مالبرانش. [ ل ِ ] ( اِخ ) نیکلا. از حکمای فرانسه است که در سال 1638م. در پاریس به دنیا آمد و پس از اتمام تحصیل در صنف کشیشان داخل شد و پس از خواندن کتابهای دکارت به حکمت دلبستگی یافت و تا پایان عمر جز مطالعه و تألیف و تصنیف در مباحث حکمتی کاری نکرد و در سال 1715 در هفتاد و هفت سالگی در گذشت. مالبرانش در نویسندگی دارای مقامی بلند است و تصنیف های متعددی دارد که مهمترین آنها «جستجوی حقیقت » نام دارد. از مصنفات مهم دیگر او «تفکرات مسیحی » و «گفتگو در مابعدالطبیعه » و «رساله ای در اخلاق » را می توان نام برد. آراء فلسفی مالبرانش بطور کلی از دکارت گرفته شده و او یکی از دانشمندانی است که روش دکارت و عقاید او را در منطق و ریاضیات و طبیعیات ترویج و توضیح نموده است و در مابعدالطبیعه بیش از دکارت به اگوستین یعنی در واقع به افلاطون نزدیک شده و به مثل افلاطونی بدرستی معتقد است تا آنجا که او را افلاطون مسیحی لقب داده اند. دو فقره از آراء مالبرانش معروف است : یکی آنکه «انسان آنچه می بیند در خدای می بیند»، دیگر اینکه «فعل همه از خداست و آنچه را عادةً علت می گویند علت ذاتی نیست بلکه علت عرضی یا سبب است ». ( از سیر حکمت در اروپا ج 2 ص 14-19 ). و رجوع به همین مأخذ شود.
