لئیم

/la~im/

مترادف لئیم: بخیل، پست، پست فطرت، خسیس، دنی، رذل، فرومایه، گدا، گدامنش، ممسک، نادیده، ناکس، نخور

متضاد لئیم: کریم

برابر پارسی: فرومایه، پست، پستی، پست بودن

معنی انگلیسی:
wretched, miserly, niggard, niggardly, base, mean, base fellow, miser, dastardly, mingy

لغت نامه دهخدا

لئیم. [ ل َ ] ( ع ص ) ناکس. شرط. با لئامت. سفله. پست. معور. ماحل. فرومایه. دنی الاصل. ثعل. جبز. ( منتهی الارب ). وجم. ( المنجد ) :
قرب حق دیدی اول و کردی
قتل و قربان نفس دون لئیم.
ناصرخسرو.
هر که... بر لئیم بد گوهر اعتماد روادارد سزای او این است. ( کلیله و دمنه ).
عیار لئیمان شناسی بلی
شناسد عیار آنکه وزّان بود.
خاقانی.
این بود خوی لئیمان دنی
بد کندبا تو چو نیکوئی کنی
با لئیمی چون کنی قهر و جفا
بنده ای گردد تو را بس با وفا
که لئیمان در جفا صافی شوند
چون وفا بینند خود جافی شوند.
مولوی.
با پسر قول زشت و فحش مگوی
تا نگردد لئیم و فاحشه جوی.
اوحدی.
|| خسیس. بخیل. مقابل کریم. شحیح النفس. لچر. با لئامت. جبز. مبرم.برَم. ج ، لِئام و لؤماء و لؤمان. ( منتهی الارب ). صاحب غیاث اللغات گوید، فرق لئیم و بخیل آن است که لئیم نه خود خورد و نه دیگری را دهد و بخیل آن که خود خورد و دیگری را ندهد - انتهی :
ابر بارنده شنیدم که جواد است جواد
ابر باد و کف آن خواجه لئیم است لئیم.
فرخی.
در لئیمان به طبع ممتازی
در خسیسان به فعل بی جفتی
منظرت به ز مخبر است پدید
که بتن زَفتی و بدل زُفتی.
علی قرط اندکانی ( از لغت نامه اسدی ).
لئیم را از دیدار کریم... ملال افزاید. ( کلیله و دمنه ). کیست که... با لئیمان حاجت پردازد و خوار نشود. ( کلیله و دمنه ).
در یوسفی زن که کنعان دل را
ز صاع لئیمان عطائی نیابی.
خاقانی.
دزدی گدائی را گفت شرم نداری دست از برای جوی سیم پیش هر لئیم دراز کردن. ( گلستان ).
لئیم زاده چو منعم شود ازو بگریز
که مستراح چو پرگشت گنده تر گردد.
ابن یمین.
رضاعة؛ لئیم و بخیل شدن. مسفسف ؛ مرد کم عطا و لئیم. اَحرد؛ بخیل لئیم. || مانند. همتا. لِیام.ج ، اَلاَّم ، لِئام. ( منتهی الارب ).

فرهنگ فارسی

( صفت ) ۱- فرومایه سفله ناکس : هر که ... بر لئیم بد گوهراعتماد روا داد سزای او این است . ۲- بخیل خسیس مقابل کریم : لئیم رااز دیدار کریم ...ملال افزاید جمع : لئام .

فرهنگ معین

(لَ ) [ ع . ] (ص . ) فرومایه ، پست .

فرهنگ عمید

۱. بخیل.
۲. ناکس، فرومایه.

گویش مازنی

/laeim/ لحیم

جدول کلمات

دون

مترادف ها

curmudgeon (اسم)
خسیس، بخیل، ادم خسیس، لئیم، ادم جوکی

niggard (اسم)
ادم خسیس، لئیم، ادم تنگ چشم

skimpy (صفت)
خسیس، لئیم، ناقص، اندک، نحیف، قلیل

ungenerous (صفت)
خسیس، پست، لئیم، بی گذشت، بی سخاوت

stingy (صفت)
خسیس، لئیم، ضیق، ناشی از خست، تنک چشم، خشک دست، گران کیسه

پیشنهاد کاربران

آن لئیم است که چیزی دهد و بازستاند
جان اگر نیز ستانی ز تو من دل نستانم
عماد خراسانی
بی وجود=
در تداول، دون و کمینه و پست و فرومایه و حقیر و خوار. ( ناظم الاطباء ) . || در تداول عوام، که انجام هیچ کاری نتواند: فلان آدم بی وجودیست ؛ بی جربزه است و کاربر و مفید بحال همنوع نیست. ( یادداشت مؤلف ) .

بپرس