محمد بن حسین زبیدی اندلسی

[ویکی فقه] محمد بن حسین زبیدی اندلسی، صاحب قالی، او و دو پسرش منسوب اند به زبید (بطنی از مذحج) و از علماء لغت به شمار می روند.
محمد بن حسین (بینها و الحمام فرق لو لا المناجات و النواعی، از معجم الادباء است. در معجم «محمد بن حسن» آمده و صواب «محمد بن حسین» به نوشتهء ذیل اعلام زرکلی در بعضی از مآخذ دیگر نیز ضبط کرده «قهد» در معجم البلدان محمد بن حسن ضبط گردیده است) اندلسی، صاحب قالی، او و دو پسرش منسوب اند به زبید (بطنی از مذحج) و از علماء لغت به شمار می روند. در برخی از نسخ قاموس (در توصیف آنان) چنین آمده: اللغویون الزبیدیون سمعانی آرد: محمد بن و «ابنیه» حسین زبیدی نحوی از قبیله ی زبید و از ائمه ی نحو و عربیت و لغت است کتاب العین خلیل را مختصر ساخته و در باب کتاب ها پرداخته است شعر بسیار سرود، زبیدی منسوب است به زبید بن صعب بن سعد العشیره قوم عمرو بن معدیکرب زبیدی حمیدی گوید: ابوبکر زبیدی از پیشوایان لغت و عربیت است.
شاگردان
جمع فراوانی از او روایت دارند و از آن جمله اند، فرزندش ابوالولید محمد و ابراهیم بن محمد افلیلی نحوی و دیگران. و از ابوعلی قالی نقل روایت کند فرزندش محمد و نیز «اخبار نحویان» و «اغلاط عامه» ابراهیم بن محمد بن زکریای زهری از او روایت دارند.
آثار
در نحو کتابی تالیف کرده بنام کتاب الواضح.و نیز کتاب العین را به وجهی نیکو بطوری که «کتاب طبقات النحویین»و «کتاب در اغلاط عامه»،«کتاب در ابنیهء سیبویه»مختصر ساخته دیگر از مؤلفات اوستشنیده ام مردم غرب (اندلس) اقبالی سخت بر مؤلفات او دارند بویژه بر کتاب مختصر عین، زیرا وی در عین اختصار آن را تکمیل و شرح کرده و چیزهایی بر آن افزوده که نبودنش نقیصهء کتاب عین محسوب است.ابوبکر را تصنیفات دیگر نیز در فنون متنوع ادب است وی به گفتهء حمیدی شعر بسیار دارد و از آن جمله اشعاری است که برای ابومسلم بن فهد (ضبی و آن غلط است.) نوشته: ابامسلم ان الفتی بجنانه و مقوله لا بالمراکب و اللبس و لیس ثیاب المرء تغنی قلامه اذا کان مقصوراً علی قصر النفس و لیس یفید العلم و الحلم و الحجی.
سرانجام
...