مجدالدین محمد پاییزی نسوی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] پاییزیِ نَسَوی، مجدالدین محمد، شاعر و حماسه سرای ایرانی سدۀ ۷ق/۱۳م در دربار ملوک خانیۀ ماوراءالنهر می باشد.
از زندگی و تحصیلات پاییزی نسوی که حاجی خلیفه او را مجدالدین بابری نسایی خوانده است، اطلاعی در دست نیست. عوفی نخستین کسی است که دربارۀ پاییزی گزارشی به دست داده است. بنابر این گزارش، وی در ۶۰۰ق/۱۲۰۴م در شهر نسای ماوراءالنهر، پاییزی را که در آن زمان در حال سرودن اثری به نام شاهنشاه نامه بود، ملاقات کرده است.
شاهنشام نامه نسوی
شاهنشاه نامۀ او، مثنوی ای حماسی ـ تاریخی در بحر متقارب بوده که به اوصاف و کشور گشایی های سلطان علاءالدین محمدخوارزمشاه (حک ۵۹۶-۶۱۷ق/۱۲۰۰-۱۲۲۰م)، ملقب به سلطان سکندر ثانی، اختصاص داشته است، هرچند هیچ نسخه ای از آن در دست نیست. ویژگی شاهنشاه نامۀ پاییزی در آن است که آغازی است بر تغییر جریان شعر حماسی فارسی از موضوع قهرمانی ـ ملی به موضوع تاریخی. گفتنی است: پس از سدۀ ۵ق، با از میان رفتن حکومت های ایرانی، نشانه های ضعف در نظم حماسه های ملی پدیدار شد و در مقابل انحطاط حماسه های ملی، نوع جدیدی از حماسه سازی که با اوضاع اجتماعی آن روزگار ایران سازگار بود، پدید آمد که عبارت بود از نظم حماسه هایی دربارۀ شخصیت های تاریخی معاصر شاعر که شاهنشاه نامۀ پاییزی نسوی از این نوع به شمار می رود.
اشعار دیگر نسوی
پاییزی کمتر قصیده و قطعه سروده، و در سرودن رباعیات ایهامی و ذووجهین مهارت داشته است. امروزه تنها ۵ رباعی از سروده های او برجا مانده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس