لا یورونا

لا یورونا ( اسپانیایی آمریکای لاتین:  ؛  «زن گریان، زاری» ) یک روح انتقام جو در فرهنگ عامه آمریکای لاتین است، گفته می شود که او در نزدیکی آب ها پرسه می زند و برای فرزندانش سوگواری می کند که پس از فهمیدن اینکه شوهرش به او خیانت می کند، آنها را در خشم حسادت غرق کرد. [ ۱]
دوران استعمار اولیه شواهدی را ارائه کرد که نشان می دهد این افسانه پیشاسپانیایی است و از ارتفاعات مرکزی سرچشمه می گیرد. با این حال، لا یورونا معمولاً با دوران استعمار و پویایی بین کنکیستادور اسپانیایی و زنان بومی مرتبط است. رایج ترین افسانه درباره لایورونا شامل این است که او در ابتدا یک زن بومی بود که فرزندان خود را که از یک اسپانیایی ثروتمند به دنیا آمد، پس از اینکه او را رها کرد، به قتل رساند. فرض بر این است که ویژگی های شرورانه لا یورونا، از جمله  کودک کشی  و کشتن خون خود با روایتی در اطراف  Doña Marina، که در نام گذاری اولیه اش، La  Malinche یا Maltinzin نیز شناخته می شود، مرتبط است. امروزه، فرهنگ لا یورونا  در مکزیک و جنوب غربی ایالات متحده به خوبی شناخته شده است. [ ۲]
اولین مستندات لا یورونا به سال ۱۵۵۰ در مکزیکو سیتی بازمی گردد. اما تئوری هایی در مورد ارتباط داستان او با داستان های افسانه ای خاص آزتک ها وجود دارد. "«زن گرسنه» شامل زنی در حال زاری است که مدام برای غذا گریه می کند، که با ناله های شبانه لایورونا برای فرزندانش مقایسه شده است. [ ۳] ماهیت مادرانه تراژدی لا یورونا با چیواکواتل، خدای مادری الهه آزتک مقایسه شده است. جست وجوی او برای بچه هایی که برای خودش نگه دارد به طور قابل توجهی با  کواتلیکوئه، معروف به «مادر بانوی ما» یا تونانتسی ( که با ویرجن دو گوادالوپ، یکی دیگر از چهره های مهم مادر در فرهنگ مکزیکی قابل مقایسه است ) ، مقایسه می شود، همچنین هیولایی است که کثیفی یا گناه را می بلعد.
افسانه لا یورونا به طور سنتی در سراسر مکزیک، آمریکای مرکزی و شمال آمریکای جنوبی روایت می شود. [ ۴] لا یورونا گاهی با لامالینچه[ ۵] ، زن ناوا که به عنوان مترجم هرنان کورتس خدمت می کرد و پسرش را نیز به دنیا آورد، ترکیب می شود. [ ۶] لامالینچه به دلیل نقشش در کمک به اسپانیایی ها، هم مادر مردم مکزیک مدرن و هم نماد خیانت ملی محسوب می شود. [ ۷]