قمی مشهدی محمد

[ویکی نور] میرزا محمد مشهدی معاصر بزرگانی چون علامۀ مجلسی،ملا محسن فیض کاشانی، محقق سبزواری،محقق خوانساری (آقا جمال الدین)،شیخ حرّ عاملی و ملا خلیل قزوینی است. تاریخ دقیقی از وفات او در دست نیست، لیکن می توان از تاریخ تألیفات متعددش حدس زد که وی تا حدود سال 1125ق زنده بوده است.
مرحوم علامۀ مجلسی «ره» در تقریظ خود بر تفسیر کنز الدقائق می نویسد: «لله در المولی الفاضل، الکامل المحقق المدقق البدل النحریر، کشاف دقائق المعانی بفکره الثاقب و نقاد جواهر الحقایق برأیه الصائب، اعنی الجنیر الارشد میرزا محمد مؤلف هذا التفسیر» مرحوم آغا جمال الدین خوانساری «قدس سره» نیز تقریظی جامع بر تفسیر کنز الدقائق نگاشته و در آن بر مراتب فضل، علم،دقت و تلاش میرزا محمد و اعتبار، اهمیت و جایگاه علمی تفسیر مذکور، تأکید فراوان داشته است.
صاحب روضات الجنات جلد 7 صفحۀ 110-111، میرزا محمد را نویسنده ای دانشمند، با تقوا، ادیب، محدّث فقیه و مفسری آگاه شمرده است.
صاحب ریحانة الادب:جلد 5 صفحۀ 320 می نویسد:عالمی است عامل،جامع، ادیب،فاضل بارع،فقیه، مفسر، محدّث موثق، از اعاظم علمای عهد مجلسی،محقق سبزواری و فیض کاشانی است.
میرزا محمد مشهدی اگر چه در زمینه های اخلاق،فقه، تاریخ و فضائل ائمه «علیهم السلام»، ادبیات عرب، پاسخ اشکالات بر شیعه،شرح صحیفه سجادیه و زیارت رجبیة و کلام،صاحب تألیفاتی است، لیکن تبحّر و تخصّص اصلیش در علم تفسیر بوده است، وی علم تفسیر را رأس همۀ علوم دینی و سنگ بنای همۀ قواعد شرع مقدس دانسته، و در راه وصول به آن از هیچ کوششی دریغ نورزیده است، او معتقد بود،دستیابی منطقی و قابل اعتماد به علم تفسیر،قبل از هر چیز، منوط به تفوّق در علوم دینی و انواع صنایع ادبی است.
میرزا محمد مشهدی،قبل از آنکه به تألیف تفسیر شریف «کنز الدقائق و بحر الغرائب» بپردازد، به حسب همان تخصص، علامة و اعتقادی که به علم تفسیر داشته، تعلیقاتی بر تفسیر کشّاف زمخشری و حاشیۀ شیخ بهائی بر تفسیر بیضاوی، نگاشته است.