لابُراتوار فیلم در ایران
نخستین لابراتوار سینمای ایران را خان بابا معتضدی در دهۀ اول قرن شمسی حاضر (۱۳۰۰ش) در خانۀ مسکونی اش تأسیس کرد و به همراه یدالله طالقانی آن را اداره می کرد. فیلم های خانوادگی معتضدی، فیلم های رسمی از دربار پهلوی اول و نخستین فیلم سینمایی با نام آبی و رابی (۱۳۰۹) در همین لابراتوار ظاهر و چاپ شدند. بعد از آن دو در اواخر دهۀ ۱۳۲۰ دکتر اسماعیل کوشان و مهندس محسن بدیع و همکاران شان لابراتوارهایی به نام خود ایجاد کردند و به شیوه هایی ابتدایی به چاپ فیلم های خویش پرداختند. در دهۀ ۱۳۳۰ نخستین لابراتوار مجهز را دکتر کوشان خریداری و وارد کرد، که سرپرستی آن با الکساندر بیجانیان بود. پس از او عزیزالله کردوانی نیز در استودیو عصر طلایی لابراتوار مجهز دیگری احداث کرد، که مدیریت آن به عهدۀ برادران نسیمیان (فرج الله و شعبان) و گورگن گریگوریان بود. مهندس بدیع نیز در همین دهه با تأسیس استودیو فیلم برداری بدیع لابراتوار خود را راه اندازی کرد. دکتر کوشان همچنین در ۱۳۳۸ تجهیزات لابراتوار رنگی را از آلمان خریداری و راه اندازی و ادارۀ آن را به هربرت گروبر محول کرد، که در لابراتوار «باواریا» (مونیخ) کار کرده بود و در کار چاپ مهارت داشت. افراد دیگری در سال های ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۰ در امور چاپ و لابراتوار فعال بودند که برخی از آنان عبارت اند از قدرت الله احسانی، واهاک وارطانیان، عباس علی حسینی، اسحق خانزادی، علی عاطف خرم، ذبیح الله غلامی، فتح الله کریمی، حمیدرضا مجاوری، بهرام مومنی، محمود مهدی زاده، اکبر عالمی، اصغر راه چمنی، محمد فیجانی، علی بهرامی، ژرژیک زادوریان، ایوب شهبازیان، اسفندیار شیرازی، علی رضا کریمی، علی مختاری، خسرو مرادی، و میشل. تا نیمۀ اول دهۀ ۱۳۵۰ حدود ۲۵ لابراتوار در پایتخت دایر بود همچون مهتاب فیلم (فیکا فیلم)، هاملت فیلم، مهرگان فیلم، استودیو فیلمکار، عصر طلایی، پارس فیلم و میثاقیه که وسایل و تجهیزات اغلب آن ها قدیمی و فرسوده شده بود. از میان این لابراتوارها فقط لابراتوارهای تلویزیون ملی ایران و ادارۀ کل امور سینمایی کشور (وزارت فرهنگ و هنر) در بخش دولتی و استودیو فیلمساز و مرکز خدمات صنایع فیلم ایران (بدیع) در بخش خصوصی امکانات مجهزی داشتند. در این سال ها کل حجم کار لابراتوارهای کشور حدود ۳ الی ۴میلیون متر، شامل فیلم های رنگی، سیاه وسفید و ۳۵ یا شانزده میلی متری، بود که کمتر از ۷۰ درصد آن در بخش خصوصی انجام می شد. حجم محصولات رنگی سینمایی اندک بود، و عمدۀ فیلم های رنگی شامل شش یا هفت فیلم سینمایی و پاره ای فیلم های آموزشی، صنعتی، و تبلیغاتی می شد.
نخستین لابراتوار سینمای ایران را خان بابا معتضدی در دهۀ اول قرن شمسی حاضر (۱۳۰۰ش) در خانۀ مسکونی اش تأسیس کرد و به همراه یدالله طالقانی آن را اداره می کرد. فیلم های خانوادگی معتضدی، فیلم های رسمی از دربار پهلوی اول و نخستین فیلم سینمایی با نام آبی و رابی (۱۳۰۹) در همین لابراتوار ظاهر و چاپ شدند. بعد از آن دو در اواخر دهۀ ۱۳۲۰ دکتر اسماعیل کوشان و مهندس محسن بدیع و همکاران شان لابراتوارهایی به نام خود ایجاد کردند و به شیوه هایی ابتدایی به چاپ فیلم های خویش پرداختند. در دهۀ ۱۳۳۰ نخستین لابراتوار مجهز را دکتر کوشان خریداری و وارد کرد، که سرپرستی آن با الکساندر بیجانیان بود. پس از او عزیزالله کردوانی نیز در استودیو عصر طلایی لابراتوار مجهز دیگری احداث کرد، که مدیریت آن به عهدۀ برادران نسیمیان (فرج الله و شعبان) و گورگن گریگوریان بود. مهندس بدیع نیز در همین دهه با تأسیس استودیو فیلم برداری بدیع لابراتوار خود را راه اندازی کرد. دکتر کوشان همچنین در ۱۳۳۸ تجهیزات لابراتوار رنگی را از آلمان خریداری و راه اندازی و ادارۀ آن را به هربرت گروبر محول کرد، که در لابراتوار «باواریا» (مونیخ) کار کرده بود و در کار چاپ مهارت داشت. افراد دیگری در سال های ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۰ در امور چاپ و لابراتوار فعال بودند که برخی از آنان عبارت اند از قدرت الله احسانی، واهاک وارطانیان، عباس علی حسینی، اسحق خانزادی، علی عاطف خرم، ذبیح الله غلامی، فتح الله کریمی، حمیدرضا مجاوری، بهرام مومنی، محمود مهدی زاده، اکبر عالمی، اصغر راه چمنی، محمد فیجانی، علی بهرامی، ژرژیک زادوریان، ایوب شهبازیان، اسفندیار شیرازی، علی رضا کریمی، علی مختاری، خسرو مرادی، و میشل. تا نیمۀ اول دهۀ ۱۳۵۰ حدود ۲۵ لابراتوار در پایتخت دایر بود همچون مهتاب فیلم (فیکا فیلم)، هاملت فیلم، مهرگان فیلم، استودیو فیلمکار، عصر طلایی، پارس فیلم و میثاقیه که وسایل و تجهیزات اغلب آن ها قدیمی و فرسوده شده بود. از میان این لابراتوارها فقط لابراتوارهای تلویزیون ملی ایران و ادارۀ کل امور سینمایی کشور (وزارت فرهنگ و هنر) در بخش دولتی و استودیو فیلمساز و مرکز خدمات صنایع فیلم ایران (بدیع) در بخش خصوصی امکانات مجهزی داشتند. در این سال ها کل حجم کار لابراتوارهای کشور حدود ۳ الی ۴میلیون متر، شامل فیلم های رنگی، سیاه وسفید و ۳۵ یا شانزده میلی متری، بود که کمتر از ۷۰ درصد آن در بخش خصوصی انجام می شد. حجم محصولات رنگی سینمایی اندک بود، و عمدۀ فیلم های رنگی شامل شش یا هفت فیلم سینمایی و پاره ای فیلم های آموزشی، صنعتی، و تبلیغاتی می شد.
wikijoo: لابراتوار_فیلم_در_ایران