مالیات بر دارایی

مالیات بر دارایی یا مالیات بر ثروت ( به انگلیسی: property tax ) مالیاتی است، که در آن پایه و منبع مالیاتی را دارایی یا ثروت دارنده ملک، تشکیل می دهد. به عبارت دیگر، مالیات بر دارایی بر آنچه که شخص مالک قبلاً به دست آورده یا از طریق به او به ارث رسیده باشد تعلق می گیرد. مالیات بر دارایی عموماً به عنوان مکانیزمی برای تعدیل ثروت به کار گرفته می شود و بیشتر در جوامعی کاربرد دارد که اختلاف فاحشی در دارایی و ثروت افراد آن جامعه وجود داشته باشد، یا فقط در مواردی خاص که به وسیله نوع دیگری از مالیات مانند مالیات بر درآمد نتوان از آن منابع مالیات گرفت، اعمال می شود. مالیات بر املاک درواقع مالیات بر ارزش املاک و مستغلات می باشد؛ به این صورت که یک نرخ تعیینی بر اساس ارزش دارایی مشخص و پرداخت می گردد نه آنکه بخشی از ملک بعنوان مالیات اخذ شود که این توسط مراجع رسمی و دولتی هر مکان و منطقه به طور جداگانه مشخص می شود. این مقام می تواند شهرداری، دولت، اداره دارایی، مراجع قضایی و… باشد.
در اغلب کشورها، مالیات بر دارایی تحت قالب استفاده از دارایی، مالکیت دارایی و انتقالات دارایی مطرح شده است. در این زمینه مالیات های مختلف با اهداف متفاوتی وضع می شوند. بر طبق طبقه بندی مالیاتی بین المللی، مالیات بر دارایی شامل مالیات مکرر بر دارایی غیرمنقول، ( که به صورت ناخالص بدهی بر مالک یا مستأجر وضع می شود ) ، مالیات مکرر بر خالص ثروت، مالیات بر املاک، ارث و هدایا، مالیات بر معاملات مالی و سرمایه ای؛ شامل انتقال چک و اوراق بهادار، یا فروش دارایی غیرمنقول و سایر مالیات های مکرر یا نامکرر بر دارایی می باشد. حتی همین مراجع رسمی ممکن است مالیات وضع شده را برای املاک خود بپردازند. اما مشکلی وجود دارد، بحث اخذ مالیات از ارزش املاک و زمین همان ملک هرکدام به طور جداگانه یا فقط یکی از آنها است. تحت سیستم مالیات بر دارایی، دولت نیاز به ارزیابی ارزش هر دارایی داشته تا بتواند مالیات را بر اساس آن اخذ بنماید. چهارچوب و قانون مالیات بر دارای در هر حوزه قضایی ( کشور، منطقه، استان و… ) متفاوت است. املاک و مستغلات معمولات بر اساس سطح و درجهٔ آنها مالیات بندی شده که البته این طبقه بندی بر اساس نوع کاربری آنها صورت می گیرد. هر طبقه مشمول نرخ متفاوتی از مالیات می شود مثلاً کاربری مسکونی، تجاری، صنعتی و بدون سکنه.
بعنوان مثال در برخی از کشورها مالیات خانه های بدون سکنه دوبرابر خانه های دارای سکنه است که این موضوع بشدت می تواند بر سطح زندگی مالکین و مستاجرین خانه تأثیرگذار باشد.