لیوشایوچی

دانشنامه آزاد فارسی

لیوشائوچی (۱۸۹۸ـ۱۹۶۹)(Liu Shaoqi)
لیوشائوچی
دولتمرد کمونیست چینی، رئیس جمهور چین (۱۹۶۰ـ۱۹۶۵)، و مهم ترین قربانی انقلاب فرهنگی چپ گرایانه (۱۹۶۶ـ۱۹۶۹). او سازمان دهندۀ جنبش کارگری و تحصیل کردۀ مسکو و از حامیان پروپاقرص شیوۀ حکومتی شوروی، مبتنی بر ادارۀ تک حزبی و منضبط کشور، به کارگیری نظام درجه بندی و امتیازدهی برای ایجاد انگیزه در افراد، و اولویت دادن به صنعت در برابر کشاورزی بود. این ها با دیدگاه های مائو تسه تونگ مغایرت داشت، ولی لیو در زمان ریاست جمهوری، ۱۹۶۰ـ۱۹۶۵، آن ها را به اجرا گذاشت. او در جریان انقلاب فرهنگی برکنار شد. لیو پسر دهقانی از اهالی هونان بود و به همان مدرسه ای در جانگشا می رفت که مائو در آن تحصیل می کرد. او که به سیاست های رادیکال علاقه مند بود در ۱۹۲۰ برای مطالعۀ کمونیسم به شوروی رفت. در بازگشت به چین در ۱۹۲۱ به حزب کمونیست در شانگهای پیوست. سازمان دهندۀ اتحادیه های کارگری شد، و پس از پیوستن به مائو در جمهوری سویتی (جمهوری خلق) جیانگسی، در «راهپیمایی طولانی» ۱۹۳۴ـ۱۹۳۵ شرکت کرد. با تأسیس جمهوری خلق در ۱۹۴۹، به سرعت تا مقام نایب رئیس حزب ترقی کرد و در ۱۹۶۰ جانشین مائو در مقام صدر (رئیس جمهوری) کشور شد. پس از شکست تجربۀ مائوئیستی «جهش بزرگ به پیش» (۱۹۵۸ـ۱۹۶۱) در زمینۀ کمون های کشاورزی، لیو که همکاری نزدیک با دنگ شیائوپینگ داشت، در برنامه ای برای احیای اقتصاد کشور دیدگاه های او را به اجرا گذاشت؛ کمون ها را برچیدند، به استفاده از خوابگاه ها و غذاخوری های جمعی پایان دادند، و بار دیگر بازارهای روستایی به راه افتادند و قطعه زمین های کشاورزی کمکی خصوصی پدیدار شدند. این برنامه موفق بود، ولی با افزایش شکاف بین درآمدها، آن را بازگشت به سرمایه داری قلمداد کردند. «انقلاب فرهنگی» چپ گرایانه، لیو و حامیانش، «رهروان سرمایه داری»، را هدف گرفت. در اکتبر ۱۹۶۸ کمیتۀ مرکزی حزب کمونیست او را «فرصت طلب، متمرّد و خائن» معرفی و محکوم کرد. وی در آوریل ۱۹۶۹ رسماً از مقام خود برکنار و از حزب اخراج شد. لیو را به کایفنگ، در استان هِنان، تبعید کردند، و او در آن جا، پس از حبس شدن در سرداب بانک متروکه ای به ذات الریه دچار شد و در نوامبر ۱۹۶۹ درگذشت. در ۱۹۸۰، پس از به قدرت رسیدن دنگ شیائوپینگ، به لیو اعادۀ حیثیت شد. جیانگ زمین، رئیس جمهور چین، در نوامبر ۱۹۹۸ به مناسبت یک صدمین سالگرد تولد لیو به ستایش از او پرداخت.

پیشنهاد کاربران

بپرس