لهاک خان باوند

پس از بازگشت از مأموریت افغانستان فرمانده لشکر شرق عوض می شود و جان محمد خان جایگزین خزائی می شود. جان محمد خان که به چپاول مردم مشغول می شود در یک شب نشینی به کلنل محمد تقی خان پسیان نسبت ناروا می دهد که مورد عتاب لهاک خان قرار می گیرد، به همین دلیل از طرف جان محمد خان به فرماندهی پادگان های مراوه تپه که منطقه ای بد آب و هوا بود، و «بجنورد»منصوب می گردد. وی مدت پانزده ماه در این منطقه انجام وظیفه می کرد؛ ولی نه تنها ارتقای مقام نیافت بلکه حقوق پرسنل تحت فرماندهیش را نیز نپرداختند. از این رو روز دوم تیرماه ۱۳۰۵ افسران و درجه داران پادگان را با خود همراه کرده و شورش پادگان مراوه تپه را علیه فرماندهان لشکر آغاز می کند. این قیام بسیار زود منجر به سقوط شهرهای بجنورد و قوچان شد. لهاک خان در صدد برآمد خود را به مشهد برساند تا مستقیماً دلیل قیام را به مرکز مخابره کند؛ ولی گزارش های غلطی که به رضا شاه داده شد، سبب گردید شاه شخصاً فرماندهی لشکرهای اعزامی را بر عهده گرفته و برای اولین بار در این نبرد از هواپیمای جنگی استفاده کند. به این ترتیب قیام لهاک خان شکست خورد.
لهاک خان تصمیم می گیرد خود را به افغانستان برساند، ولی رضا شاه مرز افغانستان را به روی او می بندد، نماینده ای از طرف اتحاد جماهیر شوروی با لهاک خان مذاکره می کند که لهاک خان وارد شوروی شده و از آنجا به افغانستان برود؛ لهاک خان که راه دیگری ندارد مجبور می شود قبول کند و با بیش از یک هزار نفر از نفراتش وارد خاک شوروی می شود ولی روس ها بدعهدی می کنند و همه را مجبور به خلع سلاح می کنند و همه افراد در شوروی ماندگار می شوند. لهاک خان در آکادمی نظامی فرونزه ارتش سرخ در رشته توپخانه تحصیل کرده و به درجه سرگردی می رسد. وی به دلیل عدم تغییر تابعیت و نیز به دلیل عدم پیوستن به حزب کمونیست از ارتش سرخ اخراج شده و بلافاصله تحت بازداشت درمی آید. وی بیش از بیست سال در زندان های گولاخ به سر برده و زنده می ماند و سالیان دراز در آنجا به سر می برد. وقتی خروشچف عفو عمومی می دهد، لهاک خان هم از زندان و تبعید رهایی می یابد و سرانجام در ۱۳۴۰ با پیگیری های سفیر کبیر ایران آقای آدمیت اجازه بازگشت به ایران می یابد و در نصب و راه اندازی کارخانه ذوب آهن اصفهان نیز حضور می یابد تا بالاخره در اصفهان به طرز مشکوکی جان می سپارد.