لبان. [ ل ِ ] ( ع مص ) شیر دادن. یقال : هو اخوه بلبان امه و لایقال بلبن اُمه و انما اللبن الذی یُشرب. ( منتهی الارب ). || ( اِمص ) شیرخوارگی :
همچو میل کودکان با مادران
سرّ میل خود نداند در لبان.
مولوی.
لبان. [ ل َ ] ( ع اِ ) سینه. میانه سینه. مابین دو پستان. سینه ستور شکافته سم بخصوص. ( منتهی الارب ). فروتر از سینه و جایگاه بربند اسب. ( مهذب الاسماء ).فروتر سینه. ( بحر الجواهر ). || شیر زن.
لبان. [ ل ُ ] ( ع اِ ) ج ِ لبانة. ( منتهی الارب ).
لبان. [ ل ُ ] ( اِ ) از یونانی لیبانوس و لاتینی اُلیبانوس . کندر که صمغی است. ( منتهی الارب ). کندر. ( اختیارات بدیعی ). کندر و آن نوعی از علک است. علک. ( دهار ). معرب از لیبانوس یونانی و آن کندر است. ( فهرست مخزن الادویه ). کندر دریایی. ( برهان قاطع در کلمه خرده کندر ). صمغی است که آن را کندر میگویند و درخت آن مانند درخت پسته میباشد و گل و میوه و بار و تخم ندارد. ( برهان ). ابن بطوطه درخت لبان را در مُل جاوه دیده است و گوید درخت لبان خرد است به اندازه بالای آدمی و گاهی کوتاه تر، شاخهای آن چون شاخ حرشف ( انگنار ) با برگهای کوچک و تنک و لبان صمغی باشد بر شاخهای این درخت. ابوریحان در صیدنه گوید: کندر است ، بعضی از خواص او اینجا بیان کنیم : پوست او آنچه سطبر بود خوب باشد و خوشبوی بود و کهنه نباشد و او را پوست درخت مارد نیامیخته باشند نیکوتر بود و علامت آنکه خالص بود آن است که چون سوخته شود بوی او خوش باشد. دخان او را سادا گویند و گفته اند درخت او به درخت پسته مشابه بود و او را تخم و میوه نباشد و طریق تحصیل لبان آن است که پوست از درخت باز کنند و بر چوب او زخمهااز تیر و کارد کنند تا لبان از او مترشح شود بامدادآنچه جمع شده باشد بردارند. طایفه ای که در زمین شحرباشند گویند که درخت او به درخت خار مشابهت دارد و برگهای او را طول زیاده از عرض بود و از ساحل دور است و بر کوهها باشد چون فصل تابستان هوای آن موضع رطب شود از زیر آن درختان آبی بیرون آید و بر آن کوهها حوضها باشد از آن آب پر شود و آن آب سرد نباشد تا هوای آن موضع از تری به خشکی مبدل شود پس اهل آن موضع آن آب را بخورند کندر از آن درختان حاصل کنند و هر گاه کندر ببندد و خشک سازند. اوریباسیوس گوید لبان : او را به یونانی لیبانوس گویند و به ترکی کوچی. ( ترجمه صیدنه ابوریحان ). صمغ شاه صینی است و برگ صینی تنبول است. ( دمشقی ): و لبان از آنجا [از شهر شحر، به عربستان ] برند به همه جهان. ( حدود العالم ). لبان جاوی. ( دمشقی ). بستک. بستج. حصی لبان الجاوی. حسن لبه. ( مخزن الادویه ). || صنوبر. ( منتهی الارب ).بیشتر بخوانید ...