مَتَل های مامان غازی جُنگی از هشت قصهٔ پریان است که شارل پرو در ۱۱ ژانویهٔ ۱۶۹۷ چاپ کرد. نام روی جلد این اثر داستان ها یا مَتَل های زمان گذشته، با پند و اندرز ( به فرانسوی: Histoires ou contes du temps passé، avec des moralités ) بود، و پشت جلد نیز این عنوان چاپ شده بود: مَتَل های مامان غازی ( به فرانسوی: Les Contes de ma mère l'Oye ) . [ ۱] این اثر یکی از شاهکارهای ادبیات کودکان شد، و بر همهٔ دیگر آثار نویسندهٔ خود سایه افکنده است.
سه سال مانده به پایان سدهٔ ۱۷ میلادی، شارل پرو، که آن زمان ۶۹ سال داشت، نخستین ویرایش از این جُنگ را با نام پسر سومش، پیر دارمانکور، چاپ کرد. [ ۲] چاپ یکم هشت داستان منثور داشت؛ بعدها یک داستان کوتاه و دو داستان منظوم، که پیش تر چاپ شده بودند، به آن افزوده شدند.
مَتَل های مامان غازی در زمانه ای چاپ شد که برای بازه ای زودگذر، بزرگسالانِ محافل بورژوا و اشرافی، قصه های پریان را می پسندیدند. [ ۳] در آن زمان، هیچ اثری از این نوع برای کودکان نبود و تنها کلیتی از این گونه داستان ها را دایه ها و لَله هایی که برای کار از روستا به شهر می آمدند، بازمی گفتند. [ ۴]
بنابراین شارل پرو مَتَل هایی را نوشت که از مَتَل های مردم پسند و نیز شاید از پنتامرونه، نوشتهٔ جامباتیستا بازیله ایتالیایی، الگو گرفته بود؛ به این صورت که بخش ناچیزی از آن داستان ها می گرفت، و به طور گسترده تغییر می داد. مامان غازی خودش پرسوناژی خیالی است: تداعی کنندهٔ زنی روستایی که این مَتَل ها از او می آیند. [ ۵] بنابراین پرو می توانست یکی از نخستین گردآورندگان داستان های کهن باشد؛ ولی چون منابعش را نگفته است، نمی توان این را به او نسبت داد. شارل پرو همچنین یکی از نخستین کسانی، یا چه بسا نخستین کسی، است که مَتَل هایی پرآوازه را، که نسخه های اصلیشان بسیار مبتذل تر بودند، ملایم کرد.
پس از چاپ این مَتَل ها، مردم بی درنگ آنها را پسندیدند؛ بنابراین ویراست دوم را باربن در همان سال ۱۶۹۷ چاپ کرد، بسیار ویراست های غیرقانونی هلندی فروشگاه ها را پر کردند، و داستان های پریان و جُنگ هایشان پرشمار شدند. [ ۶] این استقبال مردم سرانجام به پایان رسید و، با مرگ شارل پرو در ۱۷۰۳، پریان بی کَس شدند و جایشان را به خاورگرایی دادند: سال ۱۷۰۴ ترجمهٔ آنتوان گالان از هزار و یک شب چاپ شد، و استقبال از آن به اندازه ای بود که در سدهٔ ۱۸، رمان های نامه نگارانه[ ۷] و اپراها[ ۸] از آن الگو می گرفتند؛ بنابراین نویسندگان بزرگ عصر روشنگری به شارل پروی مَتَل ها بی توجهی نشان دادند، و او را بانی خرافاتی دانستند که مردم را گمراه می کردند. [ ۹]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفسه سال مانده به پایان سدهٔ ۱۷ میلادی، شارل پرو، که آن زمان ۶۹ سال داشت، نخستین ویرایش از این جُنگ را با نام پسر سومش، پیر دارمانکور، چاپ کرد. [ ۲] چاپ یکم هشت داستان منثور داشت؛ بعدها یک داستان کوتاه و دو داستان منظوم، که پیش تر چاپ شده بودند، به آن افزوده شدند.
مَتَل های مامان غازی در زمانه ای چاپ شد که برای بازه ای زودگذر، بزرگسالانِ محافل بورژوا و اشرافی، قصه های پریان را می پسندیدند. [ ۳] در آن زمان، هیچ اثری از این نوع برای کودکان نبود و تنها کلیتی از این گونه داستان ها را دایه ها و لَله هایی که برای کار از روستا به شهر می آمدند، بازمی گفتند. [ ۴]
بنابراین شارل پرو مَتَل هایی را نوشت که از مَتَل های مردم پسند و نیز شاید از پنتامرونه، نوشتهٔ جامباتیستا بازیله ایتالیایی، الگو گرفته بود؛ به این صورت که بخش ناچیزی از آن داستان ها می گرفت، و به طور گسترده تغییر می داد. مامان غازی خودش پرسوناژی خیالی است: تداعی کنندهٔ زنی روستایی که این مَتَل ها از او می آیند. [ ۵] بنابراین پرو می توانست یکی از نخستین گردآورندگان داستان های کهن باشد؛ ولی چون منابعش را نگفته است، نمی توان این را به او نسبت داد. شارل پرو همچنین یکی از نخستین کسانی، یا چه بسا نخستین کسی، است که مَتَل هایی پرآوازه را، که نسخه های اصلیشان بسیار مبتذل تر بودند، ملایم کرد.
پس از چاپ این مَتَل ها، مردم بی درنگ آنها را پسندیدند؛ بنابراین ویراست دوم را باربن در همان سال ۱۶۹۷ چاپ کرد، بسیار ویراست های غیرقانونی هلندی فروشگاه ها را پر کردند، و داستان های پریان و جُنگ هایشان پرشمار شدند. [ ۶] این استقبال مردم سرانجام به پایان رسید و، با مرگ شارل پرو در ۱۷۰۳، پریان بی کَس شدند و جایشان را به خاورگرایی دادند: سال ۱۷۰۴ ترجمهٔ آنتوان گالان از هزار و یک شب چاپ شد، و استقبال از آن به اندازه ای بود که در سدهٔ ۱۸، رمان های نامه نگارانه[ ۷] و اپراها[ ۸] از آن الگو می گرفتند؛ بنابراین نویسندگان بزرگ عصر روشنگری به شارل پروی مَتَل ها بی توجهی نشان دادند، و او را بانی خرافاتی دانستند که مردم را گمراه می کردند. [ ۹]
wiki: متل های مامان غازی