ماهیت بشرط شیء

[ویکی فقه] هر ماهیتی را می توان به سه نحو تصور نمود: ماهیت "لابشرط" یا مطلقه، ماهیت "بشرط شیء" یا مخلوطه و ماهیت "بشرط لا" یا مجرده.
ماهیت به شرط شیء یا مخلوطه، ماهیتی است که افزون بر خودش و همراه با آن، چیز دیگری نیز در نظر گرفته می شود. مثلا انسانی مثل حسن که در خارج موجود است، افزون بر اصل ماهیت انسان ، دارای صفات و ویژگیهایی نظیر قد و شکل خاص است ولذا ماهیت انسان در اینجا، به شرط شیء و مخلوطه است.
الحاشیةعلی الالهیات، شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم، ص۱۸۴، قم، بیدار، بی تا.
ماهیت به شرط شیء، در جهان واقعی (عالم خارج از ذهن ) موجود است؛
بدایة الحکمة، طباطبایی، سید محمد حسین، ص۵۸، قم، مؤسسه نشر اسلامی.
البته جزء بودن طبیعت برای ماهیت بشرط شیء، به معنای آن نیست که ماهیت من حیث هی (طبیعت)، وجودی غیر از وجود عوارض و قیود شخصی دارد که این دو وجود در کنار یکدیگر، ترکیبی انضمامی تشکیل دهند. بلکه ماهیت من حیث هی، جزء تحلیلی ماهیت بشرط شیء
الحاشیةعلی الالهیات، شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم، ص۱۸۴.
...