مارتینیوس ولتمن

مارتینوس جاستینوس گادفریدوس ولتمن ( به هلندی: Martinus Justinus Godefriedus Veltman ) ( زادهٔ ۲۷ ژوئن ۱۹۳۱ – ۴ ژانویه ۲۰۲۱ ) فیزیک دان اهل هلند که در رشته فیزیک نظری فعالیت می کرد. وی در سال ۱۹۹۹ به همراه دانشجوی سابقش گراردوس توفت، جایزه نوبل فیزیک را از آن خود کردند. آن ها این جایزه را برای کاری که در زمینهٔ نظریهٔ ذرات انجام دادند برنده شدند.
ولتمن در ۲۷ ژوئن ۱۹۳۱ در وال ویک، هلند به دنیا آمد. او در سال ۱۹۴۸ در رشتهٔ ریاضی و فیزیک وارد دانشگاه اوترخت شد، در سال ۱۹۶۳ مدرک دکتری خود را در شاخهٔ فیزیک نظری دریافت کرد. در میان سال های ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۴ در آزمایشگاه ملی شتاب دهنده اسلاک بر روی برنامهٔ رایانه ای شخونشیپ ( به هلندی: Schoonschip ) به معنی کشتی پاک کار می کرد، برنامه ای که می توان گفت از نخستین سامانه های جبر محاسباتی است. پس از آن ولتمن در سال ۱۹۶۶ به عنوان استاد در دانشگاه اوترخت پذیرفته شد.
ولتمن در سال ۱۹۸۱ در حالی که بسیار دلزده شده بود، دانشگاه اوترخت را ترک کرد و به دانشگاه میشیگان رفت. او معتقد بود که بیشتر کارهای مقدماتی و همین طور برنامهٔ رایانه ای پایان نامهٔ دانشجوی خود گراردوس توفت را خود انجام داده است ولی بیشتر اعتبار کار به دانشجویش رسیده است. [ ۱]
سرانجام در سال ۱۹۹۹ جایزهٔ نوبل فیزیک به او و توفت با هم رسید و آن ها باهم برای جشن جایزهٔ نوبل به دانشگاه اوترخت رفتند. [ ۲] آن ها این جایزه را برای «روشن سازی ساختار کوانتومی نیروی کهربایی - ضعیف در فیزیک» بدست آوردند. نیروی کهربایی ضعیف حالت یکپارچه شدهٔ دو نیروی بنیادی الکترومغناطیس و هسته ای ضعیف است.
هم اکنون ولتمن بازنشسته شده است و تنها به عنوان استاد افتخاری دانشگاه میشیگان فعالیت می کند. ولتمن ۹۴۹۲ نام سیارکی است که برای بزرگداشت او چنین نام گذاری شده است.
در سال ۲۰۰۳ ولتمن کتابی دربارهٔ فیزیک ذرات برای خوانندهٔ عام منتشر کرد با عنوان «حقایق و رازها در فیزیک مقدماتی ذرات»[ ۳]
• مشارکت کنندگان ویکی پدیا. «Martinus J. G. Veltman». در دانشنامهٔ ویکی پدیای انگلیسی، بازبینی شده در ۱۹ اکتبر ۲۰۱۱.
↑ «Martinus J. G. Veltman». بایگانی شده از اصلی در ۱۲ اکتبر ۲۰۰۴. دریافت شده در ۱۹ اکتبر ۲۰۱۱. ↑ The Nobel Prize in Physics 1999 ↑ Facts and Mysteries in Elementary Particle Physics