مانِریسم (mannerism)
تابلوی دیدار، اثر یاکوپو دا پونتورمو
(یا: شیوه گری) اصطلاح شیوه گری در کل به هر نوع تکلّف (تقلید غیرطبیعی یا اغراق) در هر سبک یا شیوۀ هنری اطلاق می شود، اما این اصطلاح معمولاً بر نقاشی های ایتالیایی قرن ۱۶ دلالت دارد، و معرف دوره ای متمایز بین هنر رنسانس متعالی و باروک است. شیوه گری عمدتاً بر پیروی از میکلانژ، و اغراق در تأکید بر کمپوزیسیون و کژنماییِ گویای اندام ها در آثار او، استوار است. در آثار شیوه گران، اندام ها به صورتی غیرطبیعی عضلانی یا کشیده اند، و در وضعیت های خشونت آمیز یا تحت فشار قرار دارند. بدین ترتیب حسی از ابهام و رنج ایجاد می شود که با هماهنگی، آرامش، و متانت دلخواهِ هنرمندان رنسانس که از قواعد کلاسیک هنر پیروی می کردند، متفاوت است. ترکیب بندی شلوغ، تحریف در نسبت و مقیاس، و نیز استفاده از رنگ تند، از مشخصات آثار شیوه گران به شمار می رود. این گرایش ها در فلورانس، رُم، و بولونیا پدیدار شد، و ناآرامیِ نهفته در آن ها را می توان تا حدی به تأثیرات آزارندۀ نهضت اصلاح دین، و نیز غارت رُم در ۱۵۲۷ نسبت داد، که زندگی روزمرۀ بسیاری از نقاشان را برآشفت. در میان شیوه گران برجسته، پارمیجانینو، دانیل دا ولترا، یاکوپو دا پونتورمو، سالویاتی، برادران فدریگو و تادئو تسوکّارو و پرینو دل واگا درخور ذکرند. هنرمندان ایتالیایی، ازجمله جووانّی باتیستا روسّی (ایل روسو)، پریماتیچیو، و نیکولو دل آباتّه، نوعی شیوه گری خاص و زیبا را به فرانسه آوردند؛ فرانسیس اول آنان را به ایتالیا فراخوانده بود. (← مکتب فونتن بلو). پلّگرینو (۱۵۲۷ـ۱۵۹۲) شیوه گری را به اسپانیا برد. بروندزینو، شاگرد وازاری، و کَوِلی یر دارپینو، که ظاهراً این سبک با او به اوج خود رسید، از شیوه گران متأخر ایتالیا بودند.
تابلوی دیدار، اثر یاکوپو دا پونتورمو
(یا: شیوه گری) اصطلاح شیوه گری در کل به هر نوع تکلّف (تقلید غیرطبیعی یا اغراق) در هر سبک یا شیوۀ هنری اطلاق می شود، اما این اصطلاح معمولاً بر نقاشی های ایتالیایی قرن ۱۶ دلالت دارد، و معرف دوره ای متمایز بین هنر رنسانس متعالی و باروک است. شیوه گری عمدتاً بر پیروی از میکلانژ، و اغراق در تأکید بر کمپوزیسیون و کژنماییِ گویای اندام ها در آثار او، استوار است. در آثار شیوه گران، اندام ها به صورتی غیرطبیعی عضلانی یا کشیده اند، و در وضعیت های خشونت آمیز یا تحت فشار قرار دارند. بدین ترتیب حسی از ابهام و رنج ایجاد می شود که با هماهنگی، آرامش، و متانت دلخواهِ هنرمندان رنسانس که از قواعد کلاسیک هنر پیروی می کردند، متفاوت است. ترکیب بندی شلوغ، تحریف در نسبت و مقیاس، و نیز استفاده از رنگ تند، از مشخصات آثار شیوه گران به شمار می رود. این گرایش ها در فلورانس، رُم، و بولونیا پدیدار شد، و ناآرامیِ نهفته در آن ها را می توان تا حدی به تأثیرات آزارندۀ نهضت اصلاح دین، و نیز غارت رُم در ۱۵۲۷ نسبت داد، که زندگی روزمرۀ بسیاری از نقاشان را برآشفت. در میان شیوه گران برجسته، پارمیجانینو، دانیل دا ولترا، یاکوپو دا پونتورمو، سالویاتی، برادران فدریگو و تادئو تسوکّارو و پرینو دل واگا درخور ذکرند. هنرمندان ایتالیایی، ازجمله جووانّی باتیستا روسّی (ایل روسو)، پریماتیچیو، و نیکولو دل آباتّه، نوعی شیوه گری خاص و زیبا را به فرانسه آوردند؛ فرانسیس اول آنان را به ایتالیا فراخوانده بود. (← مکتب فونتن بلو). پلّگرینو (۱۵۲۷ـ۱۵۹۲) شیوه گری را به اسپانیا برد. بروندزینو، شاگرد وازاری، و کَوِلی یر دارپینو، که ظاهراً این سبک با او به اوج خود رسید، از شیوه گران متأخر ایتالیا بودند.
wikijoo: مانریسم