لیستریا مونوسیتوژنز

باکتری لیستریا مونوسیتوژنز گونه ای از باکتری های بیماری زاست که موجب عفونت لیستریوزیس می گردد. این باکتری بی هوازی اختیاری است و قادر به زنده ماندن در بود و نبود اکسیژن است و به عنوان عامل ایجاد کننده طیف وسیعی از بیماری ها در انسان و حیوانات است. تظاهرات لیستریوزیس شامل سپتیسمی، مننگوانسفالیت ( التهاب مغز و پرده های مغزی ) ، زایمان زودرس و سقط جنین در انسان ها، به ویژه در افرادی از جمله زنان باردار، افراد دارای نقص سیستم ایمنی، جنین، نوزادان و افراد مسن می باشد. [ ۱] این باکتری می تواند درون سلول های میزبان رشد کرده و تولیدمثل کند و یکی از بدترین عوامل بیماریزای ناشی از عفونت مواد غذایی است. ۲۰ تا ۳۰ درصد از عفونت غذایی ناشی از لیستریوزیس در افرادی که در معرض خطر بالایی قرار دارند کشنده است. [ ۲] این باکتری توانایی زنده ماندن در یخچال و دمای ۴ درجه سانتی گراد و pH کم و نمک بالا را دارد.
لیستریا مونوسیتوژنز یک باسیل کوتاه، گرم مثبت، کاتالاز مثبت، متحرک و بدون اسپور می باشد.
لیستریا روی محیط آگار حاوی ۵ درصد خون گوسفند رشد کرده و هاله کوچک همولیز تولید می کند. اسکولین را هیدرولیز کرده و با مصرف هیدرات های کربن مختلف تولید اسید ( بدون گاز ) می نماید. [ ۳]
پس از خوردن غذاهای آلوده مانند پنیر و سبزیجات از طریق دستگاه گوارش وارد بدن انسان می شود. این باکتری دارای پروتئین های ادهیژن ( adhesion ) ( مانند پروتئین های فلاژلین ) است که موجب اتصال باکتری به سلول میزبان می شود. پس از اتصال وارد سلول های اپی تلیال شده و در داخل یک فاگولیزوزوم محصور می گردد. سپس توسط آنزیمی که دارد غشای فاگولیزوزوم را لیز کرده و به داخل سیتوپلاسم سلول اپی تلیال رفته و در آن جا شروع به تکثیر می کند. تکثیر زیاد باکتری در سلول موجب ایجاد برآمدگی های به نام فیلوپود در سلول شده و سلول های مجاور، ماکروفاژها و هپاتوسیت ها آن را هضم کرده و مجددا لیستریا آزاد شده و این سیکل ادامه پیدا می کند.