محمد درخشش ( ۱۲۹۵ تهران – ۱۲ خرداد ۱۳۸۴ مریلند ) معلم، دولتمرد و قانونگذار ایرانی بود.
پدرش یدالله نام داشت. او تحصیلات ابتدایی، متوسطه و عالی خود را در ایران گذراند و لیسانس خود را از دانشسرای عالی در رشته تاریخ و جغرافی گرفت. پس از اتمام تحصیلات، به نظام وظیفه پیوست و دو سال خدمت کرد. سپس به تدریس فیزیک، شیمی و ریاضی در دبیرستان های تهران، از جمله دبیرستان های آلیانس و پهلوی، پرداخت.
... [مشاهده متن کامل]
همراه با جمعی از دوستانش جامعه فارغ التحصیلان دانشسرای عالی را راه انداخت که روزنامه ای هم انتشار داد. همچنین باشگاه مهرگان را تأسیس کرد. محمد درخشش از سید محمد بهشتی، محمد جواد باهنر و محمد مفتح به عنوان فعالین و مبارزین باشگاه مهرگان نام برده است.
روزنامه مهرگان ارگان باشگاه بود که به صورت هفتگی چاپ می شد. درخشش در مصاحبه خودش آن را نه فقط یک روزنامه صنفی بلکه روزنامه ای معرفی می کند که برای دفاع از حقوق ملت ایران و دفاع از آزادی مطلب منتشر می کرد. علی اصغر حاج سید جوادی و عبدالحسین زرین کوب از جمله سردبیران این روزنامه بودند. درخشش دکتر محمد مصدق را رهبری صادق و شریف می دانست. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به نمایندگی تهران در مجلس شورای ملی انتخاب شد ( دوره هجدهم ) . در این مجلس فعال ترین نماینده علیه قرارداد کنسرسیوم نفت بود. سه روز پیاپی به مدت هفت ساعت علیه قرارداد سخنرانی کرد و همراه با سید ابوالحسن حائری زاده، مصطفی کاشانی، امیرتیمور کلالی و شمس قنات آبادی به قرارداد رأی مخالف داد.
با اینکه درخشش در هنگام بحث بر سر قرارداد، در جبهه مقابل علی امینی بود، هفت سال بعد در پی اعتصاب سراسری معلمان کشور و کشته شدن ابوالحسن خانعلی در دولت امینی وزیر فرهنگ شد و دوره وزارت پرآشوبی داشت.
درخشش در مجموعه تاریخ شفاهی ایران در دانشگاه هاروارد ادعا می کند که تا قبل از وزیر شدن درخشش تمامی روسای دانشگاه های ایران بجز دانشگاه تهران به وسیلهٔ وزیر فرهنگ انتخاب می شدند و او برای اولین بار این موضوع را به وسیله رای گیری به عهده استادان همان دانشگاه گذاشت که این موضوع در برخی موارد به مذاق حکومت خوش نمی آمد و توصیه به عدم انتخاب یا توصیه به انتخاب اشخاصی می کردند. به طور مثال در یک نامه محرمانه به امضای خود محمدرضا پهلوی از درخشش خواسته می شود که بیت الله جمالی که در زمان سید جعفر پیشه وری با او همکاری داشته به دلایل امنیتی از سمت خود برکنار کند ولی درخشش با تهدید به استعفا به بهانه انتخاب بیت الله جمالی به وسیلهٔ رای گیری این دستور را مخالف دمکراسی می داند و آن را نمی پذیرد درخشش در این مجموعه مصاحبه ها میگوید که تمام تلاشش را برای عدم راهیابی افراد توده ای در وزارت فرهنگ کرده و به چندین نفر به دلیل انتصاب اعضای حزب توده شدیداً انتقاد نموده و از آنها می خواهد که توده ای ها را به کار نگیرند. پس از وزارت فرهنگ سمتی به او داده نشد و بارها با پیگرد و زندان روبرو شد. سپس از ایران خارج شد و در فرانسه و سپس آمریکا ساکن شد.
