لوترا

فرهنگ اسم ها

لغت نامه دهخدا

لوترا. [ ت َ ] ( اِ ) لوتر. ( برهان ). لوتره. لهجه. شکسته زبانی. رُطینی. زبانی بود که دو کس با هم قرار داده باشند که چون با هم سخن کنند دیگری نفهمد و آن را زبان زرگری نیز گویند. ( جهانگیری ) : مردم استرآباد به دو زبان سخن گویند: یکی به لوترا [ ی ] استرآبادی و دیگری به پارسی کردانی. ( حدود العالم ). لیف گیاهی است و در لوترا ریش را لیف گویند. ( نسخه ای از لغت نامه اسدی ).
دانی چه نام دارد کلکت به لوترا
اندر زبان اهل سخن ناودان شکر.
کمال اسماعیل.
خرد سرّ غیبی کند فهم از او
چو گوید سر کلک تو لوترا.
کمال اسماعیل.
هرچه با خویش و آشنا گوئی
همه مرموز و لوترا گوئی.
کمال اسماعیل.
التراطن ؛ لوترا گفتن نه به لغت عرب. ( زوزنی ). و رجوع به مجموعه مترادفات ص 192 شود.

فرهنگ فارسی

( اسم ) ۱- زبانی غیر معمول که دوکس باهم قرار داده باشند که بدان سخن گویند تا دیگران از آن چیزی نفهمند زبان شکسته : مردم استراباد بدو زبان سخن گویند : یکی به لوترا( ی ) استرابادی ودیگری بپارسی کردانی .

فرهنگ معین

(تَ ) (اِ. ) نک لُتره .

فرهنگ عمید

زبانی که چند نفر برای خود ترتیب بدهند و با آن صحبت کنند که دیگران نفهمند، مانندِ زبان زرگری.

گویش مازنی

/lootraa/ لوترا زبان دوم منطقه ی استراباد یا گرگان امروزی بوده استدر کتابحدود العالم من المشرق الی المغرب که در سال ۳۷ - هجری قمری نوشته شده می خوانیم که: مردم استرآباد به دو زبان سخن می گویند، یکی لوترای استرابادی و دیگر فارسی گرگانیدر این زبان هریک از کلماتی که دارای هجای معین و صداهای هم خوان باشند در یک دسته قرار گرفته و در عین بی قانونی دارای قانونمندی خاصی بوده و با دسته ی دیگر کلمات فرق داردبرای نمونه در واژگان این زبان سه حرف دوهجایی که هجای اول آنآ aa باشد در تبدیل به لوترا باید دو هجای اصلی کلمه جا به جا شودبه طور مثال: آبا aabaa که می شود: با آ(baaaa)، آرا aaraa که م شود: را آ(raa aa)لوترای استرابادی درگذشته از شهرت خاصی برخوردار بوده استلوترا در حقیقت نوعی تبدیل زبان است و می توان هر زبان و گویشی را با قانونمندی آن مطابق نموداین زبان دارای قواعد بسیاری است که با زرگری، مرغی، شالی و سمدی تفاوت دارد

پیشنهاد کاربران

زبان مرغی، زبان مطربی، زبان سینی، زبان میمی، زبان لامی، زبان گاوی، زبان اشتری، زبان گوشتی، زبان سیدی، زبان انگوری، زبان مخابره ای، در اکناف و اطراف کشور ما رواج داشته و یا دارد می توان این زبان ها را زبان شرطی، زبان قراردادی، یا زبان ساختگی، یا زبان جعلی نامید. به این گونه زبان ها در فارسی، علاوه بر لوترا؛ لوتر، لوتره، و لتره نیز گفته می شود.
... [مشاهده متن کامل]

در فرهنگ های دهخدا، آنندراج، برهان قاطع، مترادفات و اصطلاحات ( دیگر اثر صاحب آنندراج ) ، جهانگیری، بهار عجم، نفیسی و نظام با اختلافی در عبارات، واژه لوترا و مترادفات آن، به زبان قراردادی و ساختگی گفته شده که دو کس یا جمعی و یا صنفی با هم تکلم می کنند به نحوی که جز خودشان، کسی دیگر آن را نمی فهمد. زبان زرگری از جمله آن دانسته شده و گاه با جنگ زرگری تنظیر گردیده است ( بهار عجم و آنندراج و برهان قاطع ) .
و نیز لوترا به معنی لغز و چیستان آمده ( بهار عجم و فرهنگ نفیسی و فرهنگ جعفری ) . و یالاخره معادلش : لهجه، شکسته زبانی، رُطینی، آمده است ( دهخدا ) . همان جا می خوانیم : " . . . گویند زبان زرگری در میان عربی زبانان نیز بدینگونه وجود دارد. و بطور مثال این رائح انت ( کجامیروی ) را بدین گونه ادا میکنند: �ازین ز رز ائزح ازنتز�. اب انستاس گوید: در دروز و احساء و دمشق رواج دارد و آنرا "زقزقه" و "لسان العصافیر" می نامند. وی از قول یکی از نویسندگان مجله لغةالعرب آورده که زبان زرگری از 50 سال قبل در ایران رواج یافته است ؟!! و از زوزنی جکایت می کند که "التراطن" لوترا گفتن به لغت عرب است. "
آقای دکتر صادق کیا نیز معادل تازی کلمه لوتر یا لوترا را "رطینا" و "رطینی" که در زبان عربی کلام غیر مفهوم معنی می دهد و "رطانیه" که سخن به جز عربی گفتن است و "تراطن" که سخن به زبان عجم با یکدیگر گفتن است و "ارتل" که مرد گنگلاج کندزبان است ( ازماده های "رتل" و "رتم" و "رت" و "رتج" ) می داند. ( راهنمای گردآوری گویشها، دکتر صادق کیا، وزارت فرهنگ و هنر سابق، ( ص چهارده )
برخی معادل لوترا را زبان مخفی ( ساخته شده معادل آرگو=argot ) دانسته و آن را یکی از گونه های اجتماعی زبان می داند ( فرهنگ لغات زبان مخفی، دکتر مهدی سمائی، نشر مرکز، چاپ سوم، 1382 ، تهران – ص 5 الی 12 )
برگرفته از مقاله نویسنده به نام: �زبان زرگری ( لوترا ) - کنکاشی در زبانهای ساختگی� به نشانی: http://hassani. ir/post/143

زبان ساختگی