متعجب

/mote~ajjeb/
مترادف متعجب: حیران، درشگفت، شگفت زده، متحیر، هاج وواج
برابر پارسی: شگفت زده، شگفت زده
معنی انگلیسی:
surprised, jiggered

لغت نامه دهخدا

متعجب. [ م ُ ت َ ع َج ْ ج ِ ] ( ع ص ) به شگفت آینده. ( آنندراج )( از منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). شگفت دارنده و شگفت آمده و آشفته و حیران و سرگشته و دارای شگفت و شگفت دارنده. ( ناظم الاطباء ) : امیرنصر گفت ما متعجبیم بدین کار که تو آوردی. ( تاریخ بخاراً ص 100 ). چون شیر سخن دمنه بشنود... متعجب گشت. ( کلیله ودمنه ). || عجیب و نادر. ( ناظم الاطباء ).

فرهنگ فارسی

تعجب کننده، شگفت دارنده
( اسم ) تعجب کننده بشگفت آینده : امیر نصر گفت : ما متعجبیم بدین کار که تو آوردی ... جمع : متعجبین .

فرهنگ معین

(مُ تَ عَ جِّ ) [ ع . ] (اِفا. ) حیران ، حیرت زده ، شگفت زده .

فرهنگ عمید

تعجب کننده، شگفت زده.

مترادف ها

astonished (صفت)
مبهوت، مات، متعجب، متحیر
surprised (صفت)
مبهوت، متعجب، متحیر
amazed (صفت)
خیره، متعجب، متحیر، سر در گم
wide-eyed (صفت)
متعجب، حیرت زده، دارای چشم باز، دارای چشم گشاد

پیشنهاد کاربران

عجب = شگفت / چه
عجبا = شگفتا
تعجب = کُپ / شگفت / مات
متعجب = واکُپ / وامات / واماند / وابرد ( وابردن = متحیر و متعجب ماندن )
پیشنهاد واژه "روبش" به جای "تَعَجُب"، واژه "روبا" به جای "مُتَعَجِب"، واژه "روبان" به جای "عجیب، تعجب بر انگیز" و "روب" به جای "عَجَب".
ما در زبان اوستایی واژه ای داشتیم برابر رَئوب ( رَئوبیدن! ) برابر "تعجب کردن، عاشق شدن" که ما "تعجب کردن" را می خواهیم!
... [مشاهده متن کامل]

با نگاه به برخی دگرگونی ها برای واژگان همسان از اوستایی به زبان پارسی میانه و پارسی امروزه، در میابیم که این واژه باید امروزه "روب" باشد.
پس واژه "روبِش، روبیدن" برابر "تعجب کردن" می باشد. "روبا" از بن کنونی "روبیدن" یا همان "روب" و "ا" ساخته شده است و واژه ای کنشگر ( =فاعل ) ساخته شده است. پس "روبا" برابر "تعجب کننده، متعجب" است.
"روبان" از بن کنونی "روبیدن" و پسوند همشایِگی ( =نسبت ) "ان" ساخته شده است. با نگاه به کاربرد پسوند "ان" که "نپسوند نِسبَت" است "روبان" برابر "عجیب، تجیب بر انگیز" می باشد ( میتواند باشد و ما هم از آن بکار می بریم )
"روب" هم که بن کنونی "روبیدن" است برابر "عَجَب" میباشد که آشکار است.
پس توانستیم با یک واژه در "اوستایی" برابر این واژگان بلند و پیچیده عربی را پیدا کنیم و پارسی بگوییم.
باز هم میگویم، این دیدگاه تنها برای "پیشنهاد واژه" است نه برابر "گستردن واژه". آن کار آن نهاد هایی است که شوربختانه امروزه هیچ کاری برای این واژگان بیگانه "عربی" نمیکنند.
بدرود!

مُتِعَجِّب: شگفت - زده، سرگشته، خیرەشده، مدهوش، مات - شده، هاج - و - واج، دهان - دره
شگفت زده . . . . . . .

بپرس