لویی

لویی (گیاه). لویی[ ۲] [ ۳] یا لوئی ( نام علمی: Typha latifolia ) نام یک گونه از سرده لویی است. این گیاه علفی و پایا دارای برگ های پهن می باشد و پهنای برگ آن ۲ تا ۴ سانتی متر است. ارتفاع گیاه بوربا ۱/۵ تا ۳ متر می باشد. نام های دیگر این گیاه در فارسی عبارتند از: لوخ، گُرز، و توتک. از برگ های آن در حصیربافی، سبدبافی و ملات ها استفاده می شود.
لوئی گیاهی آبزی است با ریزوم ضخیم افقی که برگ های تسمه ای از انتهای ریزوم خارج می شود. انتشار جغرافیایی آن شامل مناطق استوایی و معتدله است. این خانواده شامل یک جنس Typha با حدود ۱۵ گونه است. [ ۴]
در ایران حدود ۶ گونه از این جنس در آب های شیرین و کم عمق در حاشیه رودخانه ها، تالاب ها، دریاچه ها و آب های راکد می روید. برگ های لوئی در تهیه حصیر و سبدهای حصیری به کار می روند. در تالاب پریشان این گیاه برای پرندگان و سایر جانوران پوشش خوبی به شمار می رود. این گیاه به طور پراکنده و به همراه گیاه نی می روید.
لوئی گیاهی است که در مرداب ها و نیزارها می روید و بر روی ساقه ای که به شکل نَرک از هم جدا می شود، چیزی شبیه گُرز می شود. این گرز لوله ای پس از مدتی از هم می پاشد و شبیه قاصدک به هوا می پرد.
لویی گیاهی است چندساله با ساقه های زیرزمینی و میوه های استوانه ای مخمل مانند به رنگ قهوه ای و خرمایی. بومی مرداب ها، برکه ها و باتلاق های معتدل و آب های شیرین است و با ویژگی برگ ریزان پاییزی که ارتفاع آن به یک تا دو متر و البته در مناطقی از قبیل کالیفرنیا، تکزاس، مکزیک و آرژانتین، ارتفاعش به ۵ متر نیز می رسد.
لویی معمولاً در آب های راکد و کنار نهرها می روید. دارای ساقه ای بلند و عمودی است که انتهای آن به دو شاتون تراکم استوانه ای شکل که در حقیقت گل های آن هستند و یکی روی دیگری قرار دارد، ختم می شوند. دارای دو نوع نر و ماده می باشند. پس از دوران گلدهی، گل های نر فرو ریخته و می افتند و تنها یک محور برهنه نازک از آن باقی می ماند، اما گل های ماده رشد کرده و ضخیم می شوند و در وقت رسیدن میوه ها به شکل یک چماق یا گرز استوانه ای در می آید و به همین علت آن را گرز می نامند.
دانه های آن را کرک های پنبه ای پوشانیده که شبیه پنبه می باشند و باعث می شود که دانه پس از رها شدن در زمستان و حتی تا اوایل فروردین به همراه باد به آسانی به اطراف پراکنده شود. برگ های آن باریک و دراز است که از قاعده ساقه خارج و به طور عمودی تا راس ساقه بالا می رود. قسمت زیرین گیاه را ساقه زیرزمینی ضخیمی تشکیل می دهد که به طور افقی قرار گرفته و ریشک های گیاه به آن متصل و در خاک فرورفته اند.

لوئی (گیاهان)
علف هایی بلند و آبزی از جنس Typha و متعلق به خانوادۀ Typhacea. گل آذین این گیاهان همیشه خارج از آب قرار دارد. سنبلۀ نَر و مادۀ آن ها در امتداد یک محور طوری قرار می گیرند که گل آذین ماده همیشه پایین تر از گل آذین نر است. گل های نر دارای گردۀ فراوان اند و در برخی کشورها از آن نوعی کلوچۀ مغذی و سرشار از ویتامین تهیه می کنند. در شمال ایران نیز این گرده ها را با نام «ورود» می خورند. ریزوم (ساقۀ زیرزمینی) لوئی نیز در برخی کشورها ازجمله چین، مصرف غذایی دارد. در ویتنام، این عضو را به صورت کمپوت استفاده می کنند و اهالی زابل آن ها را به مصرف احشام می رسانند. کرفو، گرز، گرزمال و تیفا از دیگر نام های لوئی اند.