[ویکی فقه] در آیه ۳۱ سوره نور و در بسیاری از روایات، محدوده حجاب بیان شده است. خداوند در آیه مذکور می فرماید: «به زنان مؤمن بگو که چشمان خود فرو گیرند و شرمگاه خود نگه دارند و زینت های خود را جز آن مقدار که پیداست، آشکار نکنند و مقنعه های خود را تا گریبان فرو گذارند و زینت های خود را آشکار نکنند، جز برای شوهر خود یا پدر خود و یا... و نیز چنان پای بر زمین نزنند تا آن زینت که پنهان کرده اند دانسته شود...».در اصول کافی روایات متعددی درباره محدوده حجاب بیان شده است که این روایات در باب «آنچه از زنان است و نگاه کردن به آن جایز است»، جمع آوری شده است. مسعدة بن زیاد از امام جعفر صادق (علیه السلام) نقل می کند که وقتی از حضرت درباره زینتی که زن می تواند آشکار کند سؤال شد، فرمود: صورت و دو کف دست. البته از نظر اسلام، پیدا بودن صورت زن در صورتی اشکال ندارد که بدون آرایش یا همراه با آرایش های خیلی جزئی مثل اصلاح صورت و چیدن ابروها (که در بعضی از عرف ها آرایش به حساب نمی آید) باشد.
حجاب و پوشش زن به حدی اهمیت دارد که خداوند متعال در قرآن مجید آن را مطرح کرده است.خداوند متعال در سوره نور در این باره می فرماید: «
وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَی جُیُوبِهِنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ ...»؛ «به زنان مؤمن بگو که چشمان خود فرو گیرند و شرمگاه خود نگه دارند و زینت های خود را جز آن مقدار که پیداست، آشکار نکنند و مقنعه های خود را تا گریبان فرو گذارند و زینت های خود را آشکار نکنند، جز برای شوهر خود یا پدر خود و یا... و نیز چنان پای بر زمین نزنند تا آن زینت که پنهان کرده اند، دانسته شود...».
استثنائات
بسیاری معتقدند که صورت و دست ها از مچ به پایین (وجه و کفین) از حکم حجاب استثنا شده اند و در آیه هم قراینی بر این استثنا وجود دارد؛ از جمله:
← اول
در شأن نزول این آیه گفته اند که عرب ها در آن زمان روسری و مقنعه ای می پوشیدند که دنباله آن را روی شانه ها و پشت سر می انداختند؛ به طوری که مقنعه پشت گوش آن ها قرار می گرفت و تنها سر و پشت گردن را می پوشاند؛ ولی قسمت زیر گلو و کمی از سینه که بالای گریبان قرار داشت، نمایان بود. اسلام این وضع را اصلاح کرد و دستور داد دنباله مقنعه را از پشت گوش یا پشت سر جلو آورده و به روی گریبان و سینه بیندازند. نتیجه آن بود که تنها گردی صورت باقی می ماند و بقیه بدن پوشانده می شد.شواهد تاریخی نیز نشان می دهد که نقاب زدن بر صورت در صدر اسلام جنبه عمومی نداشته است.
نمونه ای از روایات
...
حجاب و پوشش زن به حدی اهمیت دارد که خداوند متعال در قرآن مجید آن را مطرح کرده است.خداوند متعال در سوره نور در این باره می فرماید: «
وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَی جُیُوبِهِنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ ...»؛ «به زنان مؤمن بگو که چشمان خود فرو گیرند و شرمگاه خود نگه دارند و زینت های خود را جز آن مقدار که پیداست، آشکار نکنند و مقنعه های خود را تا گریبان فرو گذارند و زینت های خود را آشکار نکنند، جز برای شوهر خود یا پدر خود و یا... و نیز چنان پای بر زمین نزنند تا آن زینت که پنهان کرده اند، دانسته شود...».
استثنائات
بسیاری معتقدند که صورت و دست ها از مچ به پایین (وجه و کفین) از حکم حجاب استثنا شده اند و در آیه هم قراینی بر این استثنا وجود دارد؛ از جمله:
← اول
در شأن نزول این آیه گفته اند که عرب ها در آن زمان روسری و مقنعه ای می پوشیدند که دنباله آن را روی شانه ها و پشت سر می انداختند؛ به طوری که مقنعه پشت گوش آن ها قرار می گرفت و تنها سر و پشت گردن را می پوشاند؛ ولی قسمت زیر گلو و کمی از سینه که بالای گریبان قرار داشت، نمایان بود. اسلام این وضع را اصلاح کرد و دستور داد دنباله مقنعه را از پشت گوش یا پشت سر جلو آورده و به روی گریبان و سینه بیندازند. نتیجه آن بود که تنها گردی صورت باقی می ماند و بقیه بدن پوشانده می شد.شواهد تاریخی نیز نشان می دهد که نقاب زدن بر صورت در صدر اسلام جنبه عمومی نداشته است.
نمونه ای از روایات
...
wikifeqh: محدوده_حجاب_زن