ماضی

در اصطلاح دستور زبان، فعلی که بر وقوع عملی یا روی دادن حالتی در زمان گذشته دلالت کند و از بن ماضی (← بن_فعل) مشتق شده باشد. گونه های آن شامل ساده، نقلی، بعید، التزامی، استمراری، و ملموس است: ۱. ماضی ساده، وقوع عمل را به طور مطلق بیان می کند؛ به همین سبب، «ماضی مطلق» هم نامیده می شود و از بن ماضی + شناسه ساخته می شود. مثل «رفتم»؛ ۲. ماضی نقلی، بیانگر عملی است که وقوع آن در گذشته آغاز شده است و هنوز ادامه دارد و ساختِ آن از بن ماضی + ه (صفت مفعولی) + شناسه شکل می گیرد. مثلِ: «رفته ام»؛ ۳. ماضی بعید، بیانگر عملی است که در گذشتۀ دور، پیش تر از عمل دیگر، اتفاق افتاده باشد و از صفت مفعولی + بود + شناسه ساخته می شود. مثلِ «رفته بودم»؛ ۴. ماضی التزامی، بیانگر عملی است که در گذشته ممکن است وقوع یافته باشد و از صفت مفعولی + باش + شناسه ساخته می شود. مثل: «رفته باشم»؛ ۵. ماضی استمراری، بیانگر عملی است که در گذشته، پیوسته وقوع می یافته و اکنون پایان گرفته است. از پیشوند «می» + فعل ماضی ساده ساخته می شود. مثال «می رفتم»؛ ۶. ماضی مستمر، برای بیان عملی است که در گذشته درحال وقوع یافتن بوده است و از ماضیِ سادۀ فعلِ معین + ماضیِ استمراریِ فعل اصلی ساخته می شود. مثل «داشتم می رفتم».