مارتین لوتر کینگ جونیور ( به انگلیسی: Martin Luther King, Jr. ) ( ۱۵ ژانویه ۱۹۲۹ – ۴ آوریل ۱۹۶۸ ) کشیش باپتیست و فعال مدنی آمریکایی بود که از سال ۱۹۵۵ تا زمان ترورش در سال ۱۹۶۸، شناخته شده ترین سخنگو و رهبر جنبش حقوق مدنی آمریکایی های آفریقایی تبار بود. کینگ با نافرمانی مدنی و پرهیز از خشونت که الهام گرفته از باورهای مسیحی او و شیوه مبارزه مدنی گاندی بود، توانست حقوق مدنی سیاهپوستان آمریکا را ارتقا بدهد.
... [مشاهده متن کامل]
کینگ در تظاهرات حق رأی سیاهپوستان، الغای تفکیک نژادی، حقوق کارگران و سایر حقوق مدنی اساسی شرکت و آنها را رهبری می کرد. او رهبری کارزار تحریم اتوبوس های مونتگمری در سال ۱۹۵۵ را برعهده داشت و مدتی بعد، اولین رئیس کنفرانس رهبران مسیحی جنوب شد. او در این مقام، جنبش آلبانی در آلبانی جورجیا را رهبری کرد و به سازماندهی برخی تظاهرات های مسالمت آمیز ۱۹۶۳ در برمینگم آلاباما پرداخت. کینگ نقش مهمی در سازماندهی راه پیمایی به سوی واشینگتن برای کار و آزادی در مارس ۱۹۶۳ داشت و در همین مراسم بود که سخنرانی مشهور «رؤیایی دارم» را روی پله های بنای یادبود لینکلن ایراد کرد.
کنفرانس رهبران مسیحی جنوب، با انتخاب راهبردی شیوه و محل انجام تظاهرات، موفق شد تاکتیک های اعتراض با پرهیز از خشونت را به کار ببندد. گاهی برخی رویارویی های پرماجرا با مقامات طرفدار تفکیک نژادی، به خشونت می کشید. کینگ از نظر جی. ادگار هوور، رئیس اف بی آی، فردی تندرو بود و به همین دلیل از سال ۱۹۶۳، به یکی از اهداف برنامه ضدجاسوسی کوینتلپرو اف بی آی تبدیل شد. مأموران اف بی آی تحقیقاتی دربارهٔ پیوندهای احتمالی کینگ با جریان کمونیسم انجام داده و روابط جنسی خارج از ازدواج او را ثبت و ضبط می کردند و این اطلاعات را به مقامات دولت گزارش می دادند. در سال ۱۹۶۴، مأموران اف بی آی یک نامه بدون نام و تهدیدآمیز برای کینگ فرستادند و برداشت کینگ این بود که می خواهند او را مجبور به خودکشی کنند.
در ۱۴ اکتبر ۱۹۶۴، کینگ به خاطر مبارزه با نابرابری نژادی از طریق مقاومت بدون خشونت، برنده جایزه صلح نوبل شد. او در سال ۱۹۶۵ به سازماندهی راه پیمایی های سلما به مونتگمری کمک کرد. کینگ در سال های پایانی زندگی اش، تلاش و تمرکز خود را به مقابله با فقر، سرمایه داری و جنگ ویتنام نیز تسری داد.
در ۱۹۶۸، کینگ در حال برنامه ریزی برای اشغال واشینگتن، دی. سی. در چارچوب کارزار فقرا بود که در ۱۴ آوریل در ممفیس، تنسی ترور شد. مرگ او شورش های زیادی را در شهرهای مختلف آمریکا در پی داشت. ادعاهایی مطرح شد که جیمز ارل ری، مردی که بابت قتل کینگ محکوم شد، قاتل واقعی نبوده یا در هماهنگی با مأموران دولت عمل کرده است و این ادعاها تا دهه ها پس از مرگ کینگ پابرجا بود. پس از مرگ کینگ، در سال ۱۹۷۷ نشان افتخار آزادی رئیس جمهوری و در سال ۲۰۰۳ نشان طلایی کنگره آمریکا به او اعطا شد. روز مارتین لوتر کینگ جونیور از سال ۱۹۷۱ به بعد جزو تعطیلات رسمی در برخی شهرها و ایالات آمریکا بود و نهایتاً در سال ۱۹۸۶، با تصویب در سطح فدرال و امضای رونالد ریگان، تبدیل به یکی از تعطیلات رسمی در ایالات متحده آمریکا شد. صدها خیابان در آمریکا به اسم کینگ نام گذاری شده اند و پرجمعیت ترین شهرستان ایالت واشینگتن هم به افتخار او شهرستان کینگ نامیده شده است. بنای یادبود مارتین لوتر کینگ جونیور در نشنال مال واقع در واشینگتن، دی. سی. نیز به افتخار و یاد او ساخته شده است.
... [مشاهده متن کامل]
کینگ در تظاهرات حق رأی سیاهپوستان، الغای تفکیک نژادی، حقوق کارگران و سایر حقوق مدنی اساسی شرکت و آنها را رهبری می کرد. او رهبری کارزار تحریم اتوبوس های مونتگمری در سال ۱۹۵۵ را برعهده داشت و مدتی بعد، اولین رئیس کنفرانس رهبران مسیحی جنوب شد. او در این مقام، جنبش آلبانی در آلبانی جورجیا را رهبری کرد و به سازماندهی برخی تظاهرات های مسالمت آمیز ۱۹۶۳ در برمینگم آلاباما پرداخت. کینگ نقش مهمی در سازماندهی راه پیمایی به سوی واشینگتن برای کار و آزادی در مارس ۱۹۶۳ داشت و در همین مراسم بود که سخنرانی مشهور «رؤیایی دارم» را روی پله های بنای یادبود لینکلن ایراد کرد.
کنفرانس رهبران مسیحی جنوب، با انتخاب راهبردی شیوه و محل انجام تظاهرات، موفق شد تاکتیک های اعتراض با پرهیز از خشونت را به کار ببندد. گاهی برخی رویارویی های پرماجرا با مقامات طرفدار تفکیک نژادی، به خشونت می کشید. کینگ از نظر جی. ادگار هوور، رئیس اف بی آی، فردی تندرو بود و به همین دلیل از سال ۱۹۶۳، به یکی از اهداف برنامه ضدجاسوسی کوینتلپرو اف بی آی تبدیل شد. مأموران اف بی آی تحقیقاتی دربارهٔ پیوندهای احتمالی کینگ با جریان کمونیسم انجام داده و روابط جنسی خارج از ازدواج او را ثبت و ضبط می کردند و این اطلاعات را به مقامات دولت گزارش می دادند. در سال ۱۹۶۴، مأموران اف بی آی یک نامه بدون نام و تهدیدآمیز برای کینگ فرستادند و برداشت کینگ این بود که می خواهند او را مجبور به خودکشی کنند.
در ۱۴ اکتبر ۱۹۶۴، کینگ به خاطر مبارزه با نابرابری نژادی از طریق مقاومت بدون خشونت، برنده جایزه صلح نوبل شد. او در سال ۱۹۶۵ به سازماندهی راه پیمایی های سلما به مونتگمری کمک کرد. کینگ در سال های پایانی زندگی اش، تلاش و تمرکز خود را به مقابله با فقر، سرمایه داری و جنگ ویتنام نیز تسری داد.
در ۱۹۶۸، کینگ در حال برنامه ریزی برای اشغال واشینگتن، دی. سی. در چارچوب کارزار فقرا بود که در ۱۴ آوریل در ممفیس، تنسی ترور شد. مرگ او شورش های زیادی را در شهرهای مختلف آمریکا در پی داشت. ادعاهایی مطرح شد که جیمز ارل ری، مردی که بابت قتل کینگ محکوم شد، قاتل واقعی نبوده یا در هماهنگی با مأموران دولت عمل کرده است و این ادعاها تا دهه ها پس از مرگ کینگ پابرجا بود. پس از مرگ کینگ، در سال ۱۹۷۷ نشان افتخار آزادی رئیس جمهوری و در سال ۲۰۰۳ نشان طلایی کنگره آمریکا به او اعطا شد. روز مارتین لوتر کینگ جونیور از سال ۱۹۷۱ به بعد جزو تعطیلات رسمی در برخی شهرها و ایالات آمریکا بود و نهایتاً در سال ۱۹۸۶، با تصویب در سطح فدرال و امضای رونالد ریگان، تبدیل به یکی از تعطیلات رسمی در ایالات متحده آمریکا شد. صدها خیابان در آمریکا به اسم کینگ نام گذاری شده اند و پرجمعیت ترین شهرستان ایالت واشینگتن هم به افتخار او شهرستان کینگ نامیده شده است. بنای یادبود مارتین لوتر کینگ جونیور در نشنال مال واقع در واشینگتن، دی. سی. نیز به افتخار و یاد او ساخته شده است.
