مانوئل آنتونیو نوریگا مورنو، ( اسپانیایی: Manuel Antonio Noriega Moreno ; زاده ۱۱ فوریهٔ ۱۹۳۴ – درگذشته ۲۹ مهٔ ۲۰۱۷ ) ، سیاست مدار، افسر نظامی، قاچاقچی مواد مخدر و دیکتاتور نظامی پاناما بین سال های ۱۹۸۳ تا ۱۹۹۰ میلادی بود.
... [مشاهده متن کامل]
او تحصیل کرده دانشکده نظامی در پرو است.
او از حامیان کودتای موفقیت آمیز ژنرال عمر توریخوس علیه آرنولفو آریاس در سال ۱۹۶۸ بوده است. در سال ١٩٨٣ و در پی سقوط دولت و سپس مرگ مشکوک ژنرال عمر توریخوس قدرت او افزایش چشمگیری پیدا کرد.
وی پیش از رسیدن به رهبری ارشد پاناما، برای سه دهه خبرچین سابق سازمان آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا ( سیا ) و سپس برای مدت طولانی ریاست سرویس اطلاعاتی این کشور را بر عهده داشت. در این دوران آمریکا از سرکوب های سیاسی او چشم پوشی می کرد.
در دهه ۱۹۸۰ میلادی به منظور کمک مالی به عملیات مخفیانه دولت آمریکا در حمایت از نیروهای مخالف جبهه آزادی بخش ملی ساندینیستا در نیکاراگوئه وارد ماجرای ایران - کنترا ( ماجرای مک فارلین ) شد.
پس ار انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا ( ۱۹۸۸ ) و انتخاب جرج ایچ دابلیو بوش رابطه او با آمریکا رو به تیرگی رفت. آمریکا او را متهم به تبدیل پاناما به شاهراه انتقال مواد مخدر از آمریکای جنوبی به کشور آمریکا کرد. او در پاسخ آمریکا را به دخالت در امور پاناما متهم کرد .
در جریان حمله ۲۰ دسامبر ۱۹۸۹ آمریکا به پاناما به دستور جرج بوش دولت مانوئل نوریگا در ۳۱ ژانویه ۱۹۹۰ فروپاشید.
نوریگا در تازش آمریکا دستگیر و به میامی منتقل شد. دادستان های آمریکایی اعلام کردند، وی با قاچاق مواد مخدر، هزاران تُن کوکائین وارد آمریکا کرده است. در سال ۱۹۹۰ دادگاهی در آمریکا او را به جرم پول شویی و قاچاق مواد مخدر به ۳۰ سال زندان محکوم کرد. اما به دلیل رفتار خوب او این حکم به ۱۷ سال کاهش یافت.
در سال ۲۰۰۷ و با ۱۷ اتهام، دولت فرانسه نیز وی را به پول شویی متهم کرد. در آوریل سال ۲۰۱۰ نوریگا به فرانسه مسترد و در سال ۲۰۱۱ به پاناما فرستده شد تا به اتهام فساد، قتل و نقض حقوق بشر محاکمه شود. وی در پی اتهام به قتل، فساد و اختلاس به ۶۰ سال زندان محکوم شد.
... [مشاهده متن کامل]
او تحصیل کرده دانشکده نظامی در پرو است.
او از حامیان کودتای موفقیت آمیز ژنرال عمر توریخوس علیه آرنولفو آریاس در سال ۱۹۶۸ بوده است. در سال ١٩٨٣ و در پی سقوط دولت و سپس مرگ مشکوک ژنرال عمر توریخوس قدرت او افزایش چشمگیری پیدا کرد.
وی پیش از رسیدن به رهبری ارشد پاناما، برای سه دهه خبرچین سابق سازمان آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا ( سیا ) و سپس برای مدت طولانی ریاست سرویس اطلاعاتی این کشور را بر عهده داشت. در این دوران آمریکا از سرکوب های سیاسی او چشم پوشی می کرد.
در دهه ۱۹۸۰ میلادی به منظور کمک مالی به عملیات مخفیانه دولت آمریکا در حمایت از نیروهای مخالف جبهه آزادی بخش ملی ساندینیستا در نیکاراگوئه وارد ماجرای ایران - کنترا ( ماجرای مک فارلین ) شد.
پس ار انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا ( ۱۹۸۸ ) و انتخاب جرج ایچ دابلیو بوش رابطه او با آمریکا رو به تیرگی رفت. آمریکا او را متهم به تبدیل پاناما به شاهراه انتقال مواد مخدر از آمریکای جنوبی به کشور آمریکا کرد. او در پاسخ آمریکا را به دخالت در امور پاناما متهم کرد .
در جریان حمله ۲۰ دسامبر ۱۹۸۹ آمریکا به پاناما به دستور جرج بوش دولت مانوئل نوریگا در ۳۱ ژانویه ۱۹۹۰ فروپاشید.
نوریگا در تازش آمریکا دستگیر و به میامی منتقل شد. دادستان های آمریکایی اعلام کردند، وی با قاچاق مواد مخدر، هزاران تُن کوکائین وارد آمریکا کرده است. در سال ۱۹۹۰ دادگاهی در آمریکا او را به جرم پول شویی و قاچاق مواد مخدر به ۳۰ سال زندان محکوم کرد. اما به دلیل رفتار خوب او این حکم به ۱۷ سال کاهش یافت.
در سال ۲۰۰۷ و با ۱۷ اتهام، دولت فرانسه نیز وی را به پول شویی متهم کرد. در آوریل سال ۲۰۱۰ نوریگا به فرانسه مسترد و در سال ۲۰۱۱ به پاناما فرستده شد تا به اتهام فساد، قتل و نقض حقوق بشر محاکمه شود. وی در پی اتهام به قتل، فساد و اختلاس به ۶۰ سال زندان محکوم شد.
