لمقت

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
ل (۳۸۴۲ بار)
مقت (۶ بار)

«مَقْت» در لغت به معنای «بغض و عداوت شدید» است، این آیه نشان می دهد که، افراد بی ایمان هر چند نسبت به خود، عداوت شدید پیدا می کنند، خشم خداوند نسبت به آنها از آن هم شدیدتر است.
و به معنای «بغض شدید نسبت به کسی است که کار قبیحی را انجام داده است» و لذا در میان عرب جاهلی، کسی که همسر پدرش را به نکاح خود در می آورد «نکاح مقت» می گفتند. در جمله «کَبُرَ مَقْتاً» واژه «مَقْت» با «کَبُرَ» که آن نیز دلیل بر شدت و عظمت است، توام شده، و دلیل بر خشم عظیم خدا است نسبت به گفتار خالی از عمل.
«علامه طباطبایی» در «المیزان» می گوید: «فرق است بین این که انسان سخنی را بگوید که انجام نخواهد داد، و بین این که، کاری که می گوید را انجام ندهد، اولی دلیل بر نفاق است و دومی دلیل بر ضعف اراده».
بغض شدید نسبت به کسی که می‏بینی مرتکب کار قبیح است. (راغب) در قاموس مطلق بغض گفته و در اقرب آمده: «مَقَتَهُ مَقْتاً: اَبْغَضَهُ اَشَدَّ الْبُغْضِ عَنْ اَمْرٍ قَبیحٍ». . مقت به معنی ممقوت است یعنی: نکاح زن پدر کاری بس قبیح و مبغوض خدا و راه و رسم بدی است در جاهلیت نکاح نامادری را نکاح المقت می‏گفتند ظاهراً مراد از آیه مبغوض واقعی است نه نقل قول آنها. . مقتاً تفسیر «کَبُر» است یعنی مبغوض بزرگی است نزد خدا اینکه بگوئید آنچه را که نمی‏کنید (نخواهید کرد) ظهور آیه در مطلق تخلّف فعل از قول و خلف وعد و نقض عهد است و مابعد آیات نشان می‏دهد که راجع به تخلّف از جهاد می‏باشد. * . اگر «اِذْتُدْعَوْنَ» ظرف «مَقْتِکُم» باشد در اینصورت مقت آنها نسبت به نفسشان در موقع دعوت انبیاء، همان کفر و عصیان است یعنی کفر و عصیان دلیل آنست که نفسشان را مبغوض داشته‏اند لذا به وسیله کفر بدبختش کرده‏اند. و اگر «اِذْتُدْعَوْنَ» در مقام تعلیل «لَمَقْتُ اللَّهِ» باشد، آنوقت ظرف «مَقْتِکُم» روز قیامت است یعنی اکنون که خود را مبغوض می‏دارید بغض و عذاب خدا نسبت به شما از بغضتان بزرگتر است زیرا که پیامبران شما را به ایمان می‏خواندند و شما کافر می‏شدید. المیزان وجه اوّل را اختیار کرده است. این ندا در آخرت خواهد بود.