مانه زیگبان

کارل مانه گئورگ زیگبان ( به سوئدی: Karl Manne Georg Siegbahn ) ( متولد ۳ دسامبر ۱۸۸۶ – درگذشته ۲۶ سپتامبر ۱۹۷۸ ) یک فیزیک دان شهیر سوئدی بود.
وی در سال ۱۹۲۴ موفق به دریافت جایزه فیزیک نوبل گردید. او این جایزه را به خاطر کشفیات و پژوهش هایش دربارهٔ طیف سنجی پرتو ایکس دریافت کرد.
زیگبان در شهر اوربرو سوئد زاده شد. او در سال ۱۹۰۶ در استکهلم فارغ التحصیل شد و در همان سال مطالعاتش را در دانشگاه لوند آغاز کرد. زیگبان در حین تحصیلاتش دستیار یوهانس ریدبرگ بود. او در سال ۱۹۱۱ مدرک دکترایش را از دانشگاه لوند دریافت کرد. در زمان بیماری ریدبرگ، زیگبان مسئولیت امور او را برعهده داشت. او در سال ۱۹۲۰ به درجه استاد تمامی رسید. با این وجود در سال ۱۹۲۲ دانشگاه لوند را ترک و به دانشگاه اوپسالا پیوست.
زیگبان در سال ۱۹۳۷ به عنوان رئیس دپارتمان فیزیک مؤسسه نوبل فرهنگستان پادشاهی علوم سوئد انتخاب شد. در سال ۱۹۸۸ این مؤسسه به مؤسسه مان زیگبان تغییر نام داد.
زیگبان مطالعاتش بر روی طیف سنجی پرتو ایکس را از سال ۱۹۱۴ شروع کرد. در ابتدا او از همان طیف سنجی استفاده نمود که هنری موزلی پیشتر از آن برای یافتن رابطه بین طول موج برخی عناصر و مکانشان در جدول تناوبی استفاده کرده بود. کمی بعد با اصلاح و توسعه ابزارهای آزمایشگاهی، توانست به طور دقیق طول موج پرتو ایکس اتمهای عناصر مختلف را اندازه گیری کند. او همچنین قراردادی به نام «نمادگان زیگبان» را برای نامگذاری خطوط طیفی مختلف که مشخصه عناصر در طیف سنجی پرتو ایکس هستند، ایجاد کرد. اندازه گیری های دقیق زیگبان سبب پیشرفت های زیادی در مکانیک کوانتومی و فیزیک اتمی شد.
زیگبان در سال ۱۹۲۴ موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک گردید. [ ۱] او در سال ۱۹۳۴ برنده نشان هیوز و در سال ۱۹۴۰ برنده نشان رامفورد شد. وی در سال ۱۹۴۴ پمپ زیگبان را ثبت اختراع نمود. زیگبان در سال ۱۹۵۴ به عنوان عضو خارجی انجمن سلطنتی انتخاب شد. [ ۲]
زیگبان در سال ۱۹۱۴ با کارین هوگوم ازدواج کرد. آنها دو فرزند به نام های بو لنارت گئورگ زیگبان ( سیاستمدار، ۲۰۰۸–۱۹۱۵ ) و کای زیگبان ( فیزیکدان، ۲۰۰۷–۱۹۱۸ ) داشتند. کای زیگبان خود در سال ۱۹۸۱ به دلیل مشارکتش در توسعهٔ طیف سنجی پرتو ایکس موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک شد.