لپه

/lappe/

معنی انگلیسی:
split peas, cotyledon, split pea, seed-leaf

لغت نامه دهخدا

لپه. [ ل َپ ْ پ َ / پ ِ / ل َ پ َ / پ ِ ] ( اِ ) هر یک از دو قسمت بعض حبوب چون نخود و لوبیا و غیره بطور عموم و نخود سیاه بالخصوص. فلقة. پوست کنده و دونیم شده نخود سیاه.
- لپه باقلا ؛ باقلای پوست کنده و دو نیمه شده.
- لپه نخود ؛ هر یک از دو قسمت پوست کنده و جدا شده نخود.
|| هر یک از دو نیمه تنه درخت که از درازا برند. || برگهای اولیه نبات پس از ایجاد ساقه اولیه نبات جدید در جنین نباتی. وجود تعداد این لپه ها مایه امتیاز نباتات دولپه ای از یک لپه ای است. ( گیاه شناسی ثابتی ص 508 ). || صاحب آنندراج گوید: موج و با لفظ زدن مستعمل. میرزا طاهر وحید راست در تعریف نخودپز :
ز سوز دل خود نیایم بخود
چو دریا زند لپه این یک نخود .
و احتمالاً در این معنی دگرگون شده لَپّر باشد. رجوع به لپر زدن شود.

فرهنگ فارسی

یک نیمه ازیکدانه ن ودوامثال آنها
( اسم ) ۱- برگه ایست که در داخل دان. نباتات پیدازا (گل دار ) قرار دارد و یکی از ۴ قسمت جنین گیاهی را که گیاهک نامیده میشود بوجود میاورد . گیاهک ممکنست دارای یک لپه و یا دولپه باشد . در صورت اول گیاه را یک لپه یی و در صورت ثانی گیاه را دو لپه یی نامیم . لپه ها ممکنست حاوی مواد اندوخته یی باشند . در این صورت مواد ذخیره یی دانه در داخل لپه ای جمع میشود و چون خارج از لپه درداخل دانه مواد ذخیره یی موجود نیست در این صورت ایندانه را بدون آلبومن گویند مانند دان. لوبیا وممکنست که مواد ذخیره یی خارج از لپه در داخل دانه جمع شود و لپه بصورت برگ. نازک و کم ضخامتی در داخل و وسط دانه قرار گیرد در اینصورت این دانه را دان. آلبومن دار گویند مانند دان. کرچک . بعبارت دیگر لپه ها عبارت از برگها ی اولی. نبات در حال جنینی میباشند . ۲- هر یک از دو نیم. دان. باقلا و نخود و لوبیا و دیگر حبوبات که قابل نیمه شدنباشند .

فرهنگ معین

(لَ پِّ ) (اِ. ) ۱ - هر یک از دو نیمة دانة باقلا و نخود و لوبیا و دیگر حبوبات که قابل نیمه شدن باشند. ۲ - برگ اولیه یا رویانی در دانه . ۳ - فرآورده ای از نخود، به ویژه نخود سیاه .

فرهنگ عمید

یک نیمه از یک دانۀ حبوبات، مانند نخود، لوبیا، باقلا و امثال آن ها.

دانشنامه عمومی

لپه دانه های جدا شده، پوست کنده و خشک شدهٔ حبوبات را گویند. لپه معمولی در ایران با نام دال تور در افغانستان، لپه ای است که از نخود کفتری ( با نام علمی Cajanus ) تهیه می شود.
البته از دانه گیاهان دیگری چون نخود فرنگی لپه ای با نام انگلیسی، از نخود معمولی لپه زرد با نام انگلیسی Split chickpea به دست می آید و لپهٔ عدس، لپهٔ لوبیا و لپهٔ باقلا نیز وجود دارد. به طور کلی برای تهیه لپه هر یک از بذرهای حبوبات، پس از جداسازی از غلاف هایشان در آب خیسانده می شوند تا پوستشان برداشته شود. بعد از برداشت پوست بذرها با فشارهای مکانیکی به دو نیم تقسیم می شوند و سپس خشک می گردند.
مدت زمان مورد نیاز برای پخت بذرهای تبدیل شده به لپه، کمتر از انواعی است که سالم هستند. لپه یک منبع عالی پروتئین است. [ ۱]
• دالِ تور ( لپه معمولی، نخود کفتری )
• دالِ چانا ( لپه هندی، نخود سیاه ceci neri )
• لپه زرد ( لپه نخود معمولی )
• لپه سبز ( لپه ماش )
لپه زرد ( تهیه شده از نخود معمولی ) گاهی با دال تور ( تهیه شده از نخود کفتری ) یا دال چانا ( متشکل از نخود سیاه ceci neri ) اشتباه گرفته می شود. اگر چه انواع لپه و دال در زبان انگلیسی با نام نخود ( split peas ) شناخته شده می شوند اما دال چانا در حقیقت از گونه های لوبیا محسوب می شود.
لپه سبز و زرد معمولاً برای سوپ نخود و گاهی پودینگ نخود ( نگاه کنید به پودینگ ) استفاده می شوند.
لپه زرد اغلب برای تهیه غذاهای موسوم به دال در گویان و ترینیداد مورد استفاده قرار می گیرند. آن چه با آن صرفاً دال می گویند، شبیه دال هایی که در هند یافت می شود آماده می شوند اما ممکن است در دستورهای غذایی مختلف دیگری استفاده شود. لپه زرد در یک غذای سبک شیرین به نام شیرینی پکنی استفاده می شود. واندوهانگ ( 豌豆黄 ) پودینگ شیرین و سرد نخود است که با شکوفه های اوسمانتوس و خرما طعم داده می شوند. گفته شده است که یک نوع تصفیه شده این خوراک حاضری مورد علاقه ملکه مادر تزی شی بوده است.
برای تهیهٔ لپه از نخود، لازم است نخود را برای آسیاب شدن آماده کرد به این صورت که ابتدا نخود را ۲۴ ساعت در آب نگهداری می کنند و پس از آن نخود خیسانده شده را به مدت یک روز در آفتاب خشک می کنند و سپس نخود خشک شده را می توان با آسیاب سنگی آسیاب کرد و از آن لپه گرفت.
درصد کاهش ارزش بر اثر پختن  : حداکثر کاهش درصدی ارزش های غذایی به دلیل جوشیدن بدون در نظر گرفتن گروه گیاه خواری حاوی شیر و تخم مرغ ( ovo - lacto - vegetables group ) .
عکس لپهعکس لپه