پدرش یدالله نام داشت. او تحصیلات ابتدایی، متوسطه و عالی خود را در ایران گذراند و لیسانس خود را از دانشسرای عالی در رشته تاریخ و جغرافی گرفت. پس از اتمام تحصیلات، به نظام وظیفه پیوست و دو سال خدمت کرد. سپس به تدریس فیزیک، شیمی و ریاضی در دبیرستان های تهران، از جمله دبیرستان های آلیانس و پهلوی، پرداخت.
... [مشاهده متن کامل]
همراه با جمعی از دوستانش جامعه فارغ التحصیلان دانشسرای عالی را راه انداخت که روزنامه ای هم انتشار داد. همچنین باشگاه مهرگان را تأسیس کرد. محمد درخشش از سید محمد بهشتی، محمد جواد باهنر و محمد مفتح به عنوان فعالین و مبارزین باشگاه مهرگان نام برده است.
روزنامه مهرگان ارگان باشگاه بود که به صورت هفتگی چاپ می شد. درخشش در مصاحبه خودش آن را نه فقط یک روزنامه صنفی بلکه روزنامه ای معرفی می کند که برای دفاع از حقوق ملت ایران و دفاع از آزادی مطلب منتشر می کرد. علی اصغر حاج سید جوادی و عبدالحسین زرین کوب از جمله سردبیران این روزنامه بودند. درخشش دکتر محمد مصدق را رهبری صادق و شریف می دانست. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به نمایندگی تهران در مجلس شورای ملی انتخاب شد ( دوره هجدهم ) . در این مجلس فعال ترین نماینده علیه قرارداد کنسرسیوم نفت بود. سه روز پیاپی به مدت هفت ساعت علیه قرارداد سخنرانی کرد و همراه با سید ابوالحسن حائری زاده، مصطفی کاشانی، امیرتیمور کلالی و شمس قنات آبادی به قرارداد رأی مخالف داد.
با اینکه درخشش در هنگام بحث بر سر قرارداد، در جبهه مقابل علی امینی بود، هفت سال بعد در پی اعتصاب سراسری معلمان کشور و کشته شدن ابوالحسن خانعلی در دولت امینی وزیر فرهنگ شد و دوره وزارت پرآشوبی داشت.
درخشش در مجموعه تاریخ شفاهی ایران در دانشگاه هاروارد ادعا می کند که تا قبل از وزیر شدن درخشش تمامی روسای دانشگاه های ایران بجز دانشگاه تهران به وسیلهٔ وزیر فرهنگ انتخاب می شدند و او برای اولین بار این موضوع را به وسیله رای گیری به عهده استادان همان دانشگاه گذاشت که این موضوع در برخی موارد به مذاق حکومت خوش نمی آمد و توصیه به عدم انتخاب یا توصیه به انتخاب اشخاصی می کردند. به طور مثال در یک نامه محرمانه به امضای خود محمدرضا پهلوی از درخشش خواسته می شود که بیت الله جمالی که در زمان سید جعفر پیشه وری با او همکاری داشته به دلایل امنیتی از سمت خود برکنار کند ولی درخشش با تهدید به استعفا به بهانه انتخاب بیت الله جمالی به وسیلهٔ رای گیری این دستور را مخالف دمکراسی می داند و آن را نمی پذیرد درخشش در این مجموعه مصاحبه ها میگوید که تمام تلاشش را برای عدم راهیابی افراد توده ای در وزارت فرهنگ کرده و به چندین نفر به دلیل انتصاب اعضای حزب توده شدیداً انتقاد نموده و از آنها می خواهد که توده ای ها را به کار نگیرند. پس از وزارت فرهنگ سمتی به او داده نشد و بارها با پیگرد و زندان روبرو شد. سپس از ایران خارج شد و در فرانسه و سپس آمریکا ساکن شد.
