم ، و به روایتی در مسجد صلاح الدین ایوبی، به خاک سپردند. وی تنها سلطان عثمانی است که در خارج از مرزهای ترکیه مدفون است .