ماندلا نلسون (رولیهلاهلا) (۱۹۱۸ـ۲۰۱۳). مانْدِلا، نِلْسون (رولْیهْلاهلْا) (۱۹۱۸ـ۲۰۱۳)(Mandela, Nelson (Rolihlahla))
مانْدِلا، نِلْسون
سیاستمدار و حقوق دان اهل افریقای جنوبی، از ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۹ رئیس جمهور آن کشور. ریاست کنگرۀ ملی افریقارا بر عهده داشت (۱۹۹۱ـ۱۹۹۷). از ۱۹۶۴ در مقام سازمان دهندۀ کنگرۀ ملی افریقا، که غیرقانونی اعلام شده بود، به زندان افتاد و به نماد وحدت برای جنبش جهانی مبارزه با جدایی نژادی بدل شد. در فوریۀ ۱۹۹۰، او را آزاد کردند و ممنوعیت فعالیت کنگرۀ ملی افریقا هم از بین رفت. ماندلا پس از آزادی، با حکومت افریقای جنوبی دربارۀ آیندۀ چندنژادی این کشور مذاکره کرد. پس از آن که کنگرۀ ملی افریقا۶۲.۶۵ درصد آرا را در انتخاباتی به دست آورد که در آن سفیدپوستان و سیاه پوستان حق رأی داشتند، ماندلا در مه ۱۹۹۴ در مقام اولین رئیس جمهور پس از دورۀ جدایی نژادی سوگند یاد کرد. در ۱۹۹۳، به همراه دِکلرک، رئیس جمهور وقت افریقای جنوبی، به پاس تلاش برای برچیدن نظام جدایی نژادی و مذاکره برای مردم سالاری غیرنژادی، برندۀ جایزۀ صلح نوبل شد. در ژوئن ۱۹۹۹، از ریاست جمهوری کناره گرفت و جای خود را به تابو امبکی، رئیس جدید کنگرۀ ملی افریقا داد. ماندلا در نزدیکی اومتاتا، واقع در حزب لسوتو، در خانوادۀ یکی از رؤسای محلی به دنیا آمد، در جریان محاکمۀ چند تن از رهبران کنگرۀ ملی افریقا در ۱۹۶۱ از اتهام خیانت تبرئه شد، اما بار دیگر در ۱۹۶۴ او را دستگیر و به اتهام خرابکاری و دسیسه چینی برای براندازی حکومت به حبس ابد محکوم کردند. در فوریۀ ۱۹۹۰، به دستور دِکلرک از زندان آزاد و در ژوئیۀ ۱۹۹۱ بدون هیچگونه رقیبی به ریاست کنگرۀ ملی افریقا برگزیده شد. در دسامبر ۱۹۹۱، کنگرۀ ملی افریقا مذاکرات خود را دربارۀ قانون اساسی کشور با حکومت وقت آغاز کرد و در فوریۀ ۱۹۹۳ ماندلا و دِکلرک بر سر تشکیل حکومت وحدت ملی، پس از برگزاری انتخابات آزاد و غیرنژادی، به توافق رسیدند (این انتخابات در ۱۹۹۴ برگزار شد). در پی تعقیب قضایی اعضای پیشین نیروهای امنیتی حکومت دِکلرک در مارس ۱۹۹۶، روابط میان او و ماندلا به تیرگی گرایید. ماندلا در دسامبر ۱۹۹۷ از ریاست کنگرۀ ملی افریقا کنار رفت و جای خود را به تابو امبکی، معاون پیشین خود، داد. در ژانویۀ ۲۰۰۰ به مقام میانجی سازمان ملل متحد در جنگ داخلی هفت سالۀ بوروندیتعیین شد. ماندلا در ۱۹۵۸ با وینی ماندلا، از فعالان حقوق مدنی افریقای جنوبی، ازدواج کرد. این دو در ۱۹۹۲ از یکدیگر جدا شدند و در ۱۹۹۶ جدایی آنان رسمیت یافت. در ۱۹۹۸، نلسون ماندلا با گراسا ماشل، بیوۀ رهبر ملی گرای موزامبیک، ازدواج کرد. زندگی نامۀ خودنوشت ماندلا با عنوان راهی طولانی تا آزادی(۱۹۹۴) با اقبال بسیار روبه رو شد و دیدار رسمی او در مقام رئیس جمهور کشورش از انگلستان در ژوئیۀ ۱۹۹۶ موفقیتی چشم گیر به شمار می رفت.
مانْدِلا، نِلْسون
سیاستمدار و حقوق دان اهل افریقای جنوبی، از ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۹ رئیس جمهور آن کشور. ریاست کنگرۀ ملی افریقارا بر عهده داشت (۱۹۹۱ـ۱۹۹۷). از ۱۹۶۴ در مقام سازمان دهندۀ کنگرۀ ملی افریقا، که غیرقانونی اعلام شده بود، به زندان افتاد و به نماد وحدت برای جنبش جهانی مبارزه با جدایی نژادی بدل شد. در فوریۀ ۱۹۹۰، او را آزاد کردند و ممنوعیت فعالیت کنگرۀ ملی افریقا هم از بین رفت. ماندلا پس از آزادی، با حکومت افریقای جنوبی دربارۀ آیندۀ چندنژادی این کشور مذاکره کرد. پس از آن که کنگرۀ ملی افریقا۶۲.۶۵ درصد آرا را در انتخاباتی به دست آورد که در آن سفیدپوستان و سیاه پوستان حق رأی داشتند، ماندلا در مه ۱۹۹۴ در مقام اولین رئیس جمهور پس از دورۀ جدایی نژادی سوگند یاد کرد. در ۱۹۹۳، به همراه دِکلرک، رئیس جمهور وقت افریقای جنوبی، به پاس تلاش برای برچیدن نظام جدایی نژادی و مذاکره برای مردم سالاری غیرنژادی، برندۀ جایزۀ صلح نوبل شد. در ژوئن ۱۹۹۹، از ریاست جمهوری کناره گرفت و جای خود را به تابو امبکی، رئیس جدید کنگرۀ ملی افریقا داد. ماندلا در نزدیکی اومتاتا، واقع در حزب لسوتو، در خانوادۀ یکی از رؤسای محلی به دنیا آمد، در جریان محاکمۀ چند تن از رهبران کنگرۀ ملی افریقا در ۱۹۶۱ از اتهام خیانت تبرئه شد، اما بار دیگر در ۱۹۶۴ او را دستگیر و به اتهام خرابکاری و دسیسه چینی برای براندازی حکومت به حبس ابد محکوم کردند. در فوریۀ ۱۹۹۰، به دستور دِکلرک از زندان آزاد و در ژوئیۀ ۱۹۹۱ بدون هیچگونه رقیبی به ریاست کنگرۀ ملی افریقا برگزیده شد. در دسامبر ۱۹۹۱، کنگرۀ ملی افریقا مذاکرات خود را دربارۀ قانون اساسی کشور با حکومت وقت آغاز کرد و در فوریۀ ۱۹۹۳ ماندلا و دِکلرک بر سر تشکیل حکومت وحدت ملی، پس از برگزاری انتخابات آزاد و غیرنژادی، به توافق رسیدند (این انتخابات در ۱۹۹۴ برگزار شد). در پی تعقیب قضایی اعضای پیشین نیروهای امنیتی حکومت دِکلرک در مارس ۱۹۹۶، روابط میان او و ماندلا به تیرگی گرایید. ماندلا در دسامبر ۱۹۹۷ از ریاست کنگرۀ ملی افریقا کنار رفت و جای خود را به تابو امبکی، معاون پیشین خود، داد. در ژانویۀ ۲۰۰۰ به مقام میانجی سازمان ملل متحد در جنگ داخلی هفت سالۀ بوروندیتعیین شد. ماندلا در ۱۹۵۸ با وینی ماندلا، از فعالان حقوق مدنی افریقای جنوبی، ازدواج کرد. این دو در ۱۹۹۲ از یکدیگر جدا شدند و در ۱۹۹۶ جدایی آنان رسمیت یافت. در ۱۹۹۸، نلسون ماندلا با گراسا ماشل، بیوۀ رهبر ملی گرای موزامبیک، ازدواج کرد. زندگی نامۀ خودنوشت ماندلا با عنوان راهی طولانی تا آزادی(۱۹۹۴) با اقبال بسیار روبه رو شد و دیدار رسمی او در مقام رئیس جمهور کشورش از انگلستان در ژوئیۀ ۱۹۹۶ موفقیتی چشم گیر به شمار می رفت.