[ویکی نور] جوامع الحکایات و لوامع الروایات، اثر سدیدالدین محمود عوفی، بزرگ ترین اثر قرن هفتم هجری ایران است که مشتمل بر معارف اسلامی و فرهنگ ایرانی و سندی از تاریخ تمدن و ادبیات و علوم انسانی است. این کتاب توسط امیربانو مصفا (کریمی) و مظاهر مصفا تصحیح و به نام متن انتقادی جوامع الحکایات و لوامع الروایات منتشر شده است.
نکته های اخلاقی، اجتماعی، دینی، تاریخی در این کتاب فراوان است. عوفی در داستان های این کتاب از رفتار اجتماعی و تعدی و تجاوز پادشاهان و امیران و حاکمان و بعضی از مدعیان شریعت و طریقت انتقاد کرده است. این کتاب یکی از متن های معتبر فارسی است و یک دوره تاریخ از آغاز آفرینش تا پایان دوره خلفای عباسی را در بر می گیرد.
این کتاب طرح آن قبلا بنا به خواهش ملک ناصرالدین قباجه حکمران سند ریخته شده، ولی هنگام محاصره قلعه بهکر و خودکشی ناصرالدین و پیروزی شمس الدین ایلتتمش (625) که عوفی مجبور به تعویض خداوندان و اربابان گردید و در سلک بندگان سلطان ایلتتمش درآمد، این اثر را به حمایت وزیر قوام الدین نظام الملک محمد بن ابی سعد الجنیدی احیا و به پیشگاه او اهدا نمود
مؤلف، این مجموعه را طی پنج سال تهیه و تنظیم کرده است و مشتمل است بر چهار قسم و هر قسم شامل بیست وپنج باب که روی هم صد باب و دو هزار و صد و سیزده حکایت را در بر دارد. تمام مطالب کتاب از قرب نود و سه مأخذ نام برده شده و محتملا از بسیاری مآخذ ذکرنشده، جمعآوری شده است
جلد اول از پانزده باب، جلد دوم از ده باب (از باب شانزده تا باب بیست وپنج)، قسمت اول جلد سوم از یازده باب و قسمت دوم جلد سوم از چهارده باب (از باب دوازده تا باب بیست وپنج) تشکیل شده است.
دسته قابل ملاحظهای از منابع مختلف که به این اثر ارزش تاریخی میدهند و امروز خیلی کمیابند و یا به کلی از بین رفتهاند عبارتند از: تاریخ خلفای بنی العباس الصولی. تفسیر محمد بن کلبی و أدیان العرب پسر او، تاریخ بغداد کاتبی بغدادی، تاریخ ولات خراسان السلامی، تاریخ تاجی ابراهیم الصابی، کتاب الشباب و الشیب المرزبانی و تاریخ ملوک العجم ابن المقفع
نکته های اخلاقی، اجتماعی، دینی، تاریخی در این کتاب فراوان است. عوفی در داستان های این کتاب از رفتار اجتماعی و تعدی و تجاوز پادشاهان و امیران و حاکمان و بعضی از مدعیان شریعت و طریقت انتقاد کرده است. این کتاب یکی از متن های معتبر فارسی است و یک دوره تاریخ از آغاز آفرینش تا پایان دوره خلفای عباسی را در بر می گیرد.
این کتاب طرح آن قبلا بنا به خواهش ملک ناصرالدین قباجه حکمران سند ریخته شده، ولی هنگام محاصره قلعه بهکر و خودکشی ناصرالدین و پیروزی شمس الدین ایلتتمش (625) که عوفی مجبور به تعویض خداوندان و اربابان گردید و در سلک بندگان سلطان ایلتتمش درآمد، این اثر را به حمایت وزیر قوام الدین نظام الملک محمد بن ابی سعد الجنیدی احیا و به پیشگاه او اهدا نمود
مؤلف، این مجموعه را طی پنج سال تهیه و تنظیم کرده است و مشتمل است بر چهار قسم و هر قسم شامل بیست وپنج باب که روی هم صد باب و دو هزار و صد و سیزده حکایت را در بر دارد. تمام مطالب کتاب از قرب نود و سه مأخذ نام برده شده و محتملا از بسیاری مآخذ ذکرنشده، جمعآوری شده است
جلد اول از پانزده باب، جلد دوم از ده باب (از باب شانزده تا باب بیست وپنج)، قسمت اول جلد سوم از یازده باب و قسمت دوم جلد سوم از چهارده باب (از باب دوازده تا باب بیست وپنج) تشکیل شده است.
دسته قابل ملاحظهای از منابع مختلف که به این اثر ارزش تاریخی میدهند و امروز خیلی کمیابند و یا به کلی از بین رفتهاند عبارتند از: تاریخ خلفای بنی العباس الصولی. تفسیر محمد بن کلبی و أدیان العرب پسر او، تاریخ بغداد کاتبی بغدادی، تاریخ ولات خراسان السلامی، تاریخ تاجی ابراهیم الصابی، کتاب الشباب و الشیب المرزبانی و تاریخ ملوک العجم ابن المقفع