لجن فعال

لجن ، ( به انگلیسی: Activated sludge ) به توده بیولوژیکی جمع شده در سیستم های تصفیه فاضلاب، که در نتیجه گندزدایی و رشد باکتری ها و سایر موجودات زنده ذره بینی، در حضور اکسیژن محلول تشکیل شده اند، اطلاق می گردد.
به فرایند تصفیه بیولوژیکی پساب که در آن مخلوطی از لجن فعال و فاضلاب، بهم خورده و هوادهی می شود، تصفیه با لجن فعال گفته می شود. قسمتی از لجن فعال متعاقباً از طریق ته نشینی جدا شده و خارج می گردد، یا در صورت لزوم به فرایند بازگردانده می شود. [ ۱] [ ۲] [ ۳] [ ۴] [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸] [ ۹]
راکتور بیولوژیکی با بستر متحرک ( MBBR ) ، یکی از سیستم های تصفیه بیولوژیکی فاضلاب بر پایه لجن فعال است. کاربرد این تکنولوژی در حذف میکرو آلاینده ها از فاضلاب نتایج امیدوارکننده ای را به دنبال داشته است[ ۱۰] [ ۱۱] [ ۱۲] [ ۱۳] . میکروآلاینده ها در چندین گروه از مواد شیمیایی مانند داروها ، سموم دفع آفات ارگانوفسفر ، محصولات مراقبتی و مختل کننده های غدد درون ریز قرار می گیرند[ ۱۴] . تا کنون، تکنولوژی راکتور بیولوژیکی با بستر متحرک، در تحقیقاتی جهت حذف مواد دارویی مانند بتا بلاکرها، مسکن ها، داروهای ضد افسردگی و آنتی بیوتیک ها از فاضلاب بیمارستانی به کار برده شده است[ ۱۵] [ ۱۱] . به علاوه، استفاده از تکنولوژی راکتور بیولوژیکی با بستر متحرک به عنوان یک روش بیولوژیکی همراه با تصفیه شیمیایی توجه زیادی را برای حذف سموم دفع آفات ارگانوفسفر از فاضلاب جلب کرده است[ ۱۶] .
از مزیت های تکنولوژی راکتور بیولوژیکی با بستر متحرک، زمان ماند بالای این سیستم است که شرایط رشد و نمو میکروب هایی که سرعت رشد پایینی دارند را فراهم میکند. این میکروب ها دارای قابلیت چندین عملکرد در بیوفیلم ها می باشند. تغییرات تجمع میکروبی وابستگی بسیاری به تغییرات مواد آلی در سیستم راکتور بیولوژیکی با بستر متحرک دارد[ ۱۷] .