للوا
گویش مازنی
پیشنهاد کاربران
لَلِـه وا ( تلفظ شود: Lále Va ) نام سازی بادی از جنس نی در فرهنگ موسیقی طبرستان است. این ساز در گیلان و تالش «لَـله» نامیده می شود. در فارسی از آن با عنوان «نی چوپان» هم نام برده اند. نام للـه وا برگرفته از دو واژۀ مازندرانی «لَـله» و «وا» می باشد، که لَـله به معنی نی و وا به معنی باد است.
... [مشاهده متن کامل]
جنس للـه وا از ساقه های گیاه نی بوده و دارای هفت بند و شش گره است که پنج سوراخ آن در جلو و یکی در پشت قرار دارد. تفاوت آن با نی هفت بند این است که دهانه «نی» برای اینکه به آسانی میان دندان ها قرار گیرد به طرف داخل تراشیده شده و یک قطعه فلز یا تلق روی آن قرار می گیرد؛ در حالی که دهانه «للـه وا» از طرف خارج تراش خورده تا به راحتی روی گوشه لب قرار گرفته و برای نوازنده ایجاد مزاحمت نکند. همچنین تعداد سوراخ های للـه وا در مازندران در مقایسه با گیلان و تالش یک سوراخ بیشتر است که برای اجرای مقام های نزدیک به همایون استفاده می شود.
این ساز با زندگی دامپروری و آرمان ها و ارزش های گالش ها و چوپانان ارتباط دارد. قدیمی ترین نغمه های این ساز مربوط به چرای دام ها و وصف دامند. بعدها برخی نغمات و قطعات مربوط به رپرتوار سرنا و قطعات موسیقی مراسمی مانند «رقص مقوم» یا برخی نغمه های آوازی مانند «کتولی» و «کل حال» نیز با این ساز خوانده شدند.
در حال حاضر، مهم ترین نغماتی که توسط این ساز اجرا می شوند، به شرح زیر است:
امیری، کتولی، سماحال، کشتی مقوم، بورسری، کمرسری، کل حال، نقرسری، سلک حال، چراغ حال، مش حال ، تریکه سری، جلویی، رقصی ( رقص مقوم ) ، سماحال، غریبی، همه ره بُردن، یاغی بورده، کردِ حال ( چپون حال ) و گروهی از ترانه ها و ریزمقام ها
... [مشاهده متن کامل]
جنس للـه وا از ساقه های گیاه نی بوده و دارای هفت بند و شش گره است که پنج سوراخ آن در جلو و یکی در پشت قرار دارد. تفاوت آن با نی هفت بند این است که دهانه «نی» برای اینکه به آسانی میان دندان ها قرار گیرد به طرف داخل تراشیده شده و یک قطعه فلز یا تلق روی آن قرار می گیرد؛ در حالی که دهانه «للـه وا» از طرف خارج تراش خورده تا به راحتی روی گوشه لب قرار گرفته و برای نوازنده ایجاد مزاحمت نکند. همچنین تعداد سوراخ های للـه وا در مازندران در مقایسه با گیلان و تالش یک سوراخ بیشتر است که برای اجرای مقام های نزدیک به همایون استفاده می شود.
این ساز با زندگی دامپروری و آرمان ها و ارزش های گالش ها و چوپانان ارتباط دارد. قدیمی ترین نغمه های این ساز مربوط به چرای دام ها و وصف دامند. بعدها برخی نغمات و قطعات مربوط به رپرتوار سرنا و قطعات موسیقی مراسمی مانند «رقص مقوم» یا برخی نغمه های آوازی مانند «کتولی» و «کل حال» نیز با این ساز خوانده شدند.
در حال حاضر، مهم ترین نغماتی که توسط این ساز اجرا می شوند، به شرح زیر است:
امیری، کتولی، سماحال، کشتی مقوم، بورسری، کمرسری، کل حال، نقرسری، سلک حال، چراغ حال، مش حال ، تریکه سری، جلویی، رقصی ( رقص مقوم ) ، سماحال، غریبی، همه ره بُردن، یاغی بورده، کردِ حال ( چپون حال ) و گروهی از ترانه ها و ریزمقام ها
للوا. ( ا ) ( زبان مازنی ) . همان ساز بادی نی است که از ساقهٔ گیاه نی که در مازندران روئیده میشود ساخته میشود. در پایان، "للوا" یکی از ابزارهای مهم سازی در موسیقی مازندرانی است. ( "ل" با آوای زبر، "ل" با آوای زیر، "و"، "ا".