محقق سبزواری محمدباقر

محقّق سبزواری، محمّدباقر (سبزوار ۱۰۱۷ـ مشهد ۱۰۹۰ق)
فیلسوف، فقیه و اصولی ایرانی. پس از فراگیری مقدمات علوم در سبزوار به اصفهان آمد و از درس میرفندرسکی، شیخ احمد بحرانی، محمدتقی مجلسی، ابوالحسن حسنعلی تستری اصفهانی، ملاحیدر خوانساری، شیخ حسین مقری عاملی و سید حسین مفتی اصفهانی بهره برد. سبزواری خود، به عنوان مدرّس فلسفه و فقه و روایت، سالیانی متمادی با سِمت شیخ الاسلامی بر کرسی درس نشست و شاگردان بسیاری را تربیت کرد، همچون آقا جمال خوانساری، محمدشفیع خراسانی، سید عبدالحسین خاتون آبادی، سید نعمت الله جزائری، میرزا عبدالله افندی اصفهانی. مشرب فقهی و اصولی سبزواری که مشتمل بر پژوهش های جدیدی در بحث اجماع، غنا، نماز جمعه و جز آن ها ست، همواره در محافل علمی مورد بررسی بوده است. شاه عباس دوم او را گرامی داشت و برگزاری نماز جمعه و منصب شیخ الاسلامی را به او واگذار کرده بود. از آثارش: حاشیه بر شفاء؛ حاشیه بر شرح اشارات؛ حاشیه بر محاکمات در محاکمه بین ملاصدرا و آقا حسین خوانساری؛ روضة الانوار؛ ذخیرة العباد؛ کفایة المقتصد در فقه؛ رسالۀ فقهی وجوب نماز جمعه در عصر غیبت.