محمد ایلیجا

دانشنامه آزاد فارسی

محمّد، ایلیجا (۱۸۹۷ـ۱۹۷۵)
(نام اصلی: ایلیجا پول) رهبر جنبش دینی جدایی خواه سیاه پوستان امریکا. این جنبش با نام امت اسلام، و بعدها با نام جنبش مسلمانان سیاه پوستدر امریکا پاگرفت. او در سندرزویلبه دنیا آمد، در ۱۹۲۳ به دیترویتنقل مکان کرد، و در ۱۹۳۰ دستیار ولی فرد، بنیان گذار فرقۀ ملّت اسلام، شد. در ۱۹۳۴ پس از ناپدیدشدن فرد، رهبر این جنبش شد و لقب «خدمتگزار اسلام» گرفت. درپی اختلاف نظرهایی در بین اعضای این فرقه در دیترویت، محمد به شیکاگو رفت و پرستشگاه شمارۀ دورا در آن جا تأسیس کرد. چون در طی جنگ جهانی دوم هوادارانش را به خودداری از پیوستن به ارتش برمی انگیخت، دستگیر و زندانی شد (۱۹۴۲ـ۱۹۴۶). پس از جنگ، تعداد اعضای این جنبش، که هدف آن ایجاد دولتی مستقل برای سیاه پوستان امریکا بود، افزایش یافت. محمد خواهان مذهبی متّکی بر پرستش خداوند بود، سیاه پوستان را قوم برگزیدۀ خداوند می دانست، شعارهای بسیار تندی علیه سفیدپوستان می داد و آن ها را شیطان های چشم آبی می خواند. او در اواخر عمر از ضدیّت با سفیدپوستان دست برداشت و بر همیاری میان سیاه پوستان تأکید کرد. پس از مرگ وی در شیکاگو، به سبب دیدگاه های افراطی اش، مالکوم ایکساز این گروه جدا شد و گروهی انشعابی را با نام هیئت مسلمان امریکابنیاد نهاد. گروه دیگری نیز با همان نام امت اسلام و همان اصول حاکم، به رهبری لوئیس فراخانتأسیس شده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس