ماریا ترزا

ماریا ترزا یا ماریا ترزیا، که به عنوان ماریای کبیر نیز شناخته می شود ( آلمانی: Maria Theresia; مجاری: Mária Terézia؛ زادهٔ ۱۳ مهٔ ۱۷۱۷ – درگذشتهٔ ۲۹ نوامبر ۱۷۸۰ ) برای ۴۰ سال آرشیدوشس اتریش، ملکهٔ مجارستان، کرواسی، بوهم، ایتالیا، لهستان، امپراتریس مقدس روم و فرمانروای المان بود. وی در زمانی به قدرت رسید که اوضاع کشور بسیار به هم ریخته بود و جنگ جانشینی برای به دست آوردن سلطنت به پا شده بود، اما وی با اصلاحات مدرن توانست بر مشکلات پیروز شود و امپراتوری اتریش را به یک کشور مقتدر تبدیل کند. ماریا به عنوان یکی از تاثیرگذارترین و قدرتمندترین امپراتریس ها در تاریخ امپراتوری مقدس روم شناخته می شود و به دلیل تأثیرات و اقتدار بسیاری که در امپراتوری مقدس روم داشت بیشتر به عنوان امپراتریس ماریا ترزا شناخته می شد.
او در وین زاده شد و به سال ۱۷۴۱ ملکهٔ مجارستان، و در سال ۱۷۴۳ ملکهٔ بوهم گردید. وی که دختر امپراتور کارل ششم بود، با فرانتس، دوک دولورن ازدواج کرد و مادر یوزف دوم، لئوپولد دوم، امپراتور مقدس روم امپراتوران مقدس روم و ماری آنتوانت ملکه فرانسه بود. ماریا ترزا با دولت های فرانسه و روسیه علیه پروس همدست شد و لهستان را به تصرف درآورد؛ او همراه امپراتریس کاترین کبیر روسیه و شاه فریدریک کبیر پروس از پادشاهان مقتدر و روشنفکر اروپای آن دوران به حساب می آمد. ماریا با فرانتس یکم و یوزف دوم در امپراتوری مقدس روم شریک بود و به جای شوهر و پسرش به صورت دفاکتو به عنوان امپراتریس فرمانروا تمام اختیارات قدرت را در حکومت در دست داشت.
پدر او، کارل ششم، در اواخر عمر، به دلیل علاقهٔ زیادی که به وی داشت، فرمانی صادر کرد که پس از مرگش، برخلاف فرمان پدرش، لئوپولد یکم، امپراتوری به جای برادرزاده هایش به دخترش ماریا برسد. کارل ششم وصیت نامه ای به این مضمون نیز تنظیم کرد و مجلس اتریش را وادار به تصویب آن نمود. برای جلوگیری از عملی نشدن این وصیت نامه، معاهدات دوجانبه ای با دولت های بزرگ اروپایی برقرار کرد که آن ها هم سلطنت دخترش را به رسمیت بشناسند، و در برخی موارد بابت این کار مجبور به دادن امتیاز شد. در دو مورد نیز به همین علت مجبور به جنگ با اسپانیا و فرانسه ( همزمان ) و نیز با عثمانی شد. هر دو جنگ نیز باعث ازدست رفتن برخی از سرزمین های امپراتوری شدند. [ ۱]
پس از مرگ کارل ششم، درحالی که کشور در وضعیتی درهم ریخته و شکست خورده از دو جنگ بود، ماریا ترزا در ۲۳ سالگی به سلطنت رسید. فردریک کبیر، شاه پروس که اوضاع را مناسب دید برای تصرف ناحیه سیلزی با اتریش وارد جنگ شد و دیگر شاهزاده نشین های آلمان، و همچنین کشورهای فرانسه، بریتانیا، جمهوری هلند، اسپانیا و ساردنیا نیز وارد این جنگ شدند که به جنگ جانشینی اتریش معروف است. در ابتدا امکان موفقیت ماریا ترزا، در وضعی که خزانه خالی بود و تنها ۸۰٬۰۰۰ سرباز در کل کشور در خدمت وی بودند، بسیار دور به نظر می رسید؛ ولی ماریا ترزا در نهایت تخت سلطنت را حفظ کرد.