مجموعه آبشارها و آسیاب های آبی شوشتر، یکی از بخشهای سیزده گانه سیستم آبی تاریخی شوشتر ( سازه های آبی شوشتر ) می باشد. این مجموعه به همراه دوازده اثر دیگر در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹ ( ۵ تیرماه ۱۳۸۸ ) در شهر سویل اسپانیا، با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵، با عنوان سیستم آبی تاریخی شوشتر به صورت یکجا به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسیده اند. این مجموعه در کنار پل بند گرگر و در مسیر رودخانه دست کند گرگر ساخته شده است. همچنین این اثر با نام مجموعه تاریخی آبشارهای شوشتر در تاریخ ۱۷ آذر ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۱۸۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
... [مشاهده متن کامل]
در این مجموعه باستانی تعداد قابل توجهی آسیاب آبی وجود دارد و نمونه کامل و بزرگی از به کارگیری نیروی آب برای چرخاندن آسیاب ها را می توان در آن مشاهده نمود. اجزای این مجموعه به شرح زیر می باشد:
• پل بند گرگر
• تونل بلیتی
• تونل دهانهٔ شهر
• تونل سه کوره
• آسیاب ها
• پلکان های مجموعه آسیاب ها
• ساباطهای مجموعه آسیاب ها
• تأسیسات جدید مجموعه آسیاب ها
• پل دوپلون
• سیکا
• چهارطاقی
این آسیاب از محوری عمودی و تعدادی پره قاشقی شکل تشکیل شده است. که آب را از سطح بالا به پایین انتقال میدهد که به آن تنوره می گویند. آب از مجرای خروجی تنوره با فشار خارج می شود و به پره برخورد می کند و محور عمودی که بالای آن به سنگ آسیاب است را گردانده و گندم را آرد می کند.
این آسیاب دارای محوری افقی است که توسط چرخ دنده تبدیل به محوری عمودی می شود.
تفاوت آن با آسیاب رو گرد در سیستم به حرکت در آمدن چرخ یا پره آسیاب و محل احداث آن می باشد. زیرا آسیاب روگرد معمولاً در کنار رودخانه قرار داشته یا از طریق قنات که بر روی پره های آن می ریزد به حرکت در می آید. ولی آسیاب شناور در میان رودخانه ساخته می شده و آب از زیر پره های آن عبور کرده و در اثر برخورد با پره ها آن را به حرکت در می آورد در نتیجه نیروی تولید شده توسط پره ها، از طریق محور افقی به کمک دو چرخ دنده به محور عمودی منتقل شده و باعث به حرکت در آمدن سنگ و در نتیجه خرد شدن گندم می شود. آسیاب تنوره ای و روگرد در منطق کم آب قابل استفاده بوده در حالی که آسیاب های شناور در مناطق مسطح و پر آب ساخته می شد.
... [مشاهده متن کامل]
در این مجموعه باستانی تعداد قابل توجهی آسیاب آبی وجود دارد و نمونه کامل و بزرگی از به کارگیری نیروی آب برای چرخاندن آسیاب ها را می توان در آن مشاهده نمود. اجزای این مجموعه به شرح زیر می باشد:
• پل بند گرگر
• تونل بلیتی
• تونل دهانهٔ شهر
• تونل سه کوره
• آسیاب ها
• پلکان های مجموعه آسیاب ها
• ساباطهای مجموعه آسیاب ها
• تأسیسات جدید مجموعه آسیاب ها
• پل دوپلون
• سیکا
• چهارطاقی
این آسیاب از محوری عمودی و تعدادی پره قاشقی شکل تشکیل شده است. که آب را از سطح بالا به پایین انتقال میدهد که به آن تنوره می گویند. آب از مجرای خروجی تنوره با فشار خارج می شود و به پره برخورد می کند و محور عمودی که بالای آن به سنگ آسیاب است را گردانده و گندم را آرد می کند.
این آسیاب دارای محوری افقی است که توسط چرخ دنده تبدیل به محوری عمودی می شود.
تفاوت آن با آسیاب رو گرد در سیستم به حرکت در آمدن چرخ یا پره آسیاب و محل احداث آن می باشد. زیرا آسیاب روگرد معمولاً در کنار رودخانه قرار داشته یا از طریق قنات که بر روی پره های آن می ریزد به حرکت در می آید. ولی آسیاب شناور در میان رودخانه ساخته می شده و آب از زیر پره های آن عبور کرده و در اثر برخورد با پره ها آن را به حرکت در می آورد در نتیجه نیروی تولید شده توسط پره ها، از طریق محور افقی به کمک دو چرخ دنده به محور عمودی منتقل شده و باعث به حرکت در آمدن سنگ و در نتیجه خرد شدن گندم می شود. آسیاب تنوره ای و روگرد در منطق کم آب قابل استفاده بوده در حالی که آسیاب های شناور در مناطق مسطح و پر آب ساخته می شد.