لپه (گیاه شناسی). لپه ( به انگلیسی: Cotyledon ) یکی از مهم ترین قسمت های رویان درون دانه یا بذر گیاه است که هنگام جوانه زدن دانه نخستین برگ های گیاه از آن به وجود می آیند. در گیاه شناسی تعداد لپه ها ی درون رویان یک گیاه عامل مهمی در تشخیص و تعیین نوع آن گیاه هستند. اگر گیاه دو لپه در رویان خویش داشته باشد، از گروه گیاهان دولپه ای است و اگر تنها یک لپه داشته باشد از گروه گیاهان تک لپه ای است. لپه ها نیز در کل دو نوع هستند، بیرونی ( به انگلیسی: epigeal ) و درونی ( به انگلیسی: hypogeal ) . لپه های بیرونی هنگامی که ذخیرهٔ غذایی دانهٔ گیاه به پایان می رسد از خاک بیرون آمده یا خویش عمل فروغ آمایی یا فتوسنتز را برای تأمین غذای گیاه انجام می دهند یا تبدیل به برگ هایی می شوند که این کار را انجام می دهند. اما لپه های درونی درون خاک باقی می مانند و معمولاً به محل هایی برای ذخیره تبدیل می شوند. لپه های درونی معمولاً اندازهٔ بزرگ تری در مقایسه با لپه های بیرونی دارند. لپه نخستین بار توسط دو گیاه شناس با نام های ( به انگلیسی: Marcello Malpigh ) و ( به انگلیسی: John Ray ) شناخته شد. [ ۱]
از اختصاصات کلی گیاهان تک لپه آن است که دارای لپه منفردی هستند که بر اثر عدم رشد در یکی از جوانب رأس جنین به وجود می آید. رشد ریشه اصلی حاصل از رشد ریشه چه در تک لپه ای ها محدود بوده و ریشه های فرعی به سرعت جایگزین آن می شوند. این ریشه ها نیز زود از بین رفته و جای خود را به ریشه های نابجا واگذار می کنند. دوران فعالیت ریشه های نابجا محدود بوده و به زودی تجدید می شوند. ساقه در تک لپه ای ها از جوانه جانبی رأس رویان به وجود می آید و محور زیر لپه ای در جریان رویش دانه هیچ گاه رشد نکرده و تقریباً ثابت باقی می ماند. این نحوه رشد که حالت منو سمپودیک ( به انگلیسی: Monosympodique ) را نشان می دهد عامل اصلی تشکیل زمین ساقه، ساقه های غده ای سفت و ساقه های کپه ای شکل پوشیده از فلس ها در تک لپه ای ها است. گیاهان تک لپه ای عموماً گیاهانی علفی و غالباً پایا هستند ساقه هوایی آن ها معمولاً بدون انشعاب و برگی است. برگ های تک لپه ای ها دمبرگ ندارند و غالباً به وسیله نیامی طویل ساقه را احاطه می کنند. اشکال کلی برگ ها تقریباً دراز و کشیده بوده، دارای رگبرگ های موازی و لوله های بسیار ظریف ارتباط دهنده آن ها هستند گل ها در تک لپه ای ها سه پر ( تری مر ) و هر حلقه پوششی یا زایای آن از سه قطعه تشکیل می شود.
عکس لپه (گیاه شناسی)عکس لپه (گیاه شناسی)
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

