قینقاع

لغت نامه دهخدا

قینقاع. [ ق َ ن ُ / ن َ / ن ِ ] ( اِخ ) نام گروهی از یهودیان مدینه است. بازاری به آنان منسوب و بنام سوق بنی قینقاع مشهور است. ( منتهی الارب ) ( از معجم البلدان ).

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] نام قومی از یهود است که زمین مدینه را غصب کرده بودند اما خداوند آن ها را از این سرزمین بیرون راند و همین خدای قادر آنان را از قبله اول مسلمانان (بیت المقدس) نیز بیرون خواهد راند! در مدینه بازاری بوده که به آن بازار بنی قینقاع می گفتند و در قسمت عوالی مدینه قرار داشته است.
آنان برخلاف دیگر یهودیان در مدینه زمین کشاورزی و نخلستان نداشتند، و زرگری ، آهنگری و کفشگری از پیشه های مهم آنان بود .
پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه وآله وسلّم پس از هجرت به مدینه با یهودیان پیمانی بست و به آنان اجازه داد در مدینه بمانند به شرط آنکه کسی را بر ضد پیامبر یاری نکنند. بنی قینقاع نخستین قبیله ای بود که این پیمان را شکست و با مسلمانان به ستیز برخاست ؛ این قبیله پیمان خود را با پیامبر اسلام شکستند و طی غزوه ای محاصره ، تسلیم و تبعید شدند.
«وَاِمّا تَخافَنَّ مِنْ قَومٍ خیانَةً فَانبذْ اِلَیهِم عَلی سَواءٍ اِنَّ اللهَ لایُحِبّ الخائنینَ » «و هرگاه (با ظهور نشانه هایی) از خیانت گروهی بیم داشتی (که عهد خود را شکسته، حمله غافلگیرانه کنند) به طور عادلانه به آنها اعلام کن که پیمانشان لغو شده است، زیرا خداوند خائنان را دوست نمی دارد. »
گویند این آیه در پی نگرانی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم از پیمان شکنی قوم یهود، دربارۀ بنی قینقاع نازل شد. بعد از بازگشت پیروزمندانۀ مسلمانان از جنگ بدر حسد و کینه یهودیان، به ویژه بنی قینقاع برانگیخته شد و بنای سرکشی نهادند، آتش فتنه زمانی روشن شد که یهودیان، یکی از زنان مسلمان را در بازارشان به گونه ای بسیار زننده به استهزاء گرفتند و به وی بی حرمتی کردند و یکی از مسلمانان به هواداری از وی برخاست و مرد یهودی، که عامل این فضاحت بود را کشت، یهودیان نیز این مرد مسلمان را کشتند و کار بالا گرفت. بعد از این پیمان شکنی، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بنی قینقاع را در بازار جمع کرد و از ایشان خواست اسلام آورند اما آنها این درخواست را رد کردند و به قلعه های خود رفتند، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به سوی ایشان لشکر کشی کرد و قلعه های آنان را محاصره نمود، بعد از 15 روز محاصره، سرانجام تسلیم شدند. بعد از اسارت این طایفۀ پیمان شکن، عبدالله بن ابی بزرگ منافقان، که هم پیمان آنها بود از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم خواست از ایشان درگذرد با اصرار او، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به تبعید آنان رضایت داد.
به نظر می رسد که برخی قبل از تبعید، اسلام آورده اند، این کار برای حفظ منافع اقتصادی و اقدامات فرهنگی و سیاسی بر ضد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و برای ماندن در مدینه انجام گرفت، اما بقیه به منطقه اذراعات شام تبعید شدند.
اموال ایشان به دست مسلمانان افتاد و حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم پس از برگرفتن خمس غنائم، بقیه را میان مسلیمن تقسیم کرد. گفته می شود این نخستین بار بود که خمس غنائم گرفته شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس