لئوی پنجم یا لوون پنجم ( به یونانی: Λέων Ε΄ ὁ Ἀρμένιος ) ( به انگلیسی: Leo V the Armenian ) ملقب به لئوی ارمنی ( درگذشتهٔ ۲۵ دسامبر ۸۲۰ ) امپراتور روم شرقی از ۸۱۳ تا به قتل رسیدنش در ۸۲۰ بود. در دوران فرمانروایی او دور جدیدی از شمایل شکنی در امپراتوری بیزانس آغاز شد.
... [مشاهده متن کامل]
لئو فرزند بارداس اشراف زاده بود و در دورانی که باردانس تورکوس و نیکه فوروس یکم در ۸۰۳ بر سر تصاحب تاج و تخت بیزانس بایکدیگر درگیر بودند به خدمت باردانس درآمد اما پس از چندی با نیکه فوروس متحد شد. او قابلیت های خود را در قالب فرمانده ای توانمند در زمان امپراتوری نیکه فوروس یکم و سپس میخائیل یکم به نمایش گذاشت و به مقام استراتگوس ( ژنرال ) آناتولیکون، از نواحی نظامی امپراتوری بیزانس منصوب گردید.
او در لشکرکشی سال ۸۱۳ میخائیل یکم علیه بلغارها شرکت داشت اما هنگامی که میخائیل با ناخردمندیش شرایط آنان برای صلح را نپذیرفت، سربازان آسیایی صغیری که تحت فرمان لئو بودند به هنگام آغاز نبرد ورسینیکیا در نزدیکی آدریانوپول از نیروهای میخائیل جدا شده و نبرد را ترک کردند. لئو سپس میخائیل را از قدرت برکنار و در ژوئیه ۸۱۳ باعنوان لئوی پنجم جانشین او شد.
در همین زمان کروم، خان بلغار به پای دیوارهای قسطنطنیه رسیده بود اما لئوی پنجم موفق به عقب راندن او شد و در نهایت با اومورتاگ، جانشین او عهدنامه ٔ صلحی را امضا نمود که علاوه بر مشخص ساختن مرزهای دو کشور در آن، ۳۰ سال صلح و آرامش نیز بین دو سرزمین حکمفرما می شد.
لئو مخالف تقدیس شمایل های مذهبی بود و در مارس ۸۱۵ نیکه فوروس، اسقف اعظم ارتدکسمذهب قسطنطنیه را از کار برکنار و یک ماه بعد شورایی کلیسایی را تشکیل داد که در آن، به همان مصوبات شورای کلیسایی هایریا در ۷۵۴ که مخالف استفاده از تصاویر مذهبی بود رأی داده شد.
لئوی پنجم در ۲۵ دسامبر ۸۲۰ و به هنگام اجرای مراسم روز کریسمس در کلیسای ایا صوفیه به قتل رسید. ترورکنندگان، دوستان میخائیل آموریایی بودند که لئو او را یک روز قبل به جرم خیانت به مرگ محکوم کرده بود. با کشته شدن لئوی پنجم، میخائیل آموریایی که رهایی یافته بود با عنوان میخائیل دوم بر تخت امپراتوری بیزانس نشست.
... [مشاهده متن کامل]
لئو فرزند بارداس اشراف زاده بود و در دورانی که باردانس تورکوس و نیکه فوروس یکم در ۸۰۳ بر سر تصاحب تاج و تخت بیزانس بایکدیگر درگیر بودند به خدمت باردانس درآمد اما پس از چندی با نیکه فوروس متحد شد. او قابلیت های خود را در قالب فرمانده ای توانمند در زمان امپراتوری نیکه فوروس یکم و سپس میخائیل یکم به نمایش گذاشت و به مقام استراتگوس ( ژنرال ) آناتولیکون، از نواحی نظامی امپراتوری بیزانس منصوب گردید.
او در لشکرکشی سال ۸۱۳ میخائیل یکم علیه بلغارها شرکت داشت اما هنگامی که میخائیل با ناخردمندیش شرایط آنان برای صلح را نپذیرفت، سربازان آسیایی صغیری که تحت فرمان لئو بودند به هنگام آغاز نبرد ورسینیکیا در نزدیکی آدریانوپول از نیروهای میخائیل جدا شده و نبرد را ترک کردند. لئو سپس میخائیل را از قدرت برکنار و در ژوئیه ۸۱۳ باعنوان لئوی پنجم جانشین او شد.
در همین زمان کروم، خان بلغار به پای دیوارهای قسطنطنیه رسیده بود اما لئوی پنجم موفق به عقب راندن او شد و در نهایت با اومورتاگ، جانشین او عهدنامه ٔ صلحی را امضا نمود که علاوه بر مشخص ساختن مرزهای دو کشور در آن، ۳۰ سال صلح و آرامش نیز بین دو سرزمین حکمفرما می شد.
لئو مخالف تقدیس شمایل های مذهبی بود و در مارس ۸۱۵ نیکه فوروس، اسقف اعظم ارتدکسمذهب قسطنطنیه را از کار برکنار و یک ماه بعد شورایی کلیسایی را تشکیل داد که در آن، به همان مصوبات شورای کلیسایی هایریا در ۷۵۴ که مخالف استفاده از تصاویر مذهبی بود رأی داده شد.
لئوی پنجم در ۲۵ دسامبر ۸۲۰ و به هنگام اجرای مراسم روز کریسمس در کلیسای ایا صوفیه به قتل رسید. ترورکنندگان، دوستان میخائیل آموریایی بودند که لئو او را یک روز قبل به جرم خیانت به مرگ محکوم کرده بود. با کشته شدن لئوی پنجم، میخائیل آموریایی که رهایی یافته بود با عنوان میخائیل دوم بر تخت امپراتوری بیزانس نشست.