لَپّه (cotyledon)
ساختاری در رویان گیاه دانه دار. پس از جوانه زنی دانه، برگ تشکیل می دهد. تعداد لپه های موجود در رویان صفت مهمی در طبقه بندی گیاهان گل دار (نهان دانگان) محسوب می شود. گیاهان تک لپه ای، مانند گندمیان، نخل ها، و لاله ها، یک لپه دارند؛ در حالی که گیاهان دو لپه ای، ازجمله اغلب گونه های گیاهی، دارای دو لپه اند. در دانه های دارای آندوسپرم (بافت مغذی) لپه ها نحیف اند، در حالی که در گیاهانی مانند نخود و لوبیا لپه ها کاملاً بزرگ اند. در برخی گیاهان، لپه ها پس از جوانه زنی در زیر خاک باقی می مانند یا به بالای سطح خاک می آیند و اولین برگ های سبز را تشکیل می دهند. در بازدانگان، ممکن است درون هر دانه حدود دوازده لپه باشد.

مترادف ها

cotyledon (اسم)
زلف عروسان، لپه، قدح مریم

split peas (اسم)
لپه

پیشنهاد کاربران

این واژه در کتاب نیست قدمت اوستا زبان پهلوی از کتاب خیلی بیشتر خود خسته کنم سایت دولتی لغت نامه جمهوری آذربایجان و ترکیه این فارسی می دانند سعید سرور ملقب عبدالرضا
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
...
[مشاهده متن کامل]

• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
در جواب به کسانی که فقط خودش رو گول می زنند و حرف های بدون سند و مدرک می زدندیا مدرک معتبر ندارند مدرک شون جعلی است با این حرف خودتان خار و بی ارزش می کنید بس کنید هر کسی به من و خانواده من توهین حرمزاده بی ناموس بی رگ و ریشه سیم کش و جاکش و خودش و جد آبادش هست اگر توهین کند
درجواب شما ها
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
یک روزی از�برتراند راسل� ( فیلسوف، نویسنده و فعال صلح ) در قرن ۱۹ و ۲۰، پرسیدند چرا افراد متعصب حتی از فکر کردن و شک کردن درباره عقایدشون می ترسند؟
ایشون در پاسخ گفتن:
“چون او ( شخص متعصب ) فکر می کنه که چطور به تاول های پام بگم که این همه راهی که اومدم، اشتباه بود!”
تعصب یکی از بدترین طرز فکرهایی است که ما می توانیم در زندگی مان داشته باشیم.
آدمی که درگیر طرز فکر متعصبانه می شود، در واقع زاویه نگاه خودش را محدود می کند.
افراد متعصب، به طور کلی به شکل کورکورانه و بدون دلیل و منطق کافی، به موضوعی که مورد نظرشان هست نگاه می کنند و همین باعث می شود نتوانند تفکر منطقی و درست داشته باشند.
افرادی که درگیر تعصب می شوند، بخش منطق مغزشان از کار می افتد و با پرخاش یا ترس با بقیه ارتباط برقرار می کنند.
برای اینکه از این سم بزرگ ( تعصب ) دور بشویم، بهترین راه این است که پرسشگری را در خودمان تقویت کنیم.
وقتی من و شما، درباره یک موضوعی پرسش درست انجام بدیم و تحقیق کنیم، از یک جانبه نگاه کردن به اون موضوع دور می شویم.
پس اگر دوست ندارید به شکل یک آدم بی منطق و متعصب دیده شوید، حتما در مورد عقاید و باورهایتان:
• منابع موافق و مخالف رو مطالعه کنید
• پرسش های چالشی بپرسید
• تفکر منطقی کنید ( با دلیل و منطق و به شکل مستند در مورد موضوع فکر کنید. )
👤 ﺑﺮﺗﺮﺍﻧﺪ ﺭﺍﺳﻞ
▪️انسان کور را می توان درمان کرد اما نادان متعصب را هرگز. . . !
تعصب کور کورانه انسان بینا را کودن می کند. تعصب یک امر اشتباه است، حال فرقی نمی کند که این تعصب نسبت به دین، مذهب، نژاد، قوم، رنگ و حتی فردی باشد. تعصب، تعصب نام دارد. انسان متعصب برای مخفی کردن ضعف اجتماعی خود همواره در حال فرافکنی، تهمت، افترا، دروغ پردازی و جعل سازی نسبت به منتقدان خویش است.
غافل از اینکه برجسته ترین راه شناخت یک انسان بزرگ، اعتراف شجاعانه او به اشتباهات گذشته ی خویش است. از تعصب بپرهیزیم؛ تعصب، بیجا و بجا ندارد. تعصب، تعصب است. هر کس به وسعت تفکرش آزاد است. . . !
✍کریستوفر هیچنز
احمق به کسانی گفته میشود که برای اثبات گفته هایشان هیچ مدرکی ارائه نمیکنند اما برای زیر سوال بردن گفت دیگران از آنها مدرک طلب میکنند!
✍ آنتوان چخوف

لپه کلمه ای تورکی است که به نصف نخود گویند لغتنامه شاهمرسی
در سیستان و بلوچستان : لپه ، دانه ای خوراکی ، فرآورده ای از نخود، به ویژه نخود سیاه .

بپرس