محدودیت رشد داخل رحمی

محدودیت رشد داخل رحمی یا IUGR ( به انگلیسی: Intrauterine growth restriction ) یکی از عوارض شایع بارداری است که جنین در رحم مادر با سرعت کمی رشد می کند و در سونوگرافی ها وزن جنین زیر صدک دهم نسبت به سن بارداری، گزارش می شود. دلایل زیادی باعث به وجود آمدن این شرایط می شوند اما مهمترین دلایل آن تغذیه نامناسب مادر یا نرسیدن اکسیژن کافی به جنین می باشد؛ بنابراین در محدودیت رشد داخل رحمی نوزاد تا زمان زایمان به خوبی و به اندازه کافی رشد نکرده است. [ ۵] حداقل ۶۰٪ از ۴ میلیون مرگ نوزادی که هر ساله در سراسر جهان اتفاق می افتد، به دلیل وزن کم نوزاد در هنگام تولد است که ناشی از محدودیت رشد داخل رحمی، زایمان زودرس و ناهنجاری های ژنتیکی می باشد. این موضوع اهمیت تغذیه مناسب و مراقبت در دوران بارداری را نشان می دهد.
همان طور که قبلاً هم اشاره کردیم دلایل مختلفی منجر به کم وزنی نوزاد هنگام تولد می شود[ ۶] [ ۷] که عبارتند از:
• وزن و وضعیت تغذیه ای مادر قبل از بارداری
• افزایش وزن نامناسب در دوران بارداری
• تغذیه نامناسب
• کم خونی
• مصرف الکل یا مواد مخدر در طول بارداری و قبل از آن
• سیگار کشیدن مادران
• فاصله زمانی کوتاه بین دو بارداری
• دیابت قبل از حاملگی
• دیابت بارداری
• بیماری های ریوی
• بیماری قلب و عروقی
• بیماری کلیوی
• فشار خون
• بیماری سلیاک
• اختلال یا بیماری لخته شدن خون ( فاکتور V لیدن )
• پره اکلامپسی
• حاملگی های زیاد
• ناهنجاری های رحم
• نارسایی جفت
• ناهنجاری های کروموزومی در جنین
• عفونت های منتقل شده به جنین
• اریتروبلاستوز جنینی
• ناهنجاری های مادرزادی
علامت اصلی این بیماری این است که در هر زمان از بارداری بخصوص در سه ماهه سوم وزن نوزاد کمتر از وزن ۹۰ درصد نوزادان در سن حاملگی مشابه می باشد. علائم محدودیت رشد داخل رحمی بعد از تولد نیز به شکل زیر می باشند:
• کودک در کل خیلی کوچک به نظر می رسد.
• پوست کودک نازک و کم رنگ است.
• پوست کودک خشک و شل می باشد.
• بند ناف نازک و کدر است. [ ۸]
هیچ رژیم یا داروی خاصی برای زنان مبتلا به IUGR وجود ندارد. تنها کاری که می توان انجام داد این است که در طول بارداری، پزشک با دقت بارداری شما را کنترل کند و با سونوگرافی داپلر جریان خون بند ناف را به طور مکرر بررسی می کند. ممکن است به شما داروهایی برای بهبود جریان خون به جفت یا اصلاح مشکل تشخیص داده شده نیز داده شود. همچنین برخی استروئیدها مانند بتامتازون برای سریع تر بالغ شدن ریه جنین تجویز می شود. در صورت محدودیت رشد داخل رحمی پیشرفته مادر باید در بیمارستان بستری شود تا پزشک بتواند از نزدیک رشد نوزاد را تحت نظر داشته باشد.