لایقاس. [ ی ُ ] ( ع جمله فعلیه ) ( از: لا + یقاس ) قیاس کرده نشود. اشاره است به مثل «لایقاس الملائکة بالحدادین ». و این مثل از آنجاست که چون آیه «علیها تسعة عشر» ( قرآن 30/74 ) ( یعنی دربانان دوزخ نوزده تن اند ) نازل شد یکی از کفار عرب به یاران خود گفت که این نقلی نیست ، من کار هجده تن از ایشان را کفایت کنم شما هم کار یکتن را بسازید. ابوبکر چون این بشنید گفت لایقاس الملائکة بالحدادین ؛ یعنی ملائکه را با دربان این دنیا قیاس نتوان نمود و حداد به معنی دربان است و از آنگاه باز این کلمه مثل گردیده است. ( لباب الالباب عوفی ج 1 ص یه و یو ). ابوالفتوح رازی در تفسیر آرد: و عبداﷲ عباس گفت و قتاده و ضحاک ، چون این آیه آمد ابوجهل قریش را گفت نمی شنوید که محمد ( ص ) چه می گوید؟ میگوید خازنان دوزخ نوزده باشند و شما لشکری از شجاعان به هر ده مرد یکی را دفع نتوانید کردن و ابوالاسدبن کندةبن اسدبن خلف الجحمی گفت من هفده را کفایت کنم شما دو را کفایت کنید، خدای تعالی این آیه فرستاد «و ما جعلنا اصحاب النار الا ملئکة» ( قرآن 31/74 ). ( تفسیر ابوالفتوج رازی ص 427 ج 5 ).
فرهنگ فارسی
اشاره است به مثل لا یقاس الملائکه بالحدادین .و این مثل از آ نجاست که چون آ یه علیها تسعه عشر ( سوره المدثر آیه ۳٠ ) ( یعنی دربانان دوزخ نوزده تن اند ) نازل شد یکی از کفار عرب به یاران خود گفت که این نقلی نیست که من کار هیجده تن از ایشان را کفایت کنم . شما هم کار یک تن را بسازید ابو بکر چون این بشنید گفت لا یقاس الملائکه بالحدادین . یعنی ملائکه را با دربانان این دنیا قیاس نتوان کرد . و حداد به معنی دربا ن است و از آ ن گاه این کلمه مثل گردیده است .
