واژه ای مغولی به معنی ترکش دار. در دورۀ مغولان و تیموریان، به امرای بزرگ لقب قورچی اعطاء می شد. در آغاز صفویه ، قورچیان عشیره ای و ایلیاتی در استقرار سلطنت شاه اسماعیل صفوی اول نقش بسزایی داشتند و سپاه خاصی را تشکیل می دادند که رئیس آنان ،
قورچی باشی بود. آن ها دارای امتیازات خاصی در دربار صفویه بودند، اما در حکومت شاه عباس صفوی اول از تعداد و نفوذ آن ها کاسته شد.
قورچی باشی از لحاظ مقام و نفوذ پس از وزیر اعظم قرار داشت و به منزلۀ وزیر جنگ (امیرالامرا) به شمار می رفت . او سرکردۀ قاطبه ایلات و طوایف
ایران بود. قورچیان مسئولیت حفاظت از کاخ های شاهی و شخص شاه و اجرای فرامین او و ضبط اموال و توقیف امرا و بزرگان را برعهده داشتند.