محمد بن اسماعیل

محمد بن اسماعیل ( نام کامل وی: محمد بن اسماعیل بن جعفر الصادق ) هشتمین امام در مذهب شیعه اسماعیلی است.
وی در سال ۱۲۸ هجری قمری زاده شد. به گفته بعضی علمای شیعه اسماعیلی او مرده است ولی بعضی علمای شیعه اسماعیلی معتقدند او به غیبت رفته و باز خواهد گشت . بعضی از مفسران تاریخ نیز می گویند شیعیان اسماعیلی دچار انحرافی شده اند و محمد بن اسماعیل همان مهدی موعود یعنی امام دوازدهم شیعیان است که باز خواهد گشت
دوران کودکی او در دوران زندگی جعفر صادق بود. او مدت بسیاری را در خفا در مدینه زندگی کرد؛ چنان که تنها گروهی از داعیان او را می شناختند.
بنا به روایات اسماعیلی، خلیفه عباسی هارون الرشید در جستجوی او در مدینه بود؛ اما زبیده همسر هارون از پیروان امام بود و او را آگاه می ساخت. ( در روایات اسماعیلیان، زبیده به آسیه زن فرعون شبیه شده است ) . سرانجام، محمد بن اسماعیل مدینه را ترک کرده و به همراهی برادرش علی بن اسماعیل به کوفه رفت.
اسماعیلیان اعتقاد دارند که امامت پس از او به وفی احمد، انتقال یافته است. پس از وی، سه امام بعدی اسماعیلیه به دلیل تهدید از جانب خلافت عباسی، در خفا می زیستند. اسماعیلیان، این سه امام را ائمه مستورین می نامند.
• ویلیام بوردهی ( ۱۳۶۴ ) ، تحقیقی در آیین اسماعیلیه، ترجمهٔ زهرا سعیدی، مشهد: تابناک
• محمد بن زین العابدین ( ۱۳۶۲ ) ، تاریخ جماعت اسمعیلیه:هدایت المومنین الطالبین، ترجمهٔ هما خاقان زاده، به کوشش الکساندر سیمونوف. ، تهران: اساطیر
• اسماعیلیان
• امامان اسماعیلی
• اهالی مدینه
• درگذشتگان ۸۰۹ ( میلادی )
• زادگان ۷۴۶ ( میلادی )
• محمد
• عرب های سده ۸ ( میلادی )
• عرب های سده ۹ ( میلادی )
• امامزاده ها در عربستان

محمد بن اسماعیل (مدینه ۱۲۰ـ۱۷۹ق)
فرزند ارشد اسماعیل بن جعفر صادق (ع)، هفتمین امام اسماعیلیه. هنگام فوت پدر ۲۶ سال داشته است. اندکی پس از رحلت امام جعفر صادق (ع) (۱۴۸ق) که اکثر شیعیان امامت و جانشینی حضرت موسی کاظم (ع) را پذیرفتند، از مدینه به عراق مهاجرت کرد و از بیم آزار مأموران عباسی که همواره در جست وجوی او بودند، زندگی پنهانی اختیار کرد و پس از مدتی از عراق به خوزستان عزیمت کرد و در شهرهای مختلف در میان جمعی از پیروان خود بقیه عمر را سپری کرد. وی با نام مستعار «میمون» با مبارکیه (اسماعیلیه) که مرکزشان در کوفه بود ارتباط داشت. وی به دلیل داشتن زندگی پنهانی به «مکتوم» شهرت یافت و مهاجرت او از مدینه مبدأ «دورۀ سَتر» در تاریخ اسماعیلیان نخستین است که تا ۲۸۶ق و ظهور امام اسماعیلی به طول انجامید. وی دارای چند فرزند بوده که از میان آن ها عبدالله پس از پدر رهبری اسماعیلیه را به دست گرفت و عبدالله بن میمون قدّاح که گاه به عنوان جدّ خلفای فاطمی از او یاد شده، هموست. اکثر اسماعیلیه مرگ او را انکار کردند و منتظر ظهور او باقی ماندند و او را مهدی موعود نامیدند، به ویژه قرامطه بر این باور پایدار ماندند و تداوم امامت در نسل او را نپذیرفتند امّا خلفای فاطمی با پذیرفتن مرگ او، به تداوم امامت در اخلاف او (امامان فاطمی) تأکید کردند. نیز← اسماعیلیه؛ قرمطیان