ماتاریکی

در فرهنگ مائوری، ماتاریکی هم نام خوشه ستاره ای پروین و هم نام جشن اولین طلوع آن در اواخر ژوئن یا اوایل جولای است. این آغاز سال جدید در تقویم قمری مائوری است. از سال ۲۰۲۲ ماتاریکی در نیوزیلند تعطیل رسمی اعلام شد و اولین جشن در ۲۴ ژوئن همان سال برگزار شد. [ ۱] این سنت توسط مائوری های تاراناکی که دربخش بزرگی از ولینگتون سکنی گزیدند برپامی شد و نسل به نسل نگاه داشته شده است. [ ۲]
از نظر تاریخی، ماتاریکی معمولاً در ربع آخر ماه از ماه قمری Pipiri ( حدود ژوئن ) جشن گرفته می شد. این مراسم شامل مشاهده تک تک ستارگان برای پیش بینی های سال آینده، عزاداری درگذشتگان سال گذشته و هدیه غذا برای بازسازی ستاره ها بود.
برپائی جشن ماتاریکی در قرن بیستم کاهش یافت ولی در اوایل دهه ۱۹۹۰ دوباره احیا شد.
ماتاریکی نام مائوری برای خوشه ستارگان است که توسط ستاره شناسان غربی به عنوان پروین ( Pleiades ) در صورت فلکی ثور ( Taurus ) دیده می شود. Matariki نسخه کوتاه شده Ngā mata o te ariki o Tāwhirimātea یا "چشم های خدای Tāwhirimātea " است. طبق اساطیر مائوری، توهیریماتئا، خدای باد و آب وهوا، از جدایی زمین و آسمان - پدر و مادرش، رنگینویی و پاپاتوآنوکو - خشمگین شد. [ ۳] توهیریماتئا که در جنگ از برادرش شکست خورده بود به آسمان گریخت تا با رانگینویی زندگی کند، اما از شدت خشم، ابتدا چشمانش را به نشانه تحقیر نسبت به خواهر و برادرش بیرون آورد و آنها را به آسمان پرتاب کرد، که به سینه پدرش چسبیدند. در سنت مائوری، پیش بینی ناپذیری بادها به نابینایی تاویتیماتئا نسبت داده می شود. [ ۴]
کلمه ماتاریکی یا مشابه آن که به خوشه پروین اشاره دارد در بسیاری از زبان های پلینزی یافت می شود. [ ۵] در جزایر مارکیز این خوشه ستاره به عنوان Matai'i یا Mata'iki، در جزایر کوک به Matariki، و در مجمع الجزایر توآموتو به عنوان Mata - ariki شناخته می شود. [ ۴] کلمه ماتاریکی در بیشتر این زبان ها به معنای «چشم های خدا» یا «چشم های رئیس» است. [ ۴] در هاوایی، ظهور ماکالی ای در ماه نوامبر، فصل چهارماهه ماکاهیکی را آغاز می کند، که به احترام لونو، خدای کشاورزی و باروری است. [ ۶] [ ۴] در تونگا، مانند هاوایی، سال به دو فصل تقسیم می شود که بر اساس این که آیا خوشه پروین پس از غروب خورشید قابل مشاهده است یا نه نامگذاری می شوند. [ ۴]

ماتاریکی (فیلم). ماتاریکی یک فیلم درام نیوزلندی محصول ۲۰۱۰ است که در اوتارا ( در جنوب اوکلند ) اتفاق می افتد. این فیلم از طریق پنج داستان درهم تنیده روایت می شود که همگی در روزهای منتهی به ظهور ماتاریکی اتفاق می افتند. این فیلم دارای زبان های مختلفی از جمله انگلیسی، مائوری، توکلاوایی، ساموایی و کانتونی است. این اولین فیلم برای بازیگران سوزانا تانگ و جیسون وو است. بودجه فیلم توسط کمیسیون فیلم نیوزلند تأمین شده است. [ ۱]