محمد عابد جابری ( عربی: محمد عابد الجابری ) ( زادهٔ ۲۷ دسامبر ۱۹۳۶ در مراکش - ۳ مه ۲۰۱۰ ) استاد فلسفه و اندیشهٔ عربی - اسلامی دانشکده ادبیات در رباط و از روشنفکران بنام معاصر جهان عرب بود. او در سال ۱۹۳۶ متولد شد و در سال ۱۹۶۷ دیپلم مطالعات عالی در فلسفه را گرفت و سپس به مدرک دکترا با موضوع دولت در فلسفه در سال ۱۹۷۰ از دانشکده ادبیات رباط نایل شد. یکی از برنامه های پژوهشی وی که تاکنون منجر به چاپ چهار جلد کتاب شده، نقد عقل عربی است. وی بر آن است می توان نقد عقل عربی زمینه را برای قرائتی علمی و آگاهانه از میراث مهیا کرد. جابری عقل عربی را نتیجهٔ فرهنگی می داند که بر سه نظام معرفتی استوار است: نظام زبانی عربی یا بیان؛ نظام غنوسی ایرانی هرمسی یا عرفان و نظام عقلانی یونانی یا برهان.
... [مشاهده متن کامل]
اندیشه عربی به ویژه عقلانیت سیاسی و اجتماعی آن از گذشته های دور از مشکلات و کاستی های متعددی رنج برده و اکنون نیز از این امر رنج می برد. این کاستی ها از ضعف و نقصان در بینش و کوتاهی در نگرش و راهبرد و وجود غبار در نگاه به جلو تا عجز کامل در راه رسیدن به توافق پایدار با دیگران بر اساس رضایت متقابل را شامل می شود که این وضعیت از زمانهای قدیم تاکنون بر عقل عربی سایه افکنده است.
• نقد عقل سیاسی در اسلام؛ ترجمهٔ عبدالرضا سواری، انتشارات گام نو
•
• قرائتی معاصر از میراث فلسفی مان ( ۱۹۸۰ ) ، ( عربی: نحن و التراث: قراءات معاصرة فی تراثنا الفلسفیة ) ( بخش هایی از آن به فارسی ترجمه شده است: ما و میراث فلسفی مان: خوانشی نوین از فلسفهٔ فارابی و ابن سینا، ترجمهٔ سید محمد آل مهدی، تهران: نشر ثالث، ۱۳۸۷ )
• «سقراط هایی از گونه دیگر» روشنفکران در تمدن عربی؛ ترجمه سید محمد آل مهدی، تهران: نشر فرهنگ جاوید، ۱۳۸۹.
• «نقد عقل عربی، تکوین عقل عربی» پژوهشی ساختارگرا در شکل گیری عقل کلاسیک عرب؛ ترجمه سید محمد آل مهدی، تهران: انتشارات نسل آفتاب، ۱۳۸۹.
• «خوانشی نوین از فلسفهٔ مغرب و اندلس» ترجمه سید محمد آل مهدی، تهران:نشر ثالث، ۱۳۹۱.
«خوانشی نوین از زندگی و فلسفه ابن رشد» ترجمه سید محمد آل مهدی، تهران، انتشارات نسل آفتاب، ۱۳۹۲ «سنت و مدرنیته» ( عربی: التراث و الحداث ) ترجمه سید محمد آل مهدی، تهران، انتشارات دنیای اقتصاد، ۱۳۹۵
• عصبیت و دولت: ویِژگی های نظریه ابن خلدون دربارهٔ تاریخ عربی - اسلامی ( ۱۹۷۱ )
• شکل گیری عقل عربی ( نقد عقل عربی ۱ )
• ساختار عقل عربی ( نقد عقل عربی ۲ )
• عقل سیاسی عربی ( نقد عقل عربی ۳ )
• عقل اخلاقی عربی ( نقد عقل عربی ۴ )
• مقدمه ای بر قرآن؛ تشکیک در سلامت قرآن از تحریف
• مقدمه ای بر معرفت شناسی: عقلانیت معاصر و پیشرفت اندیشه علمی
• شناخت قرآن کریم یا تفسیر روشن بر اساس شأن نزول: تفسیر سه جلدی قرآن
... [مشاهده متن کامل]
اندیشه عربی به ویژه عقلانیت سیاسی و اجتماعی آن از گذشته های دور از مشکلات و کاستی های متعددی رنج برده و اکنون نیز از این امر رنج می برد. این کاستی ها از ضعف و نقصان در بینش و کوتاهی در نگرش و راهبرد و وجود غبار در نگاه به جلو تا عجز کامل در راه رسیدن به توافق پایدار با دیگران بر اساس رضایت متقابل را شامل می شود که این وضعیت از زمانهای قدیم تاکنون بر عقل عربی سایه افکنده است.
• نقد عقل سیاسی در اسلام؛ ترجمهٔ عبدالرضا سواری، انتشارات گام نو
•
• قرائتی معاصر از میراث فلسفی مان ( ۱۹۸۰ ) ، ( عربی: نحن و التراث: قراءات معاصرة فی تراثنا الفلسفیة ) ( بخش هایی از آن به فارسی ترجمه شده است: ما و میراث فلسفی مان: خوانشی نوین از فلسفهٔ فارابی و ابن سینا، ترجمهٔ سید محمد آل مهدی، تهران: نشر ثالث، ۱۳۸۷ )
• «سقراط هایی از گونه دیگر» روشنفکران در تمدن عربی؛ ترجمه سید محمد آل مهدی، تهران: نشر فرهنگ جاوید، ۱۳۸۹.
• «نقد عقل عربی، تکوین عقل عربی» پژوهشی ساختارگرا در شکل گیری عقل کلاسیک عرب؛ ترجمه سید محمد آل مهدی، تهران: انتشارات نسل آفتاب، ۱۳۸۹.
• «خوانشی نوین از فلسفهٔ مغرب و اندلس» ترجمه سید محمد آل مهدی، تهران:نشر ثالث، ۱۳۹۱.
«خوانشی نوین از زندگی و فلسفه ابن رشد» ترجمه سید محمد آل مهدی، تهران، انتشارات نسل آفتاب، ۱۳۹۲ «سنت و مدرنیته» ( عربی: التراث و الحداث ) ترجمه سید محمد آل مهدی، تهران، انتشارات دنیای اقتصاد، ۱۳۹۵
• عصبیت و دولت: ویِژگی های نظریه ابن خلدون دربارهٔ تاریخ عربی - اسلامی ( ۱۹۷۱ )
• شکل گیری عقل عربی ( نقد عقل عربی ۱ )
• ساختار عقل عربی ( نقد عقل عربی ۲ )
• عقل سیاسی عربی ( نقد عقل عربی ۳ )
• عقل اخلاقی عربی ( نقد عقل عربی ۴ )
• مقدمه ای بر قرآن؛ تشکیک در سلامت قرآن از تحریف
• مقدمه ای بر معرفت شناسی: عقلانیت معاصر و پیشرفت اندیشه علمی
• شناخت قرآن کریم یا تفسیر روشن بر اساس شأن نزول: تفسیر سه جلدی قرآن