لجستیک

لجستیک یا آماد[ ۱] ( به انگلیسی: Logistics ) به حرکت مواد، خدمات، پول و اطلاعات در داخل یک زنجیره تأمین گفته می شود. همچنین لجستیک شامل حرکت در داخل یک مجموعه، نظارت بر ورود و خروج محموله ها و کالاها، و جریان اطلاعات در سرتاسر زنجیره تأمین می شود. [ ۲]
در علوم نظامی، آماد و لجستیک یعنی حفظ زنجیرهٔ تأمین با نیروهای نظامی، با وجودی که دشمن به دنبال به هم زدن آن است. در تدارکات نظامی، افسران تدارکات نحوه و زمان انتقال منابع به مکان های مورد نیاز را مدیریت می کنند. [ ۳] [ ۴]
لجستیک شامل یکپارچه سازی اطلاعات، حمل و نقل، موجودی کالا، انبارداری، جابه جایی کالا و بسته بندی و در مواردی شامل امنیت نیز می شود. لجستیک قسمتی از زنجیره تأمین است که ارزش زمان و مکان را به آن می افزاید.
این لغت ریشه ای یونانی دارد و در موارد نظامی برای جابجایی جنگ افزار، مهمات و جیره غذایی در مواقع حرکت از مکان اصلی به سمت خط مقدم استفاده می شود. در زبان یونانی، رومی و امپراتوری رم شرقی، نظامیانی وجود داشتند با نام LOGISTIKAS که وظیفه مسائل مالی و تقسیم مایحتاج بر عهده آنان بوده است. [ ۵]
در واژه نامه آکسفورد لجستیک به این صورت تعریف شده: قسمتی از علوم نظامی که وظیفه تهیه و تحویل آماد و جابجایی مواد و افراد و تجهیزات را دارد. همین طور لجستیک به صورت عمومی شاخه ای از علوم مهندسی است که سیستم های انسانی به جای سیستم های ماشینی ایجاد می کند. [ ۶]
گستره های مدیریت لجستیک عبارتند از:
• لجستیک داخل مرزهای یک کشور
• لجستیک داخلی
• لجستیک خارج از مرزهای کشور[ ۷]
لجستیک به کلیه فعالیت های هماهنگی گفته می شود که برای بررسی، تحقیق، مطالعه و برآوردن نیازها و احتیاجات اولیه در زمینه وسایل و تجهیزات، ماشین ها و ابزارآلات، تأسیسات و قطعات از هر نوع و کلیه امور مربوط به تهیه، تولید، بیمه، نگهداری، انبارداری، توزیع، حمل و نقل، تنظیم و تهیه روش انجام کار، طراحی سیستم و دستورالعمل و نظارت بر موارد فوق انجام می گیرند. [ ۸]
سیستم یکپارچه پشتیبانی لجستیک ( ILS ) [ ۹] یکی از سیستم های به کار برده شده در سازمان های نظامی است، برای اطمینان از سیستم ساده پشتیبانی با نگرشی به سرویس تمام عیار مشتری مداری با پائین ترین هزینه و با اطمینان کامل و در دسترس بودن و همچنین قابل تعمیر بودن و دیگر نیازهای تعریف شده در یک پروژه. [ ۱۰]