قلعه دارالامان و چهل برکه در ۵ کیلومتری شهر ایج در استان فارس واقع شده است و به فرمان محمود شبانکاره در اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری قمری ساخته شده است. [ ۱]
قلعه دارالامان در ۵ کیلومتری شهر ایج در کنار گردنه ای دیدنی و زیبا به نام چشمه بن دره یا بدره واقع شده است. قلعه دارالامان در دامنه کوهی صعب العبور واقع شده و مساحت آن بیش از ۲۰۰ هکتار است.
قلعه دارالامان دو بخش شمالی و جنوبی دارد که قسمت شمالی آن را می توان بخش مرکزی در نظر گرفت. این قلعه در گذشته دارای دیوارهای دفاعی محکم، آب انبار و آسیاب های فراوان و بناهای مرکزی بوده که در حال حاضر بقایای دیوارهای آن را می وان دید. فرصت الدوله، در «آثار العجم» در مورد ایج می نویسد:
ایج آن را ایگ نیز گویند، در سابق دارالحکومهٔ حکام شبانکاره و آن در سمت شرقی اصطهبانات واقع شده. به مسافت ۴ فرسنگ در آن جا کوهی است که آن را «قلات آبی» نامند. قلعه ای محکم بر بالای آن از گچ و سنگ ساخته بودند که اکنون خراب شده است و کمر آن کوه، چهل برکه از سنگ بیرون آورده که در آن ها آب می آمده. همچنین قریب به قلعهٔ مذکور، ۷ برکهٔ دیگر است و آب آن برکه ها از چشمه بودهکه آن را «بندره» خوانند و آب از چشمه که بیرون می آید، داخل برکه می شود. در عماراتی که گنبدی بر آن افراشته است، در آن عمارت دور یابد و وسعت گاهی برای استراحت هست. سپس آب از آن جا می گذرد و سرازیر و صحرایی می شود و با آن زراعت می نمایند؛ ولی در گذشته آب مذکور از چشمه که برمی آمد، در جداولی، داخل می شد که در کوه بریده بودند و از آن جداول به برکه ها می ریخت. اکنون معبر خراب است. دیگر از جمله آثار معبری بوده، قریب به چشمه مذکور؛ ایوان مانند که سه ذرع تقریباً ارتفاع دارد، در کوه از سنگ بریده اند و آن هم از آثار سلاطین عجم است که بعدها آن را مسجد قرار داده و محرابی به آن افزوده اند و خطوطی در آن منقور است. پایین تر از آن مسجد نیز بر مسطحه هایی از کوه خطوط بسیار نقر شده است.
[ ۲]
این قلعه هم اکنون به صورت خرابه ای عظیم، در کمرکش کوه های شمالی ایج واقع است و در اصطلاح محلی، «گودنبگو» نامیده می شود. حفاری استاندارد هیئت های باستان شناسی، در این قلعه صورت نگرفته است. اهمیت این اثر تاریخی، از دو جهت است: یکی دارا بودن ذخایر ذی قیمت باستانی، و دیگری آشکار کردن دوره ای از تاریخ پنهان این سرزمین که می توان با استناد به آثار کشف شده، به آن دست یافت. «مظفر الدین محمد بن مبارز، در بطن قلهٔ دارالامان، در کوهی که به اطراف جنوب دارد، قلعه ای از سنگ خارا برآورده که هنوز آثار آن باقی است و هرکس که می بیند، عجب می ماند!»[ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفقلعه دارالامان در ۵ کیلومتری شهر ایج در کنار گردنه ای دیدنی و زیبا به نام چشمه بن دره یا بدره واقع شده است. قلعه دارالامان در دامنه کوهی صعب العبور واقع شده و مساحت آن بیش از ۲۰۰ هکتار است.
قلعه دارالامان دو بخش شمالی و جنوبی دارد که قسمت شمالی آن را می توان بخش مرکزی در نظر گرفت. این قلعه در گذشته دارای دیوارهای دفاعی محکم، آب انبار و آسیاب های فراوان و بناهای مرکزی بوده که در حال حاضر بقایای دیوارهای آن را می وان دید. فرصت الدوله، در «آثار العجم» در مورد ایج می نویسد:
ایج آن را ایگ نیز گویند، در سابق دارالحکومهٔ حکام شبانکاره و آن در سمت شرقی اصطهبانات واقع شده. به مسافت ۴ فرسنگ در آن جا کوهی است که آن را «قلات آبی» نامند. قلعه ای محکم بر بالای آن از گچ و سنگ ساخته بودند که اکنون خراب شده است و کمر آن کوه، چهل برکه از سنگ بیرون آورده که در آن ها آب می آمده. همچنین قریب به قلعهٔ مذکور، ۷ برکهٔ دیگر است و آب آن برکه ها از چشمه بودهکه آن را «بندره» خوانند و آب از چشمه که بیرون می آید، داخل برکه می شود. در عماراتی که گنبدی بر آن افراشته است، در آن عمارت دور یابد و وسعت گاهی برای استراحت هست. سپس آب از آن جا می گذرد و سرازیر و صحرایی می شود و با آن زراعت می نمایند؛ ولی در گذشته آب مذکور از چشمه که برمی آمد، در جداولی، داخل می شد که در کوه بریده بودند و از آن جداول به برکه ها می ریخت. اکنون معبر خراب است. دیگر از جمله آثار معبری بوده، قریب به چشمه مذکور؛ ایوان مانند که سه ذرع تقریباً ارتفاع دارد، در کوه از سنگ بریده اند و آن هم از آثار سلاطین عجم است که بعدها آن را مسجد قرار داده و محرابی به آن افزوده اند و خطوطی در آن منقور است. پایین تر از آن مسجد نیز بر مسطحه هایی از کوه خطوط بسیار نقر شده است.
[ ۲]
این قلعه هم اکنون به صورت خرابه ای عظیم، در کمرکش کوه های شمالی ایج واقع است و در اصطلاح محلی، «گودنبگو» نامیده می شود. حفاری استاندارد هیئت های باستان شناسی، در این قلعه صورت نگرفته است. اهمیت این اثر تاریخی، از دو جهت است: یکی دارا بودن ذخایر ذی قیمت باستانی، و دیگری آشکار کردن دوره ای از تاریخ پنهان این سرزمین که می توان با استناد به آثار کشف شده، به آن دست یافت. «مظفر الدین محمد بن مبارز، در بطن قلهٔ دارالامان، در کوهی که به اطراف جنوب دارد، قلعه ای از سنگ خارا برآورده که هنوز آثار آن باقی است و هرکس که می بیند، عجب می ماند!»[ ۳]
