ماشاءالله خان در بارگاه هارون الرشید رمانی طنز است به قلم ایرج پزشک زاد که اولین بار در ۱۳۳۷ در مجله اطلاعات جوانان و برای بار دوم در ۱۳۵۰ در مجله فردوسی منتشر شده است.
ادعا شده است که داستان سریال قهوهٔ تلخ با الهام از این رمان نوشته شده است. [ ۱]
ماشاءالله خان که دربان بانک است و تحت تأثیر کتب تاریخی دوران هارون الرشید، به دلیل ذهنیتش از رفتارهای اطرافیانش نسبت به خود، خود را در آن زمان حس می کند.
ماشاءالله آرزو می کند در دوران خلیفهٔ بغداد زاده شده بود و زندگی می کرد. نهایتاً روزی با رجوع به مرتاض هندی مقیم تهران مدعی پیش گویی آینده و گذشته ای از او می خواهد روحش را به دوران خلافت هارون الرشید ببرد و مرتاض چنین می کند و وی وقتی به هوش می آید که خود را در بغداد و در دوران هارون الرشید می یابد.
در طول داستان ساختار سیاسی و حکومتی در عهد خلفای عباسی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. ویژگی های فرهنگی و اجتماعی بیان می شود. خشونت و ظلم آن دوران در قالب فردی مانند «مسرور» که جلاد دربار هارون الرشید است، نشان داده می شود. البته داستان جنبهٔ طنز دارد و تلخی های محیط به شیوهٔ شیرین مطرح می شود.
وی در طول ماندنش در آن دوران باید هزاران رنج و مصیبت را تحمل کند و سعی دارد از بروز برخی فجایع مانند کشته شدن جعفر برمکی به دست مسرور جلوگیری کند. [ ۲]
ایرج پزشک زاد مقدمهٔ کتاب را در آذر ماه ۱۳۳۷ نگارش کرده، آن را با تخلص خود «ا. پ. آشنا» تمام کرده و در آن چنین می نویسد: «سیر و سفر در زمان، بخصوص در زمان گذشته، همیشه یک رؤیای بشر بوده است. آدم امروز آرزو می کند که با علم و اطلاع به توانایی خود و کمبودهای قدیم می توانست بمیان آدمهای قرون گذشته برگردد و برتریهای خود را به رخ آنان بکشد و تفریح کند. این تفریح و تفرج در گذشته، موضوع بسیاری از آثار تخیلی نویسندگان، بخصوص بعد از اختراع سینماتوگراف قرار گرفته و فیلمبرداران کشورهای مختلف این موضوع را به کرات به عنوان تفریح دلپذیر مورد استفاده قرار داده اند. چند شب پیش با دوستی در این مقوله حرف می زدیم، بفکر افتادیم که ما هم در این زمینه آزمایشی بکنیم، فکر برگرداندن ماشاالله خان دربان بانک، به دوران پرجلال هارون الرشید در ذهن ما شکل گرفت و طرح آن را به تقلید ادبیات خارجی ریختیم. اما از آنجاکه هنوز سینمای نوخاستهٔ ما توانایی آن را پیدا نکرده که این گونه قصه های پر ماجرا را به پردهٔ سینما بکشاند و از آنجا که یک مجلهٔ مختص جوانان شروع به انتشار کرده است، به ناچار ماشاءالله خان را بر صفحهٔ کاغذ راهی می کنیم تا به دوران پرشکوه هارون الرشید بگردد. ان شاالله سفرش بخیر باشد. »[ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفادعا شده است که داستان سریال قهوهٔ تلخ با الهام از این رمان نوشته شده است. [ ۱]
ماشاءالله خان که دربان بانک است و تحت تأثیر کتب تاریخی دوران هارون الرشید، به دلیل ذهنیتش از رفتارهای اطرافیانش نسبت به خود، خود را در آن زمان حس می کند.
ماشاءالله آرزو می کند در دوران خلیفهٔ بغداد زاده شده بود و زندگی می کرد. نهایتاً روزی با رجوع به مرتاض هندی مقیم تهران مدعی پیش گویی آینده و گذشته ای از او می خواهد روحش را به دوران خلافت هارون الرشید ببرد و مرتاض چنین می کند و وی وقتی به هوش می آید که خود را در بغداد و در دوران هارون الرشید می یابد.
در طول داستان ساختار سیاسی و حکومتی در عهد خلفای عباسی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. ویژگی های فرهنگی و اجتماعی بیان می شود. خشونت و ظلم آن دوران در قالب فردی مانند «مسرور» که جلاد دربار هارون الرشید است، نشان داده می شود. البته داستان جنبهٔ طنز دارد و تلخی های محیط به شیوهٔ شیرین مطرح می شود.
وی در طول ماندنش در آن دوران باید هزاران رنج و مصیبت را تحمل کند و سعی دارد از بروز برخی فجایع مانند کشته شدن جعفر برمکی به دست مسرور جلوگیری کند. [ ۲]
ایرج پزشک زاد مقدمهٔ کتاب را در آذر ماه ۱۳۳۷ نگارش کرده، آن را با تخلص خود «ا. پ. آشنا» تمام کرده و در آن چنین می نویسد: «سیر و سفر در زمان، بخصوص در زمان گذشته، همیشه یک رؤیای بشر بوده است. آدم امروز آرزو می کند که با علم و اطلاع به توانایی خود و کمبودهای قدیم می توانست بمیان آدمهای قرون گذشته برگردد و برتریهای خود را به رخ آنان بکشد و تفریح کند. این تفریح و تفرج در گذشته، موضوع بسیاری از آثار تخیلی نویسندگان، بخصوص بعد از اختراع سینماتوگراف قرار گرفته و فیلمبرداران کشورهای مختلف این موضوع را به کرات به عنوان تفریح دلپذیر مورد استفاده قرار داده اند. چند شب پیش با دوستی در این مقوله حرف می زدیم، بفکر افتادیم که ما هم در این زمینه آزمایشی بکنیم، فکر برگرداندن ماشاالله خان دربان بانک، به دوران پرجلال هارون الرشید در ذهن ما شکل گرفت و طرح آن را به تقلید ادبیات خارجی ریختیم. اما از آنجاکه هنوز سینمای نوخاستهٔ ما توانایی آن را پیدا نکرده که این گونه قصه های پر ماجرا را به پردهٔ سینما بکشاند و از آنجا که یک مجلهٔ مختص جوانان شروع به انتشار کرده است، به ناچار ماشاءالله خان را بر صفحهٔ کاغذ راهی می کنیم تا به دوران پرشکوه هارون الرشید بگردد. ان شاالله سفرش بخیر باشد. »[ ۳]
