دل سگ یا قلب سگی یا قلب سگ ( به روسی: Собачье сердце ) رمانی است از میخائیل بولگاکف نویسندهٔ روسی که آن را بین ژانویه و مارس ۱۹۲۵ نوشت[ ۱] ولی تا سال ۱۹۸۷ در اتحاد جماهیر شوروی امکان انتشار پیدا نکرد. امروزه این کتاب چنان در روسیه شهرت دارد که می گویند «از بچه مدرسه ای تا سیاست مدار» همه با آن آشنا هستند. [ ۲]
میخائیل بولگاکف این کتاب را چند ماه پس از مرگ لنین نوشت و تمثیل بُرنده ای است دربارهٔ انقلاب روسیه. سگ در این داستان، نماد مردم روسیه است که قرن ها تحت ستم و خشونت بوده و با او همچون حیوانات رفتار کرده اند. جراح عجیب داستان، تجسم حزب کمونیست ( یا شاید خود لنین ) است و عمل پیوند دشواری که برای تبدیل سگ به انسان انجام می شود نمادی از انقلاب است. [ ۳]
بولگاکف در این داستان با طنزی تلخ نشان می دهد این مغز نیست که انسان ساز است بلکه قلب شالوده و پایه ساخت انسان است. صرف داشتن عقل نمی تواند «آدم» بسازد، بلکه احساس و روح انسانی است که «انسان» می سازد.
این رمان در ایران نقد و نظرهای متفاوت و بعضاً متضادی برانگیخت. سید علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در دیدارش با هنرمندان در تاریخ ۴/۷/۱۳۷۰ شمسی ضمن پیش کشیدن هنر انقلابی این رمان را با دیگر رمان های انقلاب شوروی قیاس می کند و تلویحاً علت این را که رمان به توفیق درخور خود نرسیده، مخالفت با نفس انقلاب می داند. این گفتار که در سایت او[ ۴] نیز آمده به طور خلاصه چنین است:[ ۵] [ ۶]
من اگر بخواهم یک نمونهٔ کامل این موضوع را برای شما مطرح کنم، باید از یک رمان نام ببرم. من رمانی به نام «دل سگ» خواندم، که نویسنده اش روسی است. این رمان، داستانی علمی، تخیلی است و… این رمان، رمان کوچکی هم هست؛ اما بسیار هم هنرمندانه است. این رمان در ایران هم ترجمه شده و چاپ گردیده است؛ ولی شماها اسمش را هم نشنیده اید. رمان «دل سگ»، یک رمان ضدانقلابی است که در حدود سال های ۱۹۲۵ یا ۱۹۲۶ - یعنی همان اوایل انقلاب روسیه - نوشته شده و نویسنده اش به انقلاب و به بعضی از کارها معترض است و آن ها را مسخره کرده است؛ مثل همین کارهایی که در این جا هم نظیرش را دیده بودیم. این اثر، اصلاً جزو ادبیات روسیه نیست. این رمان می توانست در دنیا پخش بشود. نمی شود گفت که آن جا پشت پردهٔ آهنین بود، یا در زمان استالین بود؛ نه، چرا در دنیا پخش نشد؟ چرا به عنوان یک اثر برجسته در دنیا ظهور پیدا نکرد؛ در حالی که «دن آرام» در دنیا به عنوان یک اثر برجسته مطرح است - بحث روسیه نیست - و به زبان های زندهٔ دنیا هم ترجمه شده است؛ یعنی اثر انقلاب است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمیخائیل بولگاکف این کتاب را چند ماه پس از مرگ لنین نوشت و تمثیل بُرنده ای است دربارهٔ انقلاب روسیه. سگ در این داستان، نماد مردم روسیه است که قرن ها تحت ستم و خشونت بوده و با او همچون حیوانات رفتار کرده اند. جراح عجیب داستان، تجسم حزب کمونیست ( یا شاید خود لنین ) است و عمل پیوند دشواری که برای تبدیل سگ به انسان انجام می شود نمادی از انقلاب است. [ ۳]
بولگاکف در این داستان با طنزی تلخ نشان می دهد این مغز نیست که انسان ساز است بلکه قلب شالوده و پایه ساخت انسان است. صرف داشتن عقل نمی تواند «آدم» بسازد، بلکه احساس و روح انسانی است که «انسان» می سازد.
این رمان در ایران نقد و نظرهای متفاوت و بعضاً متضادی برانگیخت. سید علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در دیدارش با هنرمندان در تاریخ ۴/۷/۱۳۷۰ شمسی ضمن پیش کشیدن هنر انقلابی این رمان را با دیگر رمان های انقلاب شوروی قیاس می کند و تلویحاً علت این را که رمان به توفیق درخور خود نرسیده، مخالفت با نفس انقلاب می داند. این گفتار که در سایت او[ ۴] نیز آمده به طور خلاصه چنین است:[ ۵] [ ۶]
من اگر بخواهم یک نمونهٔ کامل این موضوع را برای شما مطرح کنم، باید از یک رمان نام ببرم. من رمانی به نام «دل سگ» خواندم، که نویسنده اش روسی است. این رمان، داستانی علمی، تخیلی است و… این رمان، رمان کوچکی هم هست؛ اما بسیار هم هنرمندانه است. این رمان در ایران هم ترجمه شده و چاپ گردیده است؛ ولی شماها اسمش را هم نشنیده اید. رمان «دل سگ»، یک رمان ضدانقلابی است که در حدود سال های ۱۹۲۵ یا ۱۹۲۶ - یعنی همان اوایل انقلاب روسیه - نوشته شده و نویسنده اش به انقلاب و به بعضی از کارها معترض است و آن ها را مسخره کرده است؛ مثل همین کارهایی که در این جا هم نظیرش را دیده بودیم. این اثر، اصلاً جزو ادبیات روسیه نیست. این رمان می توانست در دنیا پخش بشود. نمی شود گفت که آن جا پشت پردهٔ آهنین بود، یا در زمان استالین بود؛ نه، چرا در دنیا پخش نشد؟ چرا به عنوان یک اثر برجسته در دنیا ظهور پیدا نکرد؛ در حالی که «دن آرام» در دنیا به عنوان یک اثر برجسته مطرح است - بحث روسیه نیست - و به زبان های زندهٔ دنیا هم ترجمه شده است؛ یعنی اثر انقلاب است.

wiki: قلب سگی