ماهیچه جناغی پستانکی

ماهیچهٔ جناغی پستانکی ( Sternomastoid muscle ) یا ماهیچه جناغی ترقوه ای پستانکی[ ۱] یا عضله استرنوکلیدوماستوئید ( به انگلیسی: Sternocleidomastoid muscle ) دو ماهیچه متقارن در دو سمت گردن ( در لایه های سطحی در قسمت پیشین ( قدامی ) گردن ) هستند. عمل این ماهیچه ها کمک به خم کردن سر به جلو و چرخش سر است.
این ماهیچه در پائین از سطح فوقانی قدامی استخوان جناغ و یک سوم داخلی استخوان ترقوه سرچشمه گرفته و در بالا به زائده پستانکی ( ماستوئید ) استخوان گیجگاهی در پشت گوش می چسبد. عملکرد آن کمک به چرخش سر به سمت مخالف و خم کردن گردن است. عصب موتور یا حرکتی این عضله عصب فرعی یا ۱۱ مغزی ( accessory nerve ) می باشد. ماهیچهٔ جناغی پستانکی ( عضله جناغی چنبری پستانی ) در هر سمت گردن را به دو مثلت یا سه گوشه قدامی و خلفی تقسیم می کند. این مثلث ها توسط نیام ( فاشیا ) عمقی گردن پوشیده شده است. مثلث های گردن به دلیل محتویات ( غدد، اعصاب ٬عروق، گره های لنفاوی ) در جراحی دارای اهمیت بسیار است.
مسیر ماهیچه مورب و در سراسر دو طرف گردن است. عضله در قسمت مرکزی آن ضخیم و باریک است، اما در هر دو پایان گسترده تر و نازک تر است. این عضله در پایین از دو بخش جناغی ( از سطح قدامی فوقانی استخوان جناغ ) و ترقوه ای ( از سطح قدامی فوقانی یک سوم داخلی استخوان ترقوه ) منشأ می گیرد. این دو بخش ماهیچه ( سر داخلی و سر خارجی ) پس از عبور از دو طرف گردن به هم پیوسته و به زایده پستانکی استخوان گیجگاهی ( در پشت گوش ) و خط پس گردنی فوقانی ختم می شوند.
عملکرد این ماهیچه کمک به چرخش سر به سمت مخالف یا مورب چرخاندن سر، همچنین خم کردن گردن است. از اعصاب گردنی C۲ و C۳ عصب دهی می شوند.